Bültenler
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız haftanın ilk işlem gününde önceki hafta kısa pozisyonlara yönelik bireysel yatırımcılar tarafından başlatılan spekülatif hareketin piyasaya verdiği endişenin azalması ile birlikte endekslerde toparlanmalar görüldü.
ABD'de bir grup Cumhuriyetçi senatör 618 milyar dolarlık alternatif planı görüşmek için Beyaz Saray'a gitti ancak ABD Başkanı Joe Biden 1.9 trilyon dolarlık koronavirüs yardım paketini küçültmeye yanaşmadı. Çoğunluk Lideri Chuck Schumer, Salı günü Demokrat Başkan Joe Biden'ın 1.9 trilyon dolarlık teklifini Cumhuriyetçi Senatörlerin oyları olmadan geçirmesine izin verecek bir sürece başlayacağını söyledi.
Ayrıca Joe Biden, birçok Amerikalıya 1.400 USD değerinde başka bir teşvik ödemesi sözü vermesinin ardından, kişilerin gelirleri göz önünde bulundurularak destekten yaralanabilecek kişi sayısını sınırlamaya açık olduğunun sinyalini verdi.
Beklenenden daha iyi gelen Ocak ayı işsizlik rakamı ile birlikte ABD hisse senedi piyasaları haftanın son gününe kuvvetli başlangıç yaparken, senato Demokratların önderliğinde bütçe tasarısını Cumhuriyetçilerin desteğine ihtiyaç duymadan temsilciler meclisine taşıdı. Başkan Yardımcısı Kamala Harris, oylamada ortaya çıkan eşitliği bozdu ve tasarı lehine oyunu kullandı.
Tasarının meclisten de geçmesi durumunda, uzun süredir koşulan 1.9 trilyon dolarlık teşvik paketinin detayları belli olacak.
ABD destek paketlerine ilişkin iki partinin iş birliğini işaret eden sinyaller, spekülatif hareketlerin azalması ve açıklanan ekonomik verilerin desteği ile ABD endeksleri haftalık bazda Dow Jones %3.89, S&P500 %4.65 ve Nasdaq %6.01 primli kapanışlar gerçekleştirdi.
Avrupa tarafında ise eski ECB başkanı Mario Draghi, İtalya’nın bir sonraki başbakanı olmayı kabul etti. İtalya’da son zamanlarda oluşan hareketli siyasi ortam, küçük bir partinin kırılgan koalisyon hükümetine desteğini çekmesiyle başlamıştı. Ülkenin cumhurbaşkanının yeni seçimlerden kaçınma isteğinin ardından, Draghi'nin teknokrat bir hükümete liderlik etmesi hayata geçiyor. Draghi'nin yeni İtalyan başbakanı olması ihtimali gün boyunca finansal piyasalarda olumlu karşılandı.
Ekonomik veri tarafında Çin tarafında açıklanan Ocak ayı imalat PMI verisi beklenti olan 51.6’nın hafif altında 51.3 olarak gerçekleşti.
Almanya Ocak ayı son revize Markit imalat PMI verisi beklentiye paralel 57.1, Avrupa Bölgesi 4. çeyrek GDP verisi beklenti olan -%0.9’un üstünde -%0.7 olarak açıklandı, AB bölgesi hizmet PMI’ı ise 45’den 45.4’e revize edildi.
İngiltere Merkez Bankası faiz oranlarında ve varlık alımlarında değişikliğe gitmedi.
ABD tarafında ise Ocak ayı hizmet ve bileşik PMI verileri sırasıyla 58.7 ve 58.3 olarak yukarı yönlü revize edildi. ADP istihdam verileri ise bir önceki verinin ve piyasanın 70 binlik tahminin üzerinde 174 bin olarak paylaşıldı. Haftalık bazda duyurduğu işsizlik başvuruları piyasanın 830 bin beklentisinin altında 779 bin olarak açıklandı. Ocak ayı tarım dışı istihdamdaki değişim verisi piyasa beklentisi olan 105 binin altında 49 bin olarak paylaşılırken, Ocak ayı işsizlik oranı ise tahminlerden daha düşük %6,3 seviyesinde duyuruldu. Dış ticaret açığı ise beklentilerin üzerinde $66,6 milyar olarak açıklandı.
