Bültenler
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Ekonomik veri takviminin oldukça yoğun olduğu bir hafta geride kaldı. Makro veri tarafında ABD’de tarım dışı istihdam verisi öne çıkarken, Çin, ABD ve Euro bölgesi imalat verileri izlendi. Haftanın diğer önemli gelişmeleri ise ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın konuşması ve Beige Book açıklamalarıydı.
Asya borsaları, Çin'in büyük kentlerinde ülkenin katı koronavirüs kısıtlamalarına karşı düzenlenen eylemlerin, salgının yönetimine dair endişeleri kuvvetlendirmesiyle haftaya satışlarla başladı. Hafta ortasında Fed Başkanı Jerome Powell'ın sıkılaştırma politikasının hızında yavaşlamaya açık kapı bırakması ve yatırımcıların riskli varlıklara yönelmesinin ardından yükseldi. Asya borsaları, Cuma günü yayımlanan ABD tarım dışı istihdam verileri öncesinde haftayı ekside tamamladı. Çin'de Ekim Ayında 49.2 olan imalat PMI verileri Kasım ayında 49 olan beklentilerin altında 48'e gerileyerek daralmaya işaret etti ve yedi ayın en düşük değerini aldı.
Fed yetkililerinden Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, Pazartesi günü yaptığı konuşmada Fed’in gelecek yıldan itibaren hızla faizleri düşüreceği beklentilerini zayıflatan ifadeler kullandı. Barkin’in açıklamaların ardından ABD borsaları haftaya satışlarla başladı. ABD borsaları Çarşamba günü açıklanan Beige Book raporu ve Jerome Powell’ın açıklamaları öncesi temkinli gerilese de açıklamalar sonrasında kayıplarını geri kazandı. Powell, konuşmasında merkez bankasının faiz artırımlarını Aralık'tan itibaren yavaşlatabileceğini ancak enflasyon ile mücadelenin uzun süre devam edeceğini söyledi. Powell’ın konuşması sonrası yayımlanan Beige Book raporunda ülke ekonomisinin Ekim ortasından Kasım sonuna kadarki dönemde yatay kaldığı, raporda enflasyonun kalıcılığı ve istihdamda karşı karşıya kalınan sorunlara dair karışık işaretler yer aldı. ABD borsaları ABD'nin Kasım ayı tarım dışı istihdam verisini beklentilerin üzerinde gelerek Fed politikasında daha az agresif olacağı beklentilerini hafifletmesiyle Cuma günü ivme kaybetti.
Avrupa Birliği (AB) resmi istatistik kurumu Eurostat'ın öncü verilerine göre Euro bölgesinde tüketici fiyatları yıllık bazda ??Kasım ayında %10.4 olan beklentilerin altında %10 olarak açıklandı. Euro bölgesinde imalat PMI endeksi ??Kasım ayında 47.3 olan beklentilerin altında 47.1 olarak açıklandı. Avrupa endeksleri hafta boyunca pozitif bir seyir izlese de haftayı beklentilerin altında gelen imalat verisi sonrası karışık tamamladı.
Dolar, Ekim'de tüketici harcamalarının arttığını gösteren ve yatırımcıların faizlerin zirve seviyeye yakında ulaşacağı beklentilerini kuvvetlendiren verilerin ardından kayıplarını artırdı. Dolar endeksi haftalık bazda %1.33 kayıpla tamamdı. Endeks 104.545 ile 29 Haziran’dan bu yana en düşük olan seviyede haftayı tamamladı. Euro, geçtiğimiz haftada zayıf dolardan destek bularak hafta boyunca kazanımlarını sürdürdü ve haftalık bazda %1.38 prim kazandı. Sterlin, geçtiğimiz hafta karışık bir seyir izlese de haftalık bazda %1.63 prim kazandı.
Petrol vadeli kontratları geçtiğimiz hafta başında Çin'de koronavirüs kısıtlamalarına karşı eylemlerin talep endişelerini artırmasıyla varil başına iki doların üzerinde gerilemesinin ardından Çin'deki kısıtlamalarının daha fazla gevşetilebileceği beklentileriyle yükseldi. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı haftalık bazda %2.32 prim kazanarak 85.57 dolar seviyesinden haftayı tamamladı.
LME bakır hafta başında, Çin’deki katı koronavirüs kısıtlamalarına karşı düzenlenen protestoların belirsizliği artırması ve yatırımcı duyarlılığını azaltmasıyla $7980 seviyesine kadar geriledi. Çin'in protestoların ardından sıkı koronavirüs kısıtlamalarının gevşetilmeye başlanmasıyla kayıplarını telafi etmeye başlayan LME bakır, Powell'ın faiz artırımlarını yavaşlatabileceği açıklamaları ve zayıf dolardan destekle kazançlarını arttırarak haftayı %6.03 prim kazanarak $8472 seviyesinden tamamladı.
Asya borsaları yeni haftaya Çin'in koronavirüs kısıtlamalarını gevşetme adımlarının küresel ekonomik büyüme ve emtia talebini iyileştireceği beklentileriyle primli başlamasının ardından Salı günü Fed’in bir süre daha agresif faiz artırımlarına gidebileceğine işaret eden ABD verilerinin etkisiyle karışık seyretti. Çin, koronavirüs kısıtlamalarına olan tepkiler nedeniyle çıkan son eylemlerin ardından katı "sıfır-COVID" politikasını gevşetmeye çalışırken, kısıtlamaların gevşetildiğini açıklayan kentlere yenileri eklendi. Çin'de salgın önlemlerinin gevşetileceği ve ekonominin ivme kazanacağı beklentileri risk iştahını artırdı.
ABD'de dün açıklanan ISM hizmetler endeksi Kasım'da 53.3 olan beklentilerin üzerinde 56.5 olarak açıklandı. Verinin ardından dolar, Fed'in faizleri son zamanlarda işaret edilen seviyelerden daha fazla yükselteceği beklentileri ile kazanımlarını korudu. Dolar endeksi haftanın ilk gününde %0.71 yükselerek 21 Kasım'dan bu yana en büyük günlük kazanımı elde etmesinin ardından bugün %0.12 kayıpla 105.164 seviyesinden işlem görüyor. Euro dün 28 Haziran’dan beri en yüksek seviyesi olan 1.0594 dolar seviyesini görmesinin ardından doların değer kazanmasıyla %0.45 geriledi. Euro bugün %0.17 primle 1.0509 dolar seviyesinden işlem görüyor. Sterlin dün %0.81 gerilemesinin ardından bugün %0.04 primle 1.2193 dolar seviyesinden işlem görüyor.
Vadeli kontratlar, yatırımcıların ABD'de kısa vadeli faiz oranlarının Mayıs'ta %5 ile zirve yapmasını beklediğini gösteriyor. Haftanın ilk iş gününü üç büyük ABD endeksi %0.1 oranında hareketlerle tamamladı.
Petrol fiyatları, Avrupa Birliği'nin uyguladığı ambargoya ek olarak G7 ülkelerinin de dün Rusya'nın deniz yoluyla taşınan ham petrolüne yönelik tavan fiyat uygulamasının ardından yükseldi. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı % 0.58 yükselerek 83.16 dolar seviyesinde işlem gördü.
LME bakır haftanın ilk gününde, Çin'in sıkı koronavirüs kısıtlamalarının gevşetilmeye başlanması ve zayıf dolardan destekle $8555 seviyesine kadar yükselmesinin ardından ABD de açıklanan verilerin sonrasında doların değer kazanmasıyla günü %1.32 kayıpla $8360 seviyesinden tamamladı. LME bakır bugün, Çin’deki koronavirüs kısıtlamalarını hafifletmesinin talepte toparlamaya dair beklentilerin artmasıyla %0.60 prim kazanarak $8410 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta piyasaların gündeminde ABD Merkez Bankası'nın (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) yayımlanan tutanaklarının yanında ABD, Euro bölgesi için imalat ve hizmetler PMI verileri vardı.
Asya borsaları Çin'de yeni uygulamaya alınan koronavirüs kısıtlamalarının ardından ekonomik büyümenin yavaşlayacağı endişeleriyle haftaya kayıplarla başladı. Çin’deki kısıtlamaların daha sıkılaştırılmasının tedarik zincirinde aksamalara neden olabileceği beklentileriyle kayıplarını artıran Asya borsaları hafta ortasında Fed’in faiz artırımlarının hızını yavaşlatabileceği işaretleri, Çin’in ekonomiyi destekleyici yeni tedbirler alacağı ve Çin'de zor durumdaki inşaat sektörüne sunulan mali yardımın desteğiyle yükseldi. Fakat haftanın son işlem günlerinde Çin'de rekor seviyeye çıkan koronavirüs vakalarının ekonomik görünüme dair belirsizlik oluşturmasıyla haftayı kayıplarla kapattı.
ABD borsaları, Çarşamba günü açıklanan Fed tutanakları öncesi karışık bir seyir izledi. Tutanakların faiz artırımlarının yavaşlatılmasını işaret etmesinin ardından prim kazandı. Şükran Günü tatili nedeniyle işlem hacminde düşüş görülse de ABD borsaları haftayı alıcı kapattı. Fed'in 1 ve 2 Kasım tarihlerinde düzenlenen politika toplantısının yayımlanan tutanaklarında ise yetkililerin "büyük çoğunluğunun" bu ay başındaki politika toplantısında faiz artırımlarının yavaşlatılmasının "yakın zamanda uygun olacağı" konusunda uzlaşıya vardığı görüldü. Yatırımcılar Fed'in 13-14 Aralık'ta düzenlenecek olan politika toplantısında 50 baz puan artırıma giderek faizlerin %4.25%-4.5 aralığına yükselteceğine %75 olasılık verirken, çoğu yatırımcı politika faizinin Mayıs ayına kadar %5'in üzerine çıkacağını öngördü. ABD PMI verileri ise imalat PMI verisi 50 olan beklentilerin altında 47.6 ve hizmet PMI verisi 47.9 olan beklentilerin altında 46.1 olarak açıklandı.