Yatırımcıların devasa bütçe harcamalarının başlayacağı şeklinde pozisyon almaları ve uzun vadeli ABD tahvil getirilerindeki artış ile hafta boyu yükselen dolar endeksi tarım dışı istihdam ve işsizlik verilerinin beklentilerin altında gerçekleşmesi ile Cuma günü gerilese de haftalık bazda %0.51 değer kazandı.
Euro, dolardaki yükselişle birlikte haftayı %0.77 kayıpla kapatırken; sterlin BoE’nin ekonominin yoğun aşılama sonrasında toparlanma sürecine gireceği ve kısa vadede negatif faizlerin gündeme gelmeyeceği açıklaması ile haftalık bazda %0.23 değer kazandı.
ABD ekonomisinin toparlanacağına yönelik beklentilerin kuvvetlenmesi ve OPEC+'ın petrol üretim kesintilerini sürdürmesi ve ABD'de ham petrol stoklarının geçen yıl Mart'tan bu yana en düşük seviyeye gerilemesiyle haftalık bazda brent petrol %6.19, Amerikan ham petrolü %8.91 olmak üzere değer kazandı.
Altın fiyatları güçlü seyreden doların altına olan talebi düşürmesiyle gerilerken altının spot piyasadaki ons fiyatı haftalık %1.87 değer kaybetti.
LME bakır ise geride bıraktığımız haftaya $7.800 seviyesinden başlangıç yaparken, fiyatlar Çin'de beklenti altında açıklanan imalat verileri ve Çin tatili sebebi ile artan talep endişeleri ve dolardaki yükseliş ile hafta boyunca baskılandı. ABD’deki teşvik paketi iyimserliği ile haftanın son işlem günü %2.16 değer kazanan LME bakır, haftalık bazda %2.17 primli olarak $7.983 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Haftanın ilk işlem gününde ABD hisse senedi piyasaları, güçlü federal harcama paketine yönelik artan beklentilere paralel yükselişini sürdürdü. Dow Jones, S&P 500 ve Nasdaq endeksleri sırasıyla %0.76, %0.74 ve %0.95 oranlarında primli kapanışlar gerçekleştirdi.
Hazine Bakanı Janet Yellen, kapsayıcı bir yardım paketi çıkarılması durumunda ABD'nin 2022'de istihdam hedeflerine yeniden yakınlaşabileceğine söyledi.
Yeni vaka oranlarındaki yavaşlama, risk iştahını arttırırken Citigroup'un küresel riskten kaçınma göstergesi, geçtiğimiz yıldan bu zamana kadarki en düşük seviyeye geriledi.
Ekonomi takviminin zayıf olduğu günde Almanya Aralık ayı sanayi imalatı beklenti olan %0.3’ün altında %0 olarak açıklandı.
Dolar, yatırımcıların ABD ekonomisinin koronavirüsün etkilerinden diğer ekonomilere göre daha hızlı toparlanacağı beklentisini sorgulamaya başlamasıyla son bir haftanın en düşük seviyesine geriledi. Dolar Cuma günü açıklanan ABD istihdam verisinin yarattığı hayal kırıklığıyla, gördüğü 91.6 zirvesinden düşüşe geçmişti. Dün %0.12 değer kaybeden dolar endeksi bugün %0.38 kayıpla 90.586 seviyesinde.
ABD'de Demokrat Partililer 1.9 trilyon dolarlık yardım paketini hızla yasalaştırmak için adım atarken yatırımcılar ABD ekonomisinin koronavirüsün etkilerinden hızlı aşılama sayesinde diğer ekonomilere kıyasla daha hızlı toparlanacağı şeklinde pozisyon almış ve doların yukarı yönlü hareket etmesini sağlamışlardı. Ancak birçok analist devasa kamu harcamasının ve Fed’in aşırı gevşek para politikası izlemesinin uzun vadede doları düşüreceğini düşünüyorlar.
Euro dolar karşısında yatay artı kapanışının ardından %0.45 primle 1.2102 seviyesinde.
Sterlin dünkü hafif primli kapanışının ardından bugün 1.3788 ile Nisan 2018’den bu yana en yüksek seviyesini test etmesinin ardından %0.25 primle 1.3772 seviyesinde bulunuyor.
Altın fiyatları doların gerilemesi ve ABD'de koronavirüs yardım paketinin yakın olduğu beklentisiyle neredeyse son bir haftanın en yüksek seviyesini gördü. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün %1.02 primlenirken bugün %0.59 primli olarak $1.841 seviyesinden işlem görüyor.
LME bakır ise dün dolardaki ve stoklardaki gerileme ve ABD’deki teşvik paketi iyimserliği ile desteklenerek günü %1.13 primle kapatırken, bugün ise %0.68 primle 08 Ocak’tan bu yana en yüksek seviyesi olan $8.129 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta koronavirüs salgınına ilişkin endişeler ve ABD’de Biden yönetiminin 1.9 trilyon dolarlık mali canlandırma paketiyle ilgili potansiyel engeller ve global risk iştahındaki düşüş ile başladı.
Öte yandan ABD Başkanı Joe Biden'ın Hazine Bakanı adayı Janet Yellen, Senatodan aldığı onayın ardından yemin ederek görevine başladı.
IMF ise, 2021 yılına ilişkin küresel ekonomik büyüme tahminini %5.2'den %5.5'e çıkardığını açıklarken, 2022'de ise bu oran %4.2 oranında öngörülmekte.
Çarşamba günü ise Dünya geneline yayılan satıcılı bir gün yaşanırken, FED toplantısı öncesinde çeyreklik finansal sonuçları açıklanan teknoloji devleri Apple ve Facebook'un bilançolarının Wall Street beklentilerini aşması bile iki şirketin hisselerinin düşmesine engel olamadı.
Ayrıca küçük yatırımcı ile hedge fon yöneticileri arasındaki piyasa savaşları ABD ve Avrupa borsalarını sarstıktan sonra Asya'ya da yayıldı. Küçük yatırımcılar ile hedge fon yöneticileri arasındaki savaş önceki hafta Citron Capital'den Andrew Left'in GameStop hisselerinin gerileyeceği yönündeki tahminine karşı küçük yatırımcıların harekete geçmesiyle başlamıştı.
Bireysel yatırımcıların, Hedge fonların kısa pozisyonlarına karşı başlattıkları spekülatif alımlara karşı getirilen kısıtlamaların Cuma günü kaldırılacağı haberi ile endekslerde endişeler artmaya devam etti.
ABD endeksleri, bireysel yatırımcıların birikimlerinin neden olduğu kargaşadan dolayı üç ay içinde en kötü haftalık düşüşlerinden birini yaşadı ve haftalık bazda Dow Jones %3.27, S&P500 %3.13 ve Nasdaq endeksi %3.49 değer kaybı ile kapanış gerçekleştirdi.
Bazı stratejistler, teşvik kaynaklı ekonomik iyileşme bekledikleri için düşüşün satın alınması gerektiğini söylerken diğerleri, beklentinin altında bir hızla ilerleyen aşı uygulamasının, satın alınmış pozitif beklentilerin karşılanmayacağını düşünüyor.
Salgın tarafında ise Ocak ayı, ABD'deki şimdiye kadarki en ölümcül ayı olarak Aralık ayını geçti. New York valisi Çarşamba günü yaptığı açıklamada, eyaletin çoğunluğundaki kısıtlamaları kaldırmaya başlayacağını, ancak son zamanlarda ortaya çıkan virüsün daha bulaşıcı türlerinin bu ilerlemeyi engelleyebileceğini söyledi.