ECB’nin geçen hafta yayımlanan toplantı tutanakları, enflasyon endişelerine bağlı olarak daha fazla faiz artırımına işaret etti. ECB yetkilileri, bir önceki para politikası toplantısında enflasyonun kalıcı hale geldiğine dair endişe duyduklarını, dolayısıyla faizlerin daha fazla artmasının gerektiğini belirttiler. ECB faiz artırımlarını sürdürmekte kararlı olduğunu belirtse de, piyasalar ECB yetkililerinin üst üste 75 baz puanlık faiz artırımlarından sonra sıkılaştırmanın yavaşlayabileceği yönündeki açıklamalarına dayanarak 15 Aralık'taki ECB toplantısında 50 baz puanlık daha ılımlı bir artırım bekliyorlar. Avrupa bölgesi imalat PMI verisi 46 olan beklentilerin üzerinde 47.3 olarak ve hizmet PMI verisi 48 olan beklentilerin üzerinde 48.6 olarak açıklandı. Avrupa endeksleri beklenenin üzerinde gelen PMI verilerinden destekle haftayı pozitif kapattı.
Dolar, Çin'in bazı kentlerinde koronavirüs vakalarının artması nedeniyle yatırımcıların riskli varlıklardan kaçınmasının verdiği destekle haftaya güçlü başladı. Dolar haftanın geri kalanında Fed'in faiz artırımlarını yavaşlatabileceği sinyalini vermesinin ardından geriledi ve haftayı %0.91 kayıpla 105.959 seviyesinden tamamladı. Euro zayıf dolardan destek bularak, 1.0448 dolar seviyesini görmesinin ardından haftayı %0.69 primle 1.0395 dolar seviyesinden tamamladı. Sterlin, Perşembe günü gördüğü 12 Ağustos’tan beri en yüksek seviye olan 1.2153 doların ardından haftayı %1.76 primle 1.2093 dolar seviyesinden tamamladı.
Petrol fiyatları, G7 ülkelerinin Rus petrolüne uygulamayı planladığı tavan fiyatın mevcut işlem seviyelerinin üzerinde olduğunun düşünülmesinin arz sıkışıklığına dair endişeleri hafifletmesiyle geriledi ve iki ayın dip seviyesine yakın seyretti. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %4.55 kayıpla 83.63 dolar seviyesinden haftayı tamamladı.
LME bakır hafta başında, Çin’de artan vakalar sonrası gelen yeni COVID-19 kısıtlamalarının talebi gölgelemesi ve güçlü doların baskısı ile 4 Kasım’dan beri en düşük seviyesi olan $7858 seviyesine kadar geriledi. LME bakır, Fed tutanakları sonrası, Fed’in faiz artırımlarının hızını yavaşlatacağı, Çin'in emlak sektörüne yönelik teşvik açıklamaları ve zayıf dolardan destek bularak $8143 seviyesine kadar yükselse de haftayı %0.57 kayıpla $7990 seviyesinden tamamladı.
Asya borsaları yeni haftaya satışlar ile başladı, Çin'in büyük kentlerinde ülkenin katı koronavirüs kısıtlamalarına karşı düzenlenen eylemlerin salgının yönetimine dair endişeleri kuvvetlendirmesiyle haftanın ilk gününde geriledi. Kayıpların ardından Çin'de gayrimenkul geliştiricilere yönelik son yardımların inşaat sektörüne destek sağlamasıyla Asya borsaları yükseldi. Çin'in sermaye piyasaları düzenleme kurulu, borsada işlem gören gayrimenkul şirketlerine uygulanan sermaye işlemleri yasağını kaldırırken, gayrimenkul şirketlerinin hisseleri keskin yükseldi. Çin'in CSI300 endeksi %3.09, Şanghay Bileşik endeksi %2.31 ve Hong Kong'un Hang Seng endeksi %5.24 primle günü tamamladı.
Fed yetkililerinden Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, dün yaptığı konuşmada merkez bankasının gelecek yıldan itibaren hızla faizleri düşüreceği beklentilerini zayıflatan ifadeler kullandı. Fed Başkanı Jerome Powell'ın yarın yapacağı ve para politikası hakkında ipuçları vereceği düşünülen konuşma öncesinde Barkin'in yaptığı açıklamalar piyasalardaki gerilim artırdı. Yatırımcılar bir süredir Fed'in önümüzdeki aylarda para politikasını sıkılaştırmaktan vazgeçip vazgeçmeyeceğine karar vermeye çalışıyor. Analistler ise para politikasında gevşeme bekleyen yatırımcıların hayal kırıklığına uğrayabileceğini düşünüyorlar. Dow Jones endeksi %1.45, S&P 500 endeksi %1.54, Nasdaq endeksi de %1.58 kayıpla haftanın ilk gününü tamamladı.
Dolar endeksi dün %0.68 yükselmesinin ardından bugün %0.39 düşüşle 106.264 seviyesinden işlem görüyor. Sterlin dünkü %1.12 seviyesinde kayıplarının ardından bugün %0.35 yükselerek 1.2000 dolardan işlem görüyor. Euro dün 29 Haziran’dan beri en yüksek seviye olan 1.0496 dolar seviyesini görmesinin ardından bugün %0.28 artıda 1.0366 dolardan işlem gördü.
Petrol fiyatları, dün 11 ay dip seviyesini görmesinin ardından ihracatçı ülkelerin, üretim politikalarında değişiklik yapacağı beklentisiyle tekrar yükselişe geçti. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı % 2.88 yükselerek 85.59 dolar seviyesinde işlem gördü.
LME bakır dün, Çin’deki COVID-19 kısıtlamalarına karşı yapılan protestoların talebe yönelik yarattığı endişelerle $7850 seviyesine kadar gerilemesinin ardından günü %0.13 kayıpla $7980 seviyesinden tamamladı. LME bakır bugün Çin’deki gayrimenkul sektörüne yönelik teşvik açıklamaları ile %0.93 prim kazanarak $8054 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta piyasaların gündeminde ABD’de açıklanan veriler ve Fed yetkililerinden gelen açıklamalar vardı. Hisse senedi piyasaları ve metallerde satışların izlendiği bir hafta geride kalırken, Çin endeksleri pozitif ayrıştı.
Hafta başında Çin'de koronavirüs kısıtlamalarının kısmen gevşetileceği duyurusunun ardından bazı kentler rutin toplu test uygulamalarını sonlandırdı. Ancak, ülkede koronavirüs vakalarının sayısında artış görüldü. Çin endekslerini destekleyen ise sorunlu inşaat sektörüne destek verileceğine dair açıklamalar oldu. Endeksler hafta ortasında Polonya’nın doğusunda Ukrayna sınırına yakın bir kasabada Rus yapımı bir füze patlamasının ardından kazançlarının bir kısmını geri verse de haftayı pozitif kapattı. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, ABD Başkanı Joe Biden ile G20 zirvesi için bulundukları Bali'de ikili görüşme gerçekleştirdi. Ancak görüşmeye dair piyasalarda belirgin bir reaksiyon olmadı.
Hafta başında kar satışları ile karşılaşan ABD endeksleri, beklenti altında açıklanan ABD ÜFE verisi sonrasında değer kazandı. Aylık olarak %0.4’te kalması beklenen ÜFE %0.2 olarak açıklanırken, yıllık bazda ise %8.5’ten %8.3’e gerileyeceği beklenen veri ise beklentilerin altında %8.0 olarak açıklandı. ABD’de beklentilerden güçlü gelen perakende satış verisi sonrasında hisse senetlerine satıcılı bir seyir hakim oldu ve haftayı negatif kapattı. Açıklanan veri geçtiğimiz sekiz ayın en güçlü perakende satış verisi olurken aylık bazda %1’lik artış beklentisine karşılık %1.3 olarak açıklandı.
Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari’nin sıkılaşma yanlısı açıklamalarının yanında St.Louis Fed Başkanı James Bullard da şahin bir tutum sergileyerek enflasyonu düşürmek için faiz oranlarının en az %5-%5.25'e yükseltilmesi gerektiğini söyledi. Bullard'ın açıklamanın ardından piyasalar faizlerin ulaşacağı en yüksek aralığın %4.75-5.0 yerine %5-5.25 olacağını fiyatlamaya başladı.
Dolar endeksi, Fed yetkililerinden gelen sıkılaştırma yanlısı açıklamaların ve beklentilerin üzerinde açıklanan perakende satış verilerinin enflasyonun düştüğü yönünde işaretler ile başlayan, politikada gevşeme görülebileceği beklentilerini suya düşürmesiyle haftayı primli kapattı.
Euro Bölgesi’nde TÜFE aylık olarak %1.5 beklentiye paralel bir veri izlenirken yıllık veride %10.7’nin hafif altında %10.6 olarak açıklandı. Avrupa hisse senedi piyasaları İngiltere’den gelen yeni vergi kararı ve BOE tarafından gelecek faiz artışı sebebiyle Perşembe geriledi. Ancak, hem Çin'e yönelik iyimserlik hem de merkez bankalarının faiz artırımlarını yavaşlatacağı yönündeki iddialardan destek bulan Avrupa borsaları haftayı pozitif kapattı. İngiltere hazine bakanı Jeremy Hunt tarafından Birleşik Krallık’ın en büyük şirketlerine vergi artışı getirildi. Euro haftalık bazda dolar karşısında değer kaybederken, sterlin haftayı primli kapattı.
Petrol fiyatları, Çin'de artan koronavirüs vakalarının dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısı olan ülkede tüketimin azalmasına neden olabileceği endişeleri yaratması ve OPEC'in 2022 için talep görünümünü düşürmesiyle haftalık bazda geriledi. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı % 8.72 kayıpla 87.62 dolar seviyesinden haftayı tamamladı.