Ekonomik veri tarafında ABD tarafından açıklanan Ocak ayı tüketici güven endeksi beklentilerin hafif üzerinde 89.3 seviyesinde gerçekleşti. Aralık ayı dayanıklı mal siparişleri öncü verisi ise %1’lik tahminlerin altında kaldı ve %0.2 olarak, 4.çeyrek GSYH verisi %4 ile %4.2 beklentisinin altında açıklandı. Ocak ayı Chicago PMI verisi 63.8 ve Ocak ayı son revize Michigan beklentileri 79 olarak açıklanarak dikkat çekti.
Piyasaların yakından takip ettiği FED toplantısında ise FED faiz politikasında ve aylık tahvil alım programında değişikliğe gitmediğini açıklandı, ekonomide tam toparlanma sağlanana kadar bu önlemleri sürdürüleceği belirtildi.
Dolar ABD'de teşvik paketi belirsizliği ve hedge fonların sat emri verilen hisselere koordineli bir şekilde hücum etmesiyle ilgili devam eden endişelerin, güvenli liman varlıklarına olan talebi artırmasıyla haftayı %0.38 primli olarak 90.584 seviyesinden sonlandırdı. Euro dolar karşısında haftalık %0.25 değer kaybederken, sterlin ise %0.13 primle kapanış gerçekleştirdi.
Petrol fiyatları haftayı, virüs vakalarındaki artışla beraber artan karantina önlemlerinin yakın dönemdeki yakıt talebiyle ilgili endişeleri arttırması ile karışık kapattı. Brent petrol haftayı %0.85 primle $55.88, Amerikan petrolü ise %0.13 kayıpla $52.20 seviyesinden sonlandırdı.
LME bakır ise haftaya zayıflayan dolar ve teşvik paketi beklentileri ile primli başlarken sonrasında teşvik paketine dair şüpheler ve gerileyen risk iştahının etkisi ile değer kaybetti.
Diğer yandan dünya çapında yayılan COVID-19 varyantının “üçüncü dalgası” endişeleri ve azalan risk iştahının doları desteklemesi de bakırdaki kayıpları hızlandırdı. LME bakır 23 Aralık’tan bu yana en düşük seviyesi olan $7.705 seviyesine kadar geriledikten sonra haftayı %2.16 kayıpla $7.813,50 seviyesinden sonlandırdı.
Haftanın ilk işlem gününde geçtiğimiz hafta kısa pozisyonlara yönelik bireysel yatırımcılar tarafından başlatılan spekülatif hareketin piyasaya verdiği endişenin azalması ile birlikte endekslerde toparlanmalar görüldü.
JP Morgan yaptığı açıklamada, bireysel yatırımcılar ve hedge fonları arasındaki savaşın piyasalar için önemli bir gerilemeye neden olma olasılığının düşük olduğunu vurguladı ve gün içerisinde teknoloji sektöründe yaşanılan yükseliş dikkat çekti.
Dow Jones endeksi %0.7, S&P 500 endeksi %1.6 ve Nasdaq endeksi %2.5 oranında artış kaydetti. Haftanın ilk iş gününde Avrupa endeksleri Cuma günkü kayıplarının bir kısmını geri aldı ve başlıca endeksler günü %0.52-%1.41 aralığında primle sonlandırdı.
Hafta sonu Çin tarafında açıklanan Ocak ayı imalat PMI verisi beklenti olan 51.6’nın hafif altında 51.3 olarak gerçekleşirken, ABD Ocak ayı son revize Markit imalat PMI beklentiye paralel 59.2 ve Ocak ayı ISM imalat verisi beklenti olan 60 seviyesinin altında 58.7 olarak açıklandı.
Dolar endeksi koronavirüs tecrit uygulamaları nedeniyle Almanya'daki tüketici harcamalarının azalmasının ardından eurodaki satış baskısının etkisi ve dolar satış pozisyonlarının kapatılmasıyla yükseldi. Dolar endeksi dün %0.48 değer kazanırken 91.082 seviyesinde %0.12 primli.
Euro ise Avrupa'nın en büyük ekonomisi olan Almanya'da perakende satışlarının Aralık ayında beklentilerin üzerinde düşüş kaydetmesinin ardından dün iki buçuk haftanın en büyük düşüşünü kaydetti. Dolar karşısında dün %0.63 değer kaybeden euro, %0.13 kayıpla 1.2044 seviyesinde.