LME Bakır için oldukça volatil bir hafta geride kaldı. Çin’in emlak sektörünü destekleyeceği ve katı koronavirüs önlemlerini gevşeteceğine ilişkin beklentilerden destek bulan LME bakır, geçtiğimiz haftanın ilk işlem gününde $8600 ile Haziran ayından bu yana en yüksek seviyeyi test etti. Ancak Çin’de açıklanan zayıf konut verilerinin Çin ekonomisine ve dolayısıyla ülkenin bakır talebine olan endişeleri arttırması ve güçlü doların baskısı ile yön değiştiren LME bakır, üst üste 5 günü ekside kapattı. Haftalık bazda %6.46 değer kaybeden LME bakır haftayı $8036 seviyesinden kapattı.
Piyasalar yeni haftaya satışlar ile başladı. Asya borsaları Çin'de yeni uygulamaya alınan koronavirüs kısıtlamalarının ardından ekonomik büyümenin yavaşlayacağı endişeleriyle geriledi.
Çin'de koronavirüs vakalarının artmasıyla Beijing'in en yoğun nüfusa sahip olan ilçesinde vatandaşlara haftanın ilk günü için evde kalma çağrısı yapılırken, Guangzhou'da da en az bir ilçede beş günlük tecrit uygulaması başlatıldı. Bugün Çin'in CSI300 endeksi %0.01, Şanghay Bileşik endeksi %0.13 primle kapanırken Hong Kong'un Hang Seng endeksi %1.31 kayıpla günü tamamladı.
ABD'de Perşembe günü başlayacak olan Şükran Günü tatili ve Pazar günü başlayan Dünya Kupası nedeniyle işlem hacminde düşebileceği düşünülürken, büyük indirimlerin uygulandığı Black Friday satışları tüketicilerin harcama alışkanlıkları ve perakende hisselerinin görünümüne dair ipucu verecek. Piyasaların izlediği bir diğer unsur ise Fed’in bu ay yaptığı toplantının Çarşamba günü yayımlanacak olan tutanakları. Fed yetkililerinin son zamanlarda piyasalardaki gevşeme beklentilerinin aksine açıklamalarda bulunduğu göz önüne alındığında, tutanakların sıkılaştırma yanlısı bir tutuma işaret edebileceği düşünülüyor. Haftanın ilk işlem gününde Dow Jones endeksi %0.13, S&P 500 endeksi %0.39, Nasdaq endeksi de %1.09 kayıpla günü tamamladı.
Fed yetkililerinden gelen şahin açıklamaların etkisiyle geride bıraktığımız haftayı primli kapatan dolar endeksi Çin'in bazı kentlerinde koronavirüs vakalarının artması nedeniyle yatırımcıların riskli varlıklardan kaçınmasının verdiği destekle haftaya güçlü başladı. Endeks dün %0.85 ile 3 Kasım'dan bu yana en büyük günlük yükselişi kaydetmesinin ardından bugün %0.35 düşüşle 107.6461 seviyesine geriledi. Euro dolar karşısında Pazartesi günü %0.80 gerilese de bugün %0.20 primle 1.0261 dolardan işlem gördü. Sterlin dolar karşısında Pazartesi günü %0.53 gerilese de bugün %0.43 primle 1.1874 dolardan işlem gördü.
Petrol fiyatları, doların gerilemesiyle bugün yükseldi, ancak küresel resesyona ve Çin'de artan koronavirüs vakalarının dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısı olan ülkede talebi azaltabileceğine dair endişeler risk iştahını baskıladı. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %1.34 yükselerek 88.62 dolar seviyesinde yatay artıda işlem görüyor.
LME bakır haftanın ilk gününde Çin’de artan vakalar sonrası gelen yeni koronavirüs kısıtlamaları, güçlenen dolar ve artan stokların baskısıyla 4 Kasım’dan beri en düşük seviyesi olan $7858’e kadar gerilemesinin ardından günü %1.75 kayıpla $7895 seviyesinden tamamladı. LME bakır bugün dolardaki %0.35 seviyesindeki geri çekilmeden destek bularak %1.75 primle $8035’dan işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta piyasaların gündeminde ABD ve Çin’de açıklanan enflasyon verilerinin yanında ABD ara seçimleri vardı.
ABD borsaları haftaya yatırımcıların Kongre'yi kimin kontrol edeceğini belirleyecek olan ara seçimlere odaklanmasıyla pozitif başladı. Hafta boyunca pozitif bir görünüm sergileyen ABD borsaları, enflasyon verisi sonrası ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz politikasında daha az şahin olacağı beklentisinin desteğiyle haftayı primle tamamladı. ABD'de tüketici fiyatları Ekim'de %0.6 olan beklentilerin altında %0.4 olarak açıklanarak Ocak'tan bu yana en düşük artışı kaydetmiş oldu. Enflasyon verisi sonrası Philadelphia Fed Başkanı Patrick Harker, Fed'in yüksek enflasyonla mücadelede kullandığı faiz artırımlarının hızını yavaşlatmaya başlayacağı zamana yaklaştığını ifade etti. Piyasalar, Fed’in Aralık ayı toplantısında 50 baz puan ile daha küçük faiz artırımına gitmesi ihtimalini %85 olarak fiyatladı.
Asya borsaları hafta başında Çin'in koronavirüs kısıtlamalarını gevşetmeyi düşündüğü yönündeki piyasa spekülasyonlarını reddetmesinin ardından dirençli seyir izleyerek yükseliş kaydetti. Haftanın geri kalanında Çin’de açıklanan verilerden destek bulan Asya borsaları, ABD enflasyon rakamlarının tahminlerin altında yükselmesi ile Fed’in faiz artırımlarının hızını yavaşlatabileceği beklentileriyle kazanımlarını sürdürdü. Çin Ekim ayı tüketici fiyatları %2.4 beklentilerinin altında %2.1 olarak açıklanırken üretici fiyatları ise %-1.5 beklentilerinin altında %-1.3 olarak açıklandı. Çin’de ihracat %4.3 artış beklentilerine karşılık %0.3 daralma gösterirken, ithalat ise %0.1 artış beklentilerine karşılık %0.7 daralma gösterdi.
İngiltere GSYH, üçüncü çeyrekte %0.5 olan beklentilerinin altında %0.2 olarak, Eylül ayı için ise %0.4 olan beklentilerin üzerinde %0.6 olarak açıklandı.
Sterlin, dolar karşısında haftanın ilk günlerinde karışık seyir izlerken, Perşembe günü %3.14 ile 2017'den bu yana en büyük günlük kazanımı elde etti ve haftayı dolardaki kayıplardan destekle %4.04 artıda 1.1835 dolar seviyesinden kapattı. Euro, haftalık bazda zayıf dolardan destek bularak yükseldi, Cuma günü, 11 Ağustos tarihinden beri en yüksek seviye olan 1.0364’ ü görmesinin ardından haftayı %3.94 artıda 1.0352 dolar seviyesinden kapattı. Dolar, haftaya karışık bir seyirle başlasa da ABD enflasyon verisi sonrası Fed'in faiz artırımlarının hızını azaltmaya başlayacağı yönünde beklentileri ile kayıplarla karşılaştı. Dolar endeksi geçen hafta Perşembe ve Cuma günü %3.6'nın üzerinde gerileyerek, Mart 2009'dan bu yana en büyük iki günlük kaybını verdi. Endeks haftayı %4.14 kayıpla 106.292 seviyesinden kayıplarla kapattı.
Petrol fiyatları, ABD'de resesyon endişelerinin hafiflemesiyle Cuma günü yükselse de dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısı olan Çin'de artan koronavirüs vakalarının ülkedeki petrol talebini zayıflatacağı beklentileriyle haftayı kayıplarla tamamladı. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı haftayı %4.14 seviyesinde kayıp vererek 98.57 dolar seviyesinden tamamladı.
LME bakır hafta başında Çin’in COVID-19 politikasını gevşetmeyi düşündüğünü reddetmesi ve Çin'den gelen zayıf ekonomik verilerin üretimin olumsuz etkilendiğini göstermesi ardından risk iştahını azaltmasıyla $7888 seviyesine kadar geriledi hafta ortasında dolardaki kayıpların artması ve Rusya'nın işgal altındaki Ukrayna'nın Kherson kentinden çekildiğini duyurmasının ardından yükseldi. LME bakır, ABD enflasyon verisi sonrası Fed’in faiz artırım hızını azaltabileceği, metal talebini artırabileceği umutları ve zayıf doların desteğiyle $8593 dolar seviyesini görmesinin ardından haftayı %5.63 primle $8591 seviyesinden kapattı.
Asya borsaları yeni haftaya pozitif bir başlangıç yaptı, yatırımcılar Çin'de koronavirüs politikasındaki düzenlemeler ve inşaat sektörüne destek adımlarının ekonomik etkilerini yakından izlerken, Çin’deki koronavirüs kısıtlamalarının kısmen gevşetileceği duyurusunun ardından bazı kentler rutin toplu test uygulamalarını sonlandırdı ancak ülkede koronavirüs vakalarının sayısı da arttı. Çin, dün 17.909 yeni koronavirüs vakası bildirdi. Ardından Çin emlak sektörüne yönelik destek adımlarını duyurdu. Çin perakende satışlar Ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %1 artış yönündeki beklentilere rağmen yüzde %-0.5 düştü. Çin'in CSI300 endeksi %1.90, Şanghay Bileşik endeksi %1.64, Hong Kong'un Hang Seng endeksi %4.11 primle Salı gününü tamamladı.
Fed yetkilileri para politikasının daha da sıkılaşabileceğine işaret etti. Fed Başkan Yardımcısı Lael Brainard'ın dün, enflasyonla mücadele edebilmek için faiz oranlarının yavaş da olsa artmaya devam etmesi gerektiği yönünde açıklama yaptı. ABD borsaları Fed yetkililerinin açıklamalarının ardından haftanın ilk gününü kayıplarla kapattı. Dow Jones endeksi %0.63, S&P 500 endeksi %0.89, Nasdaq endeksi de %1.12 kayıpla günü tamamladı. ABD'de üretici fiyatları Ekim'de %0.4 olan beklentilerin altında %0.2 olarak açıklanarak enflasyonun yavaşladığına işaret ederek Fed’in faiz politikasında daha az şahin olacağı beklentilerini güçlendirdi.
Dolar endeksi, bugün beklentilerin altında açıklanan ABD üretici fiyatları sonrasında 105.340 ile gördüğü üç ayın dip seviyesinden uzak %0.76 kayıpla 105.852 seviyesinden işlem görüyor. Euro, dolar karşısında dün %0.26 seviyesinde kayıplarının ardından ardından bugün %0.95 primle 1.0424 dolardan işlem görüyor. Sterlin, dolar karşısında dün %0.70 seviyesinde kayıplarının ardından bugün %1.77 primle 1.1979 dolardan işlem görüyor.
Petrol fiyatları, Çin'de artan koronavirüs vakalarının dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısı olan ülkede tüketimin azalmasına neden olabileceği endişeleri yaratması ve OPEC'in 2022 için talep görünümünü düşürmesiyle geriledi. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %0.83 kayıpla 92.37 dolar seviyesinde işlem görüyor.
LME bakır haftanın ilk gününde Çin'de koronavirüs kısıtlamalarının kısmen gevşetileceği haberiyle 23 Haziran’dan beri en yüksek seviye olan $8600 seviyesine kadar yükseldi, Fed yetkililerinin şahin açıklamalarının ardından, dolardaki kazanımların baskısıyla %2.05 kayıpla $8415 seviyesinden Pazartesi gününü kapattı. LME bakır bu sabah Çin'de koronavirüs önlemlerinin gevşetileceği ve emlak piyasasına daha fazla destek sözü vermesinin risk iştahını artırmasıyla $8507 seviyesine kadar yükselmesinin ardından Çin’den gelen zayıf verilerin risk iştahını azaltması ve yüksek seviyeden gelen satışlarla kazanımlarını sınırlayarak %0.05 primle $8417 seviyesinden yatay artıda işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta piyasalar Fed toplantısı, Euro bölgesi enflasyon verileri, İngiltere Merkez Bankası (BOE) faiz kararı ve ABD tarım dışı istihdam verileri ile yön buldu.
ABD endeksleri Fed toplantısı öncesinde haftaya satışlar ile başladı. Fed Çarşamba günü politika faizini 75 baz puan artırarak faizleri %3.75 ila %4.0 seviyesine yükseltti. Gelecekte daha düşük artırımlara gidilebileceği sinyali verdi. Ancak Fed Başkanı Jerome Powell'ın faiz artırımlarına ara verme fikrini ele almak için çok erken olduğunu ve faizlerin zirve seviyesinin beklentilerin üzerinde olacağı yönündeki açıklaması yatırımcı iştahını düşürdü, ABD endeksleri toplantı sonrası açıklamalardan beklediklerini bulmayarak Çarşamba gününü de ekside kapattı.
Makro veri açıklamalar açısından yoğun geçen haftada beklentilerin altında kalan ABD verileri sonrası 3 büyük endeks Perşembe günü de düşerek üst üste dördüncü seansta da ekside kapandı. ABD ISM hizmetler endeksi 55.5 olan beklentilerin altında 54.4 olarak, ABD dış ticaret dengesi ise -72.2 milyar dolar olan beklentilerin üzerinde -73.3 milyar dolar seviyesinde açıklandı.
Haftanın en önemli verisi ise Cuma günü açıklanan ABD istihdam veri seti idi. ABD'de Ekim ayında tarım dışı istihdam 200.000 olan beklentilerin üzerinde 261.000 ile artış gösterdi. Eylül ayında %3.5 olan işsizlik oranı ise Ekim ayında %3.7 seviyesine yükseldi. Veri sonrası riskli varlıkları alım gelse de ABD endeksleri haftayı kayıpla kapattı.
Asya borsaları, hafta başında Fed toplantısı öncesinde Wall Street'teki düşüşe rağmen temkinli seyretti. Hafta başında açıklanan Çin verilerinin ardından gerileyen Çin endeksleri, Fed toplantısı sonrası piyasalar genelinde artan risk iştahı ile yükseldi.
Euro bölgesi enflasyonu Ekim ayında yıllık bazda %10.2? olan beklentilerin üzerinde %10.7 ile yeni bir rekor seviyeye yükseldi?. Christine Lagarde Cuma günü Estonya'da yaptığı konuşmada, Avrupa Merkez Bankası'nın mevcut rekor yüksek enflasyon oranının sürmesi ve beklentilerin artması durumunda para politikasını daha agresif bir şekilde sıkılaştırmaya hazır olduğunu söyledi. Euro bölgesi imalat PMI Ekim'de?? ?46.6 olan beklentilerin altında 46.4 olarak açıklandı. Beklentilerin altında gelen PMI verileri ve Fed kararı öncesi satışlarla karşılaşan Avrupa endeksleri, Cuma günü kayıplarını telafi ederek haftayı pozitif kapattı.
BOE, politika faizinde 1989'dan bu yana en büyük artırıma giderek %2.25'ten %3'e çıkardı. BOE ekonomik görünümün "oldukça zorlayıcı" olduğu konusunda uyardı.
Sterlin Perşembe günü BOE’nin açıklamalarının yön değiştirmesinin ardından yatırımcıların faiz beklentilerini yeniden gözden geçirmesi ve güçlü doların baskısıyla kayıplarını artırarak haftayı %2.02 kayıpla 1.1375 seviyesinden tamamladı. Hafta boyunca makro veriler ve merkez bankaları açıklamaları ile yön bulmaya çalışan Euro, haftayı %0.03 yatay ekside 0.9960 seviyesinden kapattı. Haftaya primli başlayan dolar endeksi Fed’in faizi artırımlarının boyutunun küçük olabileceği açıklamalarından etkilenmeyerek, ABD istihdam verisine kadar sert yükseliş kaydetti. Ancak ABD istihdam verisi sonrası Cuma gününü %1.8 değer kaybı ile kapatan dolar endeksi, haftayı ise %0.11 artıda 110.877 seviyesinden kapatmış oldu.
Petrol fiyatları, hafta başında Çin'de artan koronavirüs kısıtlamalarının talebi düşürebileceği endişeleri nedeniyle geriledi. Dolardaki düşüş ve dünyanın en büyük ikinci petrol tüketicisi Çin'de koronavirüs önlemlerinin talebi düşüreceği endişeleri ile Cuma günü kayıplarını telafi ederek haftalık bazda %2.92 primle 98.57 dolar seviyesinden haftayı tamamladı.
Metal fiyatları bir süredir global ekonomik büyümeye dair beklentiler ve ABD doları ile yön buluyor. Çin’in emlak sektörü krizi, Avrupa’nın enerji krizinin de etkisiyle bir süredir baskı altında olan bakır fiyatları Cuma günü $8140 ile Eylül ayı ortasından bu yana en yüksek seviyeyi test etmiş oldu. LME bakır, Çin’in sıfır COVID-19 politikasını önlemlerini gevşeteceği beklentisi, dolardaki zayıflama ve tight fiziksel piyasanın desteği ile Cuma gününü %7.1 prim ile Ocak 2009’dan bu yana en sert yükselişi kaydederek sonlandırdı. LME bakır, haftalık bazda %7.6 artarak Mart ayından bu yana en iyi haftalık kazancını kaydetmiş oldu.
Yeni haftaya pozitif bir başlangıç yapan Asya borsaları Çin'in koronavirüs kısıtlamalarını gevşetmeyi düşündüğü yönündeki piyasa spekülasyonlarını reddetmesi ve beklentilerden düşük gelen dış ticaret verilerine rağmen dirençli seyir izleyerek yükselse de Salı günü kayıplar izlendi. Çin’de ihracat %4.3 artış beklentilerine karşılık %0.3 daralma gösterirken, ithalat ise %0.1 artış beklentilerine karşılık %0.7 daralma gösterdi. Hang Seng endeksi %0.23, Şanghay Bileşik endeksi %0.43 ve CSI300 ise %0.69 seviyesinde kayıplarla Salı gününü tamamladı.
ABD borsaları dün, yatırımcıların Kongre'yi kimin kontrol edeceğini belirleyecek olan ara seçimlere odaklanmasıyla yükseldi. ABD Temsilciler Meclisi'ni kimin kontrol edeceğinin bugün belli olacağı ara seçimlerde, bir partiye bağlı olmayan tarafsız kişilerin tahminlerine göre kontrolü Cumhuriyetçilerin alması bekleniyor. Dow Jones endeksi %1.31, S&P 500 endeksi %0.96, Nasdaq endeksi de %0.85 primle haftanın ilk gününü tamamladı.
Dolar endeksi, dünü %0.66 kayıplarla kapatmasına rağmen bugün ara seçimler öncesi %0.39 primle 110.547 seviyesinden işlem görüyor. Euro, dün dolar karşısında kazanım elde ederek 1.0064 dolar seviyesine yükselse de bugün %0.28 kayıpla 0.9992 seviyesinden işlem görüyor. Sterlin dün %1.20 primle kapatmasının ardından bugün %0.35 kayıpla 1.1471 seviyesinden ekside işlem görüyor.
Petrol fiyatları, resesyon korkuları ve Çin'de artan koronavirüs vakaları nedeniyle yakıt talebinin azalacağı endişelerinin, arza yönelik endişeleri baskılamasıyla geriledi. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %0.3 düşüşle 97.61 dolara geriledi.
LME bakır haftanın ilk gününde Çin'in sıkı COVID-19 kısıtlamalarını yeniden teyit etmesi ve Çin'den gelen zayıf ekonomik verilerin talep endişesini güçlendirmesi ile gerileyerek günü %2.46 kayıpla $7949 seviyesinden kapattı. LME bakır, Çin'den gelen zayıf ekonomik verilerin risk iştahını azaltmasıyla ve güçlü doların baskısıyla bugün erken saatlerde $7872 seviyesine kadar geriledi, Ancak azalan bakır stoklarından destek bulan LME bakır, $8000 seviyesinin hemen üstünde tutunmaya çalışıyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta piyasaların gündeminde Avrupa Merkez Bankası (ECB) faiz kararı, ABD verileri ile Çin ve İngiltere tarafındaki önemli gelişmeler vardı.