Diğer yandan ABD'de bir grup Cumhuriyetçi senatör 618 milyar dolarlık alternatif planı görüşmek için Beyaz Saray'a gitse de, Biden yönetiminin önerdiği 1.9 trilyon dolarlık koronavirüs yardım paketinin yatırımcıları daha riskli varlıklara para yatırmaya teşvik etmesiyle, spekülatörler güvenli liman doların değer kaybedeceğini öngörüyorlar. Ancak Beyaz Saray'da dün Cumhuriyetçi senatörlerle bir araya gelen ABD Başkanı Joe Biden 1.9 trilyon dolarlık koronavirüs yardım paketini küçültmeye yanaşmadı. Cumhuriyetçi Parti'den 10 ılımlı senatör Biden'ın 1.9 trilyon dolarlık koronavirüs yardım paketini iki partinin desteğiyle senatodan geçirmek istiyorsa küçültmesi gerektiğini söylemişti. Senatörler Biden'ın istediğinin üçte biri büyüklükte bir paketi alternatif olarak öneriyorlar.
Petrol fiyatları, başlıca petrol üreticilerinin üretim kısıtlamalarına paralel hareket ederek ve talep görünümüne dair iyimserlikle yükseldi. Brent petrol %2.56 prim ile $57.79, Amerikan petrolü %2.56 prim ile $54.92 seviyelerinde.
LME bakır ise dün $7.800 seviyesinden başladığı haftanın ilk işlem gününü %0.12 primle $7.822 seviyesinde sonlandırdı. En büyük tüketici Çin'den gelen zayıf imalat verilerinin ve güçlü dolar bakır fiyatları üzerinde baskı yarattı. 11-17 Şubat tarihlerinde gerçekleşecek Çin tatili sırasında mevsimsel talep durgunluğu yaşanacağı beklentisi ile bakır bugünde gerilemeye devam etti. $7712 seviyesine kadar gerileyen bakır %1.02 ile $7.740 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız Pazartesi günü Martin Luther King günü sebebiyle ABD endeksleri kapalı olurken, tatil nedeniyle Avrupa endeksleri de işlem hacimleri 30 günlük ortalamanın yaklaşık %30 altında haftaya başladı.
Piyasalar yeni destek paketine odaklanmışken, Çin’de açıklanan veriler ülke ekonomisinin yılın son çeyreğinde beklentinin üzerinde toparlanma kaydettiğini gösterdi.
ABD Hazine Bakanı adayı Yellen’ın zayıf Dolar politikası izlemediklerini açıklaması ve Çin’in agresif politikalarına karşı hazırlıklı olunması gerektiğini söylemesi önemli gelişmeler arasında yer aldı.
ABD Başkanı Biden tarafından Senato’ya sunulacak olan yeni $1.9 trilyon büyüklüğüne sahip destek paketinin asgari ücret zammı ve aile ile sağlık izinlerinde artışlar içermesi Cumhuriyetçi Senatörlerin yanı sıra bazı Demokrat Senatörleri tarafından da bütçeye yüksek oranda etki edecek olması sebebiyle olumsuz karşılandı.
Çarşamba günü ise Joe Biden, yakın Amerikan tarihindeki en ürkütücü görev teslimlerinden birini tamamlayarak 46. ABD başkanı oldu. Biden'ın emirleri, Trump tarafından verilen emirlerin bir kısmını da tersine çevirmek için olacak, yapılan haberlerde Müslüman seyahat yasağı ve ABD-Meksika sınırını hedef alan duvar inşası gibi konular bunların arasında yer alıyor. Diğer Biden öncelikleri arasında sağlık hizmetleri, göçmenlik ve iklim değişikliği gibi konular yer alıyor.
Perşembe günü ise Başkan Joe Biden, Savunma Üretim Yasasını kullanma niyeti de dahil olmak üzere on yönetici emrini ve Covid-19 müdahale planının ayrıntılarını açıkladı. Başkanın planı, koronavirüs testlerini artırmayı, aşıların hızını artırmayı, yetkililere daha fazla finansman ve yönlendirme sağlamayı vurguluyor.