ABD endeksleri güçlü bilançolardan ve zayıf ABD verilerinin Fed’in faiz artırım hızını yavaşlatacağı beklentilerinden destekle haftayı yükselişle kapattı. ABD’de imalat PMI verisi 51 beklentinin altında 49.9 ile daralma bölgesinin sınırında açıklanırken, tüketici güven endeksi 106.5 beklentilerinin altında 102.5 açıklanırken yeni konut satışlarında ise düşüş izlendi. ABD öncü gayrisafi yurt içi hasılası (GSYH) üçüncü çeyrekte %2.4 olan beklentilerin üzerinde büyüyerek geçen yılın aynı dönemine göre %2.6 artış kaydetti. S&P 500 endeksi haftayı yaklaşık %4 primle kapattı.
Asya borsaları haftaya, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, hafta başında sona eren seçimlerde tarihi şekilde üçüncü dönemde de lider seçilmesi ve kendisine sadık politikacılardan oluşan yürütme komitesini açıklamasının ardından Çin endeksleri öncülüğünde sert satışlarla başladı. Xi’nin açıklamalarının ardından kıdemli kabinenin, kamu harcamalarını önceliklendirerek özel sektöre yönelik yatırımı düşüreceği ve sıfır koronavirüs politikasının gelecek yılda uygulanacağı endişelerini artırdı. Çin, orta Çin'deki Wuhan'dan kuzeybatıdaki Xining'e kadar olan bölgede COVID-19 önlemlerini yeniden sıkılaştırdı. Sıkı Covid-19 önlemlerinin üretimi azaltacağı endişesiyle Çin endeksleri hafta genelinde değer kaybetmeye devam etti. Şanghay Bileşik endeksi haftayı %4 civarında kayıplarla kapatırken CSI300’de %3 değer kaybetti.
Çin’in Eylül ayı ihracatı geçen senenin aynı dönemine göre %5.7 artış ile %4.1 olan beklentilerin üzerinde, ithalatı ise geçen senenin aynı dönemine göre %0.3 artış ile %1 olan beklentilerin altında açıklandı. Çin’de GSYH, Temmuz-Eylül çeyreğinde yıllık bazda %3.4 olan tahminlerin üzerinde %3.9 seviyesinde açıklandı
İngiltere’de eski Maliye Bakanı Rishi Sunak Pazartesi günü Muhafazakâr Parti'nin başına geçerek, İngiltere'nin en genç başbakanı oldu. Sunak’ın açıklamalarının ardından haftaya pozitif başlangıç yapan Avrupa endeksleri, ECB’nin faiz artırımının piyasalarda önceden fiyatlanması ile hız kesmeyerek haftayı %3 civarında kazançlarla kapattı. ECB, Ekim ayı para politikası toplantısı ile birlikte, art arda üçüncü kez faiz artırımı yapmış oldu. ECB, politika faizini beklentilere paralel olarak 75 baz puan artırarak %2'ye çıkardı. ECB'nin daha az agresif açıklamaları, başlıca merkez bankalarının sıkılaştırma hızını düşürebileceği beklentilerini de destekledi.
Dolar endeksi, Fed'in faiz artırımlarının hızını hafifleteceği beklentisi ile Perşembe günü 109.535 seviyesine kadar gerilemesinin ardından haftayı %1.13 kayıpla, 110.752 seviyesinden kapattı. Euro ise dolar karşısında ECB toplantısının hemen öncesinde 1.0093 ile iki haftanın zirvesine yükseldi. Toplantının ardından 1 seviyesinin üzerinde tutunamasa da haftayı %1 primle 0.9963 seviyesinden kapattı. Sterlin, İngiltere’nin yeni başbakanı Sunak’ın İngiltere’yi ekonomik krizden çıkarma vaadiyle, dolar karşında1.1645 ile altı haftanın zirvesine yükseldi, haftayı %2.7 primle 1.1610 dolardan kapattı.
Petrol fiyatları, dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısı olan Çin'de koronavirüs önlemlerinin artmasıyla hafta başında geriledi. Ancak Avrupa'nın Aralık'ta uygulamaya başlayacağı Rus petrolü ambargosunun desteğiyle yön değiştirerek haftayı artıda kapattı. Brent ham petrol haftayı %2.43 primle 95.77 dolar seviyesinden kapattı.
Fed’in daha güvercin bir duruş sergileyeceği beklentileriyle gerileyen dolardan destek bulan 3m LME bakır, Çarşamba günü $7800 seviyesine kadar yükseldi. Diğer taraftan Çin talebine dair endişelerin baskısında kalan LME bakır, yön değiştirerek haftayı $7557 seviyesinden, %1’in üzerinde kayıpla kapattı.
Global piyasalar yeni haftaya bu hafta gerçekleşecek Fed toplantısı ve ABD verilerinin heyecanı ile başladı.
Ekim ayını büyük kazançlarla kapatan ABD endeksleri, haftanın ilk işlem gününde hafif bir geri çekilme yaşamalarının ardından bugün de yatay-ekside işlem görmeye devam ediyorlar.
Fed'in Çarşamba günü sonlanacak toplantısında 75 baz puan faiz artırmasına kesin gözüyle bakılırken, yatırımcılar, merkez bankasının gelecekte faiz artırım hızını düşürmeyi değerlendirdiğine dair ipuçlarını izleyecek.
Yeni haftaya yatay-pozitif bir başlangıç yapan Asya borsaları, geçen hafta 13 yılın en düşük seviyesine gerileyen Hong Kong Borsası’na, bu sabah düşük seviyelerden gelen alımlar öncülüğünde sert yükseldi. Hang Seng endeksi %5.23, Şanghay Bileşik endeksi %2.62 ve CSI300 ise %3.58 seviyesinde primlerle Salı gününü tamamladı. Diğer taraftan Çin’de 50 olan beklentilerin altında 49.2 olarak açıklanan imalat PMI verisi kazançları kısmen sınırladı.
Avrupa Birliği (AB) İstatistik Kurumu Eurostat'ın öncü verilerine göre euro bölgesinde tüketici fiyatları beklentilerden yüksek açıklandı. Ekim ayında yıllık bazda %10.2? olan beklentilerin üzerinde %10.7 ile yeni bir rekor seviyeye yükseldi?. Avrupa borsaları piyasalar genelinde devam eden pozitif havanın desteği ile geçen haftaki yükselişlerini bu haftada sürdürüyor. Önde gelen Euro Bölgesi endeksleri bugün %1 civarında primli.
Euro, enflasyon verilerinin ardından dün günü %0.80 kayıpla 0.9883 dolar seviyesinden kapatmasının ardından bugün hafifi primle 0.99 seviyesinin hemen altında işlem görmeye devam ediyor. Dolar endeksi dünkü %0.72 kazanımlarının ardından bugün %0.15 kayıpla 111.365 seviyesinden işlem görmeye devam ediyor. Geçen hafta test ettiği altı haftanın zirvesinden uzaklaşan sterlin ise bugün %0.23 primle 1.1495 seviyesinden işlem görüyor.
Çin’de artan COVID-19 vakaları, beklenenden zayıf gelen imalat verilerinin talep ilişkin endişeleri artırmasının yanı sıra dün dolarda izlenen yükselişin de etkisiyle haftanın ilk işlem gününü %1.50 kayıpla $7444 seviyesinden kapatan 3m LME bakır, bugün piyasalar genelindeki pozitif havadan destekle $7699 seviyesine kadar yükseldi. %2.5 primle $7630 seviyesinden işlem görmeye devam ediyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta piyasaların gündeminde İngiltere Başbakanı Liz Truss’ın istifası, Fed'in Çarşamba günü yayımlanan Beige Book raporu gibi önemli açıklamalarla birlikte ABD'de sanayi üretimi ve Euro bölgesi enflasyon verileri vardı.
Önemli bilanço açıklamalarının yer aldığı haftada ABD endeksleri primli kapanış gerçekleştirdi. ABD'de Salı günü açıklanan sanayi üretimi Eylül ayında bir önceki aya göre %0.1 olan beklentilerin üzerinden %0.4 artış kaydetti. ABD Eylül yeni konut ve ikinci el konut satışları beklentilerin altında kaldı. Çarşamba günü yayımlanan Fed Beige Book raporu bazı bölgelerde enflasyon baskılarının hafiflediğini ve istihdam koşulların hafif de olsa düzeldiğini gösterse de enflasyon baskısının devam ettiğine işaret etti. Yatırımcılar Fed yetkilileri tarafından geçtiğimiz haftalarda yapılan açıklamalarda kullanılan ifadeleri bundan sonraki faiz artırımlarının daha küçük olabileceği şeklinde yorumlarken, Kasım ayındaki Fed toplantısında 75 baz puan faiz artırılacağı beklentisinde henüz bir değişiklik olmadı.
Hafta başında, Çin Merkez Bankası bir yıl vadeli Orta Vadeli Kredi Kolaylığı ile finansal kuruluşlara 500 milyar yuan verirken, kredilerinin oranını önceki operasyona göre değiştirmeden % 2.75'te tuttu. Asya borsaları haftaya ABD'de açıklanan şirket bilançolarının desteğiyle pozitif başlasa küresel ekonominin resesyona gireceği endişeleri ile hafta sonuna doğru geriledi.
Euro bölgesi TÜFE verisi %10 beklentilerinin altında Eylül'de geçen yılın aynı ayına göre 40 yılın zirvesi olan %9.9 olarak açıklandı. İngiltere Eylül TÜFE yıllık bazda %10.0 beklentilerinin üzerinde %10.1 artış kaydetti. İngiltere Başbakanı Liz Truss, Perşembe günü başbakanlıktan istifa ettiğini açıkladı. İngiltere'nin yeni maliye bakanı hafta başında Jeremy Hunt, Başbakan Liz Truss'un piyasada karışıklığa yol açan ekonomi planını neredeyse tamamen iptal etti. Ekonomi planı nedeniyle sterlin son haftalarda tarihi dip seviyeleri görmüş, İngiltere Merkez Bankası (BOE) müdahale etmek zorunda kalmıştı. İngiltere Maliye Bakanı Jeremy Hunt yaptığı açıklamada daha önce büyüme planında açıklanan vergi indirimlerinin tersine çevrileceğini ve enerji fiyat tavanı uygulamasından bazılarının geri çekileceğini söyledi.
Dolar endeksi, Fed'in faiz artırımlarının hızını hafifleteceği beklentisi ile Cuma günü %0.76 değer kaybetmesinin ardından haftalık bazda kayıplarını %1.14 seviyesine yükseltti. Sterlin, haftaya kayıplarla başlamasının ardından Perşembe günü, Truss'ın istifasını açıklamasıyla 1.1335 dolara yükseldi. Sterlin, Cuma günkü yatay seyrinin ardından haftayı %1.18 primle 1.1312 dolar seviyesinden tamamladı. Euro, açıklanan enflasyon verilerinin ardından haftayı %1.45 primle 0.9860 seviyesinden tamamladı.
Petrol fiyatları, Avrupa Birliği'nin (AB) Rus petrol ambargosunun öncesinde yükselirken Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve beraber hareket eden ülkelerin oluşturduğu OPEC+ üreticiler grubunun üretim kesintisi kararından da destek buldu. OPEC+ bu ay üretimi günlük iki milyon düşürmeye karar vermişti, fakat analistler üretimdeki düşüşün, günlük bir milyon varil seviyesinde gerçekleşmesini bekliyor. Brent ham petrolün vadeli varil fiyatı haftalık bazda %2.04 primle 93.50 dolar seviyesinden kapattı.
3m LME bakır, artan enflasyon ve global resesyona dair endişelerin metallere olan talebe azaltacağı beklentisinin yanı sıra güçlü doların baskısıyla Perşembe günü $7341.50 seviyesine geriledi. Ancak Cuma günü dolarda izlenen sert kayıplar ve Fed'in faiz artırımlarının hızını hafifleteceği beklentisi ile $7658’e kadar yükselen bakır haftayı %1.58 primle $7651 seviyesinden kapattı.
Global piyasalar yeni haftaya, bu hafta açıklanacak büyük teknoloji şirketlerine ait bilançolar öncesinde, zayıf gelen PMI verilerinin, Fed’in faiz artırım hızında yavaşlamaya gitmesine neden olacağı beklentisi ile başladı. ABD’de imalat PMI 51 beklentilerinin altında 49,9 olarak açıklandı. 3 büyük ABD endeksi haftanın ilk işlem gününü %1 civarında primlerle kapattı.
Asya borsalarında ise Çin borsaları öncülüğünde satışlar izlendi. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in dün üçüncü dönem liderliğine seçilmesi ve kendisine sadık politikacılardan oluşan yürütme komitesini açıklamasının ardından endekslere satış geldi. Kabinenin, kamu harcamalarını öncelik vererek özel sektöre yönelik yatırımı düşüreceği endişeleri oluştu. ABD’de işlem gören Çin hisseleri Devlet Başkanı Xi Jinping’in politik manevraları sonrası büyük kayıplar yaşadı. Çin teknoloji şirketlerinin bulunduğu Nasdaq Altın Ejderha Endeksi %15’e varan düşüşle günü bitirdi. Haftanın ikinci gününü, Çin'in CSI300 endeksi %0.16, Şanghay Bileşik endeksi %0.04 ve Hong Kong'un Hang Seng endeksi %0.16 kayıplarla sonlandırdı. Dalgalı seyreden Asya piyasalarında ise Japonya'nın Nikkei endeksi %0.33, Güney Kore borsası %0.05 ekside günü kapattı.
İngiltere’de eski Maliye Bakanı Rishi Sunak dün Muhafazakâr Parti'nin başına geçerek, İngiltere'nin en genç başbakanı oldu. Sterlin, İngiltere'de Sunak'ın başbakanlık görevine gelmesinin ardından prim kazanarak 5 Ekim'de gördüğü 1.1495 dolar zirvesine yaklaştı. Sterlin bugün, 1.45 primle 1.440 dolar seviyesinden işlem görüyor. Euro, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) Perşembe günü gerçekleşecek para politikası toplantısının öncesinde %0.66 primle 0.9938 dolar seviyesinden işlem görüyor. Dolar endeksi başlıca rakipleri karşısında gerilemesiyle bugün %0.054 ekside 111.385 seviyesinden işlem görüyor.
Petrol fiyatları Çin'de açıklanan verilerin ülkenin petrol ithalatının, Eylül'de geçen yılın aynı dönemine göre %2 düştüğünü göstermesi ve küresel talebin düştüğü endişesi yaratmasıyla kazanımları kısıtladı. Brent ham petrolü vadeli kontratları dün %0.3 geriledikten sonra bugün %0.3 ekside 92.99 dolardan işlem görüyor.
LME bakır. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in üçüncü kez seçilmesinin, Çin’in ekonomik büyümesine ilişkin yarattığı endişe ile birlikte dün günü %1 kayıpla kapattı. Yuan’ın dolar karşısında 2008’den bu yana en düşük seviyeye gerilemesinin en büyük tüketici Çin’in metallere olan talebini azaltacağı endişesinin yanı sıra global çapta yavaşlayan büyüme ve zayıf talep fiyatlar üzerinde baskı yarattı. LME bakır Mart ayında gördüğü $10.845’dan yaklaşık %30 değer kaybetti, bugün ise $7430-$7588 bandında %0.77 kayıpla $7517 seviyesinden işlem görüyor. Diğer taraftan LME ve Şanghay bakır stoklarındaki azalışın yanı sıra spot piyasada sıkışıklık devam ediyor. Citi analistleri, Avrupa liderliğindeki bir durgunluğa ve ABD ile Çin'in de dahil olduğu zayıf talep görünümüne atıfta bulunarak, bakırın önümüzdeki üç ay içinde ton başına $6.200 seviyesine düşmesini beklediklerini söylediler.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta jeopolitik riskler, yükselen faiz endişeleri, İngiltere tahvil piyasasındaki istikrarsızlık ve global resesyonun bilançolara etkisi yatırımcıların risk algılarını gözden geçirmesine sebep olurken, haftanın gündeminde ABD enflasyon verisi vardı.
Beklentilerin üzerinde gelen ABD istihdam verisi sonrası Perşembe günü beklentilerin üzerinde açıklanan TÜFE verisi ile 2023 yılında faizlerin yüksek kalacağına yönelik beklentiler artırarak, dolara destek oldu. ABD’de yıllık bazda enflasyon Eylül ayında %8.1 beklentilerinin üzerinde %8.2 arttı.
Hafta ortasına kadar sert kayıplarla boğuşan ABD endeksleri, Perşembe günü yatırımcıların kısa pozisyonlarını kapatmaya yönelmesinin ardından, önemli teknik seviyelerin kırılması ile %2 civarında yükseldi. Ancak Michigan Üniversitesi'nde yapılan anketin enflasyon beklentilerinin Ekim başında yükseldiğini ve uzun vadeli görünümün de yukarı doğru tırmandığını göstermesiyle Cuma günü sert bir düşüş yaşadı. Enflasyon verisinin beklentilerin üzerinde gelmesinin yanı sıra anketinde beklentileri yükseltmesi, Federal Rezerv'in görüşleri sabit tutma çabaları için potansiyel olarak endişe verici olarak yorumlanırken, ABD borsaları haftayı kayıplarla kapattı.
Çarşamba günü açıklanan Fed toplantı tutanaklarında, her ne kadar Fed yetkilileri tutanaklara göre enflasyonu düşürmek için şu anda adım atılmasının önemine dikkat çekmiş olsalar da bazı yetkililer faiz artırımlarının hızını "ayarlamanın," ekonomi üzerindeki "ciddi olumsuz etkileri" önlemek için gerekli olduğunu belirtti.
Çin’de tüketici fiyatları Eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre %2.8 beklentilerine paralel %2.8 arttı. Çin’in Komünist Parti Kongresi öncesinde ekonomiyi destekleyecek yeni teşvikler açıklayacağı beklentisinden destek bulan Asya borsaları Çin endeksleri öncülüğünde yükseldi.
Sterlin, İngiltere Merkez Bankası (BOE) Başkanı Andrew Bailey'nin acil tahvil alımlarını sonlandıracağını ve emeklilik fonlarının buna göre pozisyonlarını konumlandırmasını söylemesinin Çarşamba günü 1.0922 ile iki haftanın dip seviyesine geriledi. İngiltere hükümetinin yeni borçlanmayla harcamaları artırma kararının ardından BOE’nin tahvil piyasasında oluşan çalkantıyı gidermek için başlattığı tahvil alım programı Cuma günü sona erdi. İngiltere Başbakanı Liz Truss'ın Cuma günü maliye bakanını görevden almasının ardından yatırımcıların endişleri bir miktar hafifledi. Buna karşın, İngiltere basınında muhafazakar partinin Truss'ı parti başkanlığından alacağı, yani yeni bir başbakan seçilebileceğine dair haberler yer aldı. Sterlin haftayı dolar karşısında 1.1170 seviyesinden kapattı.
Fed’in faiz artışlarının küresel büyüme üzerinde yaratacağı baskının yanı sıra, Çin’de “Sıfır COVID” politikasının bir süre daha devam edebileceğine dair haberler hafta genelinde bakır üzerinde satış yaratan etkenler olarak öne çıktı. 3m LME bakır, Perşembe günü ABD enflasyon verisi sonrası Fed'in agresif faiz artırımlarının devam edeceği endişesiyle ile $7402 seviyesine kadar geriledi ancak Wall Street’deki kazançlara paralel olarak ABD seansında toparlanarak günü %1.42 primle $7641 seviyesinden kapattı. Cuma günü ise Çin Komünist Parti Kongresi öncesinde, Çin’den ekonomiyi destekleyecek yeni teşvikler geleceği ve dolayısıyla bakıra olan talebin artacağı beklentileri ile $7695.5 seviyesine kadar yükseldi. Ancak dolar endeksindeki sert yükselişin ardından kazançlarını büyük ölçüde geri vererek haftayı $7531.5 seviyesinden %0.9 primle kapattı.