Yapılan haberlerde başkanın, 2 trilyon dolarlık altyapı planının ödenmesine yardımcı olmak için potansiyel bir karbon vergisi de dahil olmak üzere bir dizi teklif hazırlamak için iş dünyasındaki müttefikleri ile bir araya geliyor.
Gelişmeler ışığında ABD endeksleri haftalık bazda Dow Jones %0.59, S&P500 %1.75, Nasdaq ise %4.19 primle sonlandırdı.
Diğer yandan Çin'in ticari merkezi Şangay'da iki aydır ilk yerel koronavirüs vakasının saptanmasıyla Pekin yönetimi Çin yeni yıl tatilinde vatandaşların seyahat etmemeleri için genel çağrıda bulundu.
Ulusal Alerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü direktörü Dr. Anthony Fauci yaptığı açıklamada, erken verilerin, piyasadaki Covid-19 aşılarının daha bulaşıcı koronavirüs türlerine karşı korunmada o kadar etkili olmayabileceğini gösterdiğini söyledi. Fauci, aşıların etkinliğindeki bir düşüş, olabildiğince çok insanı aşılamamız için daha da önemli notunu paylaştı.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson açıklamada, Birleşik Krallık'ta ilk kez görülen Covid varyantının orijinal virüsten daha ölümcül olabileceğine dair bazı kanıtların olduğunu belirtti.
Ekonomik veri tarafında Çin 4. çeyrek GSYH verisi beklenti olan %6.2’nin üstünde %6.5, Aralık ayı endüstriyel üretim verisi yine beklentinin üstünde %7.3, Aralık ayı perakende satış verisi ise beklenti olan %5.5’in altında %4.6 olarak açıklandı.
ABD haftalık mortgage başvurularında %1.9 oranında gerileme görüldü, Aralık ayı konut satışları 1 milyon 560 binlik beklentinin üzerinde 1 milyon 669 bin olarak açıklanırken, haftalık işsizlik başvuruları ise tahminlerin altında 900 bin olarak duyuruldu. Ocak ayı imalat ve hizmet PMI’I öncü verileri beklentinin üzerinde sırasıyla 59.1 ve 57.5 olarak açıklandı.
Almanya’da Ocak ayı öncü imalat PMI verisi beklentiler hemen altında 57 olarak paylaşılırken hizmet PMI ise beklentilerin üzerinde 46.8 olarak duyuruldu.
Piyasaların yakından takip ettiği Avrupa Merkez Bankası’nın 2021 yılındaki ilk toplantısında ise faiz politikasında bir değişikliğe gidilmedi.
Biden yönetimi döneminde devasa büyüklükteki ABD mali destek paketinin büyümeyi destekleyeceği iyimserliğinin, güvenli liman para birimlerine olan talebi düşürmesiyle dolar endeksi haftayı %0.59 kayıpla 90.238 seviyesinden kapattı. Euro ve sterlin ise dolar karşısında haftayı sırasıyla %0.74 ve %0.72 primle sonlandırdı.
Çin'deki pandemi kaynaklı yeni sınırlamaların küresel petrol talebini düşürebileceğine yönelik endişelerle brent petrol %0.56 primlenirken, Amerikan ham petrolü %0.17 kayıpla haftayı sonlandırdı.
Altın fiyatları, ABD hazine tahvillerinin yükselmesiyle hafif düşüş yaşasa da, ABD'deki mali canlandırma paketine yönelik umutlarla haftalık %1.42 değer kazanarak $1.852,55 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
LME bakır fiyatları geride bıraktığımız haftaya en büyük tüketici Çin'in güçlü ekonomik verilerinin endüstriyel metallere olan talebi desteklemesi pozitif başlangıç gerçekleştirdi. LME bakır, ABD'deki teşvik paketi beklentisi ile artan iyimserlik ile Perşembe gününe kadar yükselişine devam etti. Diğer yandan bakır fiyatları düşüş gösteren stoklar ve değer kaybeden dolar ile de desteklendi. Perşembe ve Cuma günü ise Çin'deki talebin yeterli miktarda artış gösterdiği düşüncesi ve artan vaka sayılarının yeni kısıtlamalara yol açacağı endişeleri ile fiyatlarda hafif düşüş gözlemlense de LME bakır haftayı %0.66 primle $7.986 seviyesinden kapattı.