Piyasalar yeni haftaya Çin’de Pazar günü başlayan ve bir hafta sürecek olan Komünist Parti Kongre seçimleri ile başladı. Seçimleri nedeniyle bu hafta açıklanacak olan, üçüncü çeyrek GSYH ve ticaret verileri de dahil olmak üzere, gösterge verilerin açıklanma tarihleri ertelendi. Reuters'a konuşan bankacılık kaynaklarına göre, Çin'de kamu bankaları zayıflayan yuanı desteklemek için müdahalenin dozunu artırırken, birçok şirket de hisse geri alımları başlatacağını açıkladı. Dün hafif yükseliş izlediğimiz Çin endekslerinde bugün yatay karışık seyir hakim oldu.
Önemli bilanço açıklamalarının yer aldığı haftaya başlayan ABD endeksleri, Cuma günü yaşanan sert satışın ardından İngiltere’den gelen pozitif haberlerden destek buldu. İngiltere'nin mali politikasında keskin geri dönüş kararı alması risk iştahını artırdı.
Dolar Endeksi’nde yaşanan geri çekilmeyle birlikte ABD endeksleri günü oldukça pozitif geçirirken, S&P 500 endeksi günü %2.65, Nasdaq %3.43 ve Dow Jones %1.86 kazançlarla haftanın gününü kapattı.
İngiltere'nin yeni maliye bakanı Jeremy Hunt, Başbakan Liz Truss'un piyasada karışıklığa yol açan ekonomi planını neredeyse tamamen iptal etti. Ekonomi planı nedeniyle sterlin son haftalarda tarihi dip seviyeleri görmüş, İngiltere Merkez Bankası (BOE) müdahale etmek zorunda kalmıştı. Morgan Stanley analistleri mali politikadaki keskin dönüşün, Kasım'da gerçekleşecek politika toplantısında 100 baz puan yerine 75 baz puan büyüklüğünde faiz artırımını gündeme almayı düşünen BOE için büyük etkilerinin olabileceğini belirtti. İngiltere Maliye Bakanı Jeremy Hunt yaptığı açıklamada daha önce büyüme planında açıklanan vergi indirimlerinin tersine çevrileceğini ve enerji fiyat tavanı uygulamasından bazılarının geri çekileceğini söyledi. Yapılan duyuru, İngiltere ekonomisine ve sıkı para politikasına dair güvence getirerek, tahvil piyasasında yaşanan alıcılı seyre katkı sağladı.
Dolar endeksi haftanın ilk günü İngiltere'nin mali politikasında keskin geri dönüşün ardından Sterlin’in prim kazanmasıyla birlikte, bir buçuk haftanın dip seviyesine yakın seyretti. Dolar endeksi bugün %0.06 ekside 111.973 seviyesinde seyrediyor. Sterlin Pazartesi günü %1.6 artarak 5 Ekim'den bu yana ilk kez 1.1439 dolara yükselmesinin ardından bugün %0.24 gerileyerek 1.1326 dolardan işlem görüyor. Euro gün içinde 0.9873 dolar ile 6 Ekim'den bu yana en yüksek seviyeyi kaydetmesinin ardından %0.10 artıda 0.9848 dolardan işlem görüyor.
Petrol fiyatları, Asya işlemlerinde dolardaki değer kaybından destek alarak hafif değer kazandı, ancak kaya petrolü üretiminin artması ve yüksek seyrine devam eden enflasyonun küresel ekonomiyi resesyona sürükleyebileceği hakkında endişeler kazanımları sınırladı. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %0.1 primle 91.77 dolardan işlem görüyor.
3m LME bakır, haftanın ilk günü piyasalar genelinde artan risk iştahı ve dolardaki değer kaybından destekle $7629 seviyesine kadar yükseldi ancak Çin'in COVID-19 kısıtlamaları konusundaki sert duruşu ve küresel ekonomik büyümeye ilişkin endişeler nedeniyle $7485 seviyesine kadar geriledi, günü $7531 seviyesinden yatay kapattı. Çin’in katı COVID-19 kurallarına bağlı kalma kararlılığının ekonomik büyümeyi tehdit etmesi ve metallere yönelik talep görünümünü gölgelemesiyle bugün $7430 seviyesine kadar geriledi. Yavaşlayan ekonomik büyüme ve Çin’in COVID-19 politikasıyla ilgili korkular temel talep riskleri olarak ön plana çıkıyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta piyasaların gündeminde ABD tarım dışı istihdam verileri vardı. Ekonomik veri takviminin oldukça yoğun olduğu bir hafta, yüksek oynaklık eşliğinde geride kaldı. Çin tatili sebebiyle işlem hacimlerinin düşük kalması volatiliteyi arttırdı.
Avrupa ve ABD hisse senedi endeksleri geçen haftayı kazançlar ile kapatmayı başardı. Haftanın en önemli gündemi ABD tarım dışı istihdam rakamları oldu. Hem ücretler hem de istihdam verileri ile Fed için en önemli göstergelerin başında gelen veri, piyasalar tarafından olumsuz yorumlandı ve çok yoğun satış izlendi. Tarım dışı istihdam 255k beklentisinin üzerinde 263k olarak açıklanırken sanayi istihdamı 20k beklentinin üzerinde 22k oldu. Piyasa Fed tarafından bir yavaşlama veya terminal oranda bir düşüş sinyali alamadı ve satışlar hızlandı, yatırımcılar Fed’ in faiz politikasında daha az şahin olacağı konusunda iyimserliğini kaybetti. ABD tarım dışı istihdam verisi öncesinde Fed’ in faiz artış politikalarında daha az şahin olacağı beklentisiyle desteklenen endeksler, verinin ardından Fed tarafından faiz artışlarında herhangi bir yavaşlama olmayacağı açıklamalarından sonra Cuma günü geriledi. Fed yetkililerinden Williams’ ın faizlerin 4.5% seviyesine yükselmesi gerektiğine yönelik açıklamaları da bu beklentiyi destekledi. Dolar endeksi Cuma gününü 0.50% primle, haftayı ise 112.795 seviyesinden kapattı.
İngiltere Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng Pazartesi günü, yüksek gelirli kişilere vergi indirimi uygulama planından geri dönüldüğünü bildirdi. İptal edilen indirimler, geçen hafta kargaşa doğuran 45 milyar sterlinlik vergi indirimi planının yalnızca iki milyarını oluşturuyordu.
İngiltere’ de son vergi diliminin kaldırılmasına dair teklifin geri çekilmesinin ardından gbp/usd paritesi %1’ in üzerinde prim kazanmasının ardından haftalık bazda %0.68 seviyesinde geriledi.
Euro bölgesi imalat PMI endeksi artan yaşam giderlerinin tüketicilerin harcama yapmaktan kaçınmasına yol açması ve artan enerji giderlerinin üreticilerin üretimi azaltmasına yol açmasıyla son 27 ayın en düşük seviyesine geriledi. Euro, %0.59 ekside haftayı tamamlarken, bir dolar seviyesini iki kere test etmiş, fakat üzerine çıkamamıştı.
Brent ham petrolü vadeli kontratları geçen hafta, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve Rusya'nın da dahil olduğu OPEC+ üreticiler grubunun üretimi düşürme kararıyla %11.32 seviyesindeki artışla 97.92 dolar seviyesinden haftayı tamamladı.
Hafta başında ABD’ de açıklanan imalat verileri, dolardaki geri çekilme ve Çin’ in sıfır Covid politikasını gevşeteceğine ilişkin spekülasyonlardan destek bulan LME bakır, LME’ nin Rusya'nın Ural Mining ve yan kuruluşlarından yeni metal teslimatlarını kısıtlayacağına yönelik haberin ardından Perşembe günü $7879 seviyesine kadar yükseldi. Ancak haberin arza dair önemli bir tehdit yaratmadığı düşüncesinin hakim olmasıyla, kazançlarını aynı gün geri veren bakır, Cuma günü istihdam verisi sonrası $7441’ e kadar geriledi. LME bakır haftayı %0.37 kayıpla $7462 seviyesinden kapattı.
ABD hisse senedi piyasaları yeni haftanın ilk gününü satıcılı bitirdi. Jeopolitik riskler, yükselen faiz endişeleri ve global resesyonun bilançolara etkisi yatırımcıların risk algılarını gözden geçirmesine sebep oldu. Gün içerisinde 3590 seviyelerinin altına kadar düşüş kaydeden S&P 500 endeksi, dip seviyelerinden gelen alışlar ile kayıpların bir kısmını telafi etmeyi başardı ve günü %0.75 değer kaybı ile 3612 puandan noktaladı. ABD’ nin Çin’ e yarı iletken çip satışını sınırlandırması Nasdaq 100’ ün günü %1 kayıpla kapatmasında etkili oldu.
Avrupa endeksleri de Pazartesi gününü satıcılı bitirdi. Asya borsaları, yükselen faiz oranları ile Ukrayna savaşının şiddetlenmesine bağlı endişelerle bugün ekside.
Beklentilerin üzerinde gelen ABD istihdam verisi sonrası Perşembe açıklanacak olan ve yüksek gelmesi beklenen TÜFE verisi ile 2023 yılında faizlerin yüksek kalacağı tahminleri pekişirken, dolar yükseldi.
Doları başlıca altı para birimi karşısında ölçen dolar endeksi bugün 113.500 seviyesini görmesine rağmen %0.2 ekside 112.932 seviyesinden işlem görüyor. Euro %0.24 artıda 0.9723 dolardan işlem görüyor. Sterlin %0.40 artıda 1.1099 dolar seviyesine yükselse de geçen hafta İngiltere hükümetinin piyasaları altüst eden vergi indirimi planından vazgeçmesiyle tırmandığı zirveden uzak seyrediyor.
Rusya' nın dün, Ukrayna'nın hafta sonu Kırım' ı ana karaya bağlayan köprüye düzenlediği saldırıya misilleme olarak Ukrayna' da geniş çaplı füze saldırıları düzenlemesi de risk iştahını düşürdü. Küresel tahvil piyasaları İngiltere tahvil piyasalarındaki çalkantıyla dalgalandı.
İngiltere'de emeklilik fonları portföylerinde satışa zorlanırken, hükümetin vergi düzenlemeleri ile ilgili daha fazla detay vereceği sözü ve merkez bankasının ekstra acil önlem adımları ise satışların önüne çok fazla geçemedi.
Petrol fiyatları, dolardaki yükseliş ve Çin' de koronavirüs vakalarındaki artışın küresel talebi yavaşlatacağı endişeleriyle, kayıplarını daha da artırarak geriledi. Brent ham petrolü vadeli kontratları dün 1.73 dolar geriledikten sonra bugün %1.90 ekside 94.35 dolardan işlem görüyor.
3m LME bakır, yeni haftanın ilk günü Şanghay stoklarındaki düşüşün desteği ile erken saatlerde $7645’ e kadar yükselse de güçlü dolar ve talebe dair endişelerle $7437.5’ e kadar geriledi, günü $7585 seviyesinden sonlandırdı. 3m LME bakır bugün, Perşembe günü açıklanacak ABD enflasyon verisi ve Cuma günü açıklanacak Çin enflasyon verisi öncesi, doların değer kaybetmesiyle kayıplarını tekrar kazanarak %0.52 primle $7625 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta piyasaların gündeminde dolardaki hareketlilik ve Euro bölgesi TÜFE verileri vardı.
Salı günü, Dünya Bankası en büyük metal tüketicisi Çin için ekonomik büyüme görünümünü düşürdü. Çin' in bu yıl %2.8 büyümesini öngördü, bir önceki öngörüsü %5.0 büyüme idi. Çin' in fabrika faaliyeti Eylül ayında beklenmedik bir şekilde genişledi ve art arda iki aylık daralmanın ardından büyümeye geri döndü. Ulusal İstatistik Bürosu verilerine göre, resmi imalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), Ağustos'taki 49.4' ten Eylül'de 50.1' e yükseldi. Diğer taraftan Çin Caixin imalat PMI verisi ise Ağustos' taki 49.5’ten Eylül' de 48.1’e geriledi.
BOE, 14 Ekim'e kadar her gün 5 milyar sterline kadar uzun vadeli devlet tahvili satın alacağını açıkladı. BOE, Çarşamba günü yaklaşık bir milyar sterlinlik alımda bulundu ve Birleşik Krallık'ın 30 yıllık Hazine tahvillerinin getirisi 105 baz puan düştü. 1992'ye kadar giden Refinitiv verilerine göre bugüne kadar görülen en büyük düşüş kaydedildi. Sterlin BOE'nin tahvil piyasalarına müdahalesi ardından gerilerken, İngiltere hükümetinin ekonomi politikaları ile küresel ekonomik büyümenin yavaşlayacağı beklentisinin yarattığı kaygılar piyasalardaki rahatlamayı gölgede bıraktı. Sterlin dün BOE' nin tahvil faizlerindeki keskin yükselişi durdurmak için acilen başlattığı tahvil alımlarının ardından Haziran ortasından bu yana görülen en güçlü kazanımı kaydetti.
Euro Bölgesi enflasyonunda çift haneye varan tarihi yükseliş ile ECB’ nin agresif faiz artışına devam edeceği beklentisini de güçlendirdi. Eurostat verilerine göre Euro Bölgesi enflasyonu Eylül’ de %9.1’ den %10’ a yükselerek rekor tazeledi. Almanya'da yıllık enflasyon Eylül' de %10.9 seviyesine çıkarak ülkenin euro para birimine geçtiği yaklaşık 20 yıllık dönemde ilk kez çift haneye çıktı.
ABD'nin Hazine tahvilleri Fed yetkililerinin sıkılaştırma yanlısı açıklamalarının ardından Perşembe günü sert satışlarla karşılaştı. ABD'de işsizlik maaşı başvuruları 24 Eylül ile biten haftada ?193,000 ile beklentilerin altında gerçekleşti??.
Avrupa borsalarında ortalama %1 civarında satışlar izlenirken, Çin endekslerinde de ortalama %2 kayıplar gerçekleşti. 3 büyük ABD endeksi haftalık bazda ortalama %2 değer kaybetti.
Euro, ECB’ nin bu ay büyük ölçekli bir faiz artırımına daha gideceği beklentilerinin desteğiyle haftalık bazda %1.12 artarak Cuma gününü 0.9799 seviyesine kapattı. Sterlin, geçen haftanın ilk günü 1.0382 dolar ile tarihi dip seviyeyi görmesinden sonra BOE’ in açıklamasından sonra haftalık kazanımını %3 seviyesine çıkardı. Cuma günü 114.778’ e kadar yükselerek rekor tazeleyen dolar endeksi, Sterlin ve Euro’ nun değer kazanmasıyla kazançlarını kaybederek haftayı %0.95 kayıpla kapattı.
Petrol fiyatları, OPEC+' nın piyasayı desteklemek için üretimi günde bir milyon varilden fazla düşüreceği ve koronavirüs salgınından beri en büyük üretim düşüşüne gideceği endişeleriyle Asya'daki işlemlerde %3'ten fazla yükseldi. Brent ham petrolü vadeli kontratları Cuma günü %0.6 ekside kapandıktan sonra %3 yükselerek 87.65 dolara çıktı.
3M LME bakır, artan faiz oranları, küresel resesyon endişeleri ve güçlü doların baskısıyla Çarşamba günü Temmuz 2022’ den beri en düşük seviyesi olan $7220’ a kadar geriledi. 3M LME bakır Cuma günü, Londra Metal Borsası’ nın Rus metalini yasakladığını görüştüğü haberinin ardından $7644 seviyesine kadar yükseldi. LME bakır haftanın son işlem gününde haftalık kayıplarını telafi ederek, haftayı %0.61 artışla $7490 seviyesinden kapattı.
Çin piyasalarının kapalı olduğu yeni haftaya global piyasalar pozitif bir başlangıç yaptı. Dolar endeksindeki gerileme hisse senetleri ve baz metalleri destekledi.
ABD’de ISM imalat endeksi 52 beklentilerinin altında 50.9 puan olarak açıklanırken önceki ay olan 52.8 seviyesine göre sert bir geri çekilme yaşadı. Yeni sipariş ve istihdam endekslerinde yaşanan sert daralmalar Cuma günü açıklanacak olan Tarım Dışı İstihdam verisi için negatif algılandı. Fed’ in sıkılaşma adımlarını daha öteye götürmesini engelleme ihtimali, bugün piyasalar için umudun kaynağı oldu. ISM endeksindeki yavaşlamaya rağmen PMI endeksi manşet rakam beklentilere yakın 52 seviyesinde geldi. ABD endekslerinde dün sert yükselişler izlendi, 3 büyük ABD endeksi günü %2.5 civarında primlerle kapattı.
Çin ve Hong Kong'daki resmi tatiller sebebiyle Asya borsalarında işlem hacmi düşük kalsa da Japonya dışındaki Asya-Pasifik borsalarını izleyen MSCI endeksi %2 yükseldi. Japonya'nın Nikkei endeksi %2.9 yükseldi.
Euro bölgesi PMI endeksi artan yaşam giderlerinin tüketicilerin harcama yapmaktan kaçınmasına yol açması ve artan enerji giderlerinin üreticilerin üretimi sebep olmasıyla son 27 ayın en düşük seviyesine geriledi. S&P Global euro bölgesi nihai imalat PMI verisi Eylül ayında 48.4? ile 48.5 olarak açıklanan öncü verinin altında açıklandı???. Avrupa endeksleri dün günü %1 civarında primle kapattı.
İngiltere Merkez Bankası'nın geçici tahvil alımları düşük seviyede gerçekleşse de, yatırımcılar İngiltere'nin uzun vadeli tahvil piyasasının durulmasından destek buldu. İngiltere Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng dün, yüksek gelirli kişilere vergi indirimi uygulama planından geri dönüldüğünü bildirdi. İptal edilen indirimler, geçen hafta kargaşa doğuran 45 milyar sterlinlik vergi indirimi planının yalnızca iki milyarını oluşturuyordu.
İngiltere’ de son vergi diliminin kaldırılmasına dair teklifin geri çekilmesinin ardından gbp/usd paritesi %1’in üzerinde primle 1.13 seviyesinin üzerine çıktı. Dün, ABD tarafında açıklanan ISM imalat verisinin yön verdiği işlem gününde dolar endeksi kayıplarına devam etti. Dolar endeksi bugün %0.53 kayıpla 111.153 seviyesinden işlem görüyor. Dün gün içerisinde 0.9750 seviyesine kadar geri çekilen eur/usd paritesi ise kayıplarının tamamını geri aldı ve işlem gününü artıda 0.98 seviyesinin üzerinde sonlandırdı. Euro doların değer kaybetmesinden destek alarak bugün %0.61 yükselerek 0.9884 dolardan işlem gördü.
Petrol, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve birlikte hareket eden ülkelerin oluşturduğu OPEC+ üreticiler grubunun yarınki toplantısında üretimi keskin azaltacağı beklentisinin küresel ekonomiye dair endişeleri dengelemesiyle yükseldi. OPEC+' nın Çarşamba günü 2020'den beri ilk yüz yüze gerçekleşecek toplantısında petrol üretimini bir milyon varilden daha fazla azaltması bekleniyor. Brent ham petrolü vadeli kontratları %1.6 yükselerek 90.32 dolardan işlem görüyor.
Bu hafta Çin piyasalarının tatil olması nedeniyle LME bakır işlem hacminin düşük olduğu bir hafta geçiriyor, LME stoklarındaki artış ve talebe dair zayıf beklentiler nedeniyle dün $7406 seviyesine kadar gerilemesine rağmen dolardaki gerilemeden destek bulan LME bakır günü $7504 seviyesinden kapattı. Bugün piyasalar genelindeki pozitif havadan destek bulan LME bakır 7687 seviyesine kadar yükseldi ve %0.5 primle $7542 seviyesinden işlem görmeye devam ediyor.
İndir