Global endeksler yeni haftaya artan koronavirüs vakalarına ve aşının dağıtımında yaşanan gecikmelere rağmen ABD ekonomisini canlandırmayı sağlamak için açıklanacak 1.9 trilyon dolar büyüklüğündeki mali canlandırma planı beklentisiyle primli başladı.
Biden yönetimi, 1.9 trilyon büyüklüğündeki yardım paketinin çok pahalı olmadığına dair Cumhuriyetçileri ikna etmeye çalıştı ancak mali canlandırma paketinin büyüklüğü konusunda hâlâ belirsizlik hakim. Yatırımcıların aşıların etkinliğine dair artan sorular ve mali teşvik paketi belirsizliği ile ilgili endişe duymaya devam etmeleri ise dün artan risk iştahını baskılayan faktör olarak öne çıkıyor.
Diğer yandan Çin Devlet Başkanı Xi Jinping uluslararası kamuoyunu farklılıkları bir kenara koyma çağrısında bulunarak, tarihin tek başına ilerlemeyi seçen ülkelere her zaman başarısız olacağını gösterdiğini söyledi. Xi’nin yorumları, Başkan Joe Biden’in göreve başlamasından bir haftadan daha kısa bir süre sonra geldi ve ABD liderliğindeki bir değişikliğin gergin diplomatik ilişkileri nasıl etkileyebileceği yakından takip edilmeye devam ediliyor.
Biden'in, insan hakları, ticaret politikası, bölgesel anlaşmazlıklar ve Çin’in koronavirüs pandemisine ilk tepkisine ilişkin sorular da dahil olmak üzere çeşitli konularda Pekin üzerinde baskı kurmaya devam etmesi bekleniyor.
ABD endekslerinde dün görülen gün içi dalgalı seyrin ardından S&P 500 ve Nasdaq günü sırasıyla %0.36 ve %0.69 oranında primlerle kapatmayı başarırken, Dow Jones endeksi negatif ayrışarak günü %0.12 oranında ekside tamamladı.
Asya borsaları ise ABD'de Biden yönetiminin 1.9 trilyon dolarlık mali canlandırma paketiyle ilgili potansiyel engellerin risk iştahını baskılamasıyla geriledi.
Dolar, artan koronavirüs vakaları ve ABD mali canlandırma paketinin hızı ve büyüklüğü konusundaki şüphelerin yatırımcıların risk iştahını düşürmesinden destek bularak hafif primlendi. Yatırımcılar, bu hafta yapılacak Fed para politikası toplantısı öncesinde de temkinli tavır sergilerken, dolar endeksi dünkü %0.17 kazanımının ardından 90.363 seviyesinde yatay.
Petrol fiyatları yükselen Avrupa hisselerinin yanı sıra ve Suudi Arabistan'da bir patlama olduğuna dair haberlerle birlikte yükseldi. Brent petrol %0.55 primle $56.19, Amerikan petrolü %0.63 primle $53.10 seviyesinde.
Altın fiyatları, ABD hazine tahvil getirilerinin düşmesi ve ABD'deki mali canlandırma paketinin eninde sonunda geçecek olmasının altının enflasyona karşı korunma aracı olarak talebini artırmasıyla dün günü %0.13 primli sonlandıran spot altın bugün $1.853 seviyesinde yatay eksi.
LME bakır ise bu hafta $8.009 seviyesinden açılış gerçekleştirirken, dün zayıflayan dolar ve teşvik paketi beklentileri ile günü $8.006 seviyesinden %0.24 primli kapattı. Bugün teşvik paketine dair artan şüpheler ve risk iştahındaki gerilemenin etkisi ile $7.905 seviyesine kadar geriledikten sonra %0.79 kayıpla $7.943 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız haftanın ilk işlem gününe ABD hisse senedi piyasaları ekside başlarken, öne çıkan bir numaralı başlık Başkan Trump’ın önceki hafta yaşananların ardından Demokratlar tarafından azledilme talebi ve isteği oldu. Demokrat temsilciler meclisi lideri Pelosi önderliğinde, ayaklanmayı kışkırtan ve barışçıl bir geçiş sürecin engelleyen suçlama önerisi yayınladı. Başkan Donald Trump yaptığı açıklamada, önceki hafta başkentteki destekçilerinin isyanını kışkırttığı için suçlanmasının ABD için tehlikeli olduğunu söyledi. Trump şiddet istemediğini söylerken, yaşananları kınamaması dikkat çekti.
ABD'de Kongre binasına yapılan baskını kışkırtmakla suçlanan Trump'a karşı azil sürecinin başlatılması için ABD Temsilciler Meclisi'nde yapılan oylamada 10 Cumhuriyetçi vekil de Trump'ın aleyhine oy kullandı. Böylece Donald Trump, ABD tarihinde kendisine azil soruşturması iki kere açılan ilk ABD Başkanı oldu. ABD demokrasisine karşı gerçekleştirilen saldırının ardından yapılan oylamada Demokratların çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi'nde 197'ye karşı 232 oyla azil süreci başlatılmış oldu.
Trump'ın dört yıllık başkanlık süresi dolmadan ve başkan seçilen Joe Biden 20 Ocak'ta resmi olarak göreve başlamadan önce soruşturmanın sonuçlanması ve Trump'ın azlinin gerçekleşmesi beklenmiyor. Senato'da çoğunluğa sahip Cumhuriyetçi'lerin lideri Mitch McConnell, hızlı bir soruşturma ve yargılama gerçekleştirilmesi çağrılarını Trump'ın görev süresi dolmadan önce sonuçlandırmanın hiçbir yolu olmadığını söyleyerek reddetti. Ancak Trump, Beyaz Saray'ı terk etse bile, Senato'nun vereceği hüküm Trump'ın tekrar başkan adayı olmasının önüne geçebilir.
Ayrıca ABD Başkanı seçilen Joe Biden salgını kontrol altına almak adına aşının dağıtımının hızlandırılması ve ekonominin hızla toparlanması için cesur yatırımlara ihtiyaç olduğunu söyleyerek, 1.9 trilyon dolar büyüklüğündeki canlandırma paketi teklifinin taslağını açıkladı. Yardım paketinde 415 milyar dolar koronavirüsle mücadele ve aşıların dağıtımı için ayrılacak. Yaklaşık 1 trilyon dolar doğrudan hanehalkı yardımına ve kabaca 440 milyar dolar da özellikle salgından fazlasıyla olumsuz etkilenen küçük işletmelerle topluluklar için kullanılacak.
ABD Kongresi'nde anlaşmaya varılan en son canlandırma tasarısı kapsamında ödenen 600 dolar çeklere ek olarak teklif edilen paket kapsamında 1,400 dolar değerinde çekler ödenecek. Haftalık 300 dolar olan işsizlik yardımının da 400 dolara çıkarılması ve Eylül'e kadar uzatılması planlanıyor.
ABD Merkez Bankası Başkanı Jerome Powell ise bankanın yakın zamanda faiz artırımına gitmeyeceğini söyledi ve aylık tahvil alım programını azaltabileceği iddialarını reddetti.
Haftanın son gününde destek paketinin müzakerelerinin uzayacağı anlaşılması üzerine ABD endeksleri değer kaybederek günü sonlandırdı. ABD endeksleri haftayı Dow Jones %0.91, S&P 500 %1.48, Nasdaq %1.54 kayıpla sonlandırmış oldu.
Maddi yardımların yanı sıra salgın kaynaklı ölümlerin rekor seviyelere ulaşması üzerine yerel yönetimler için tecritlerin genişletilmesi ve aşı programlarının hızlandırılması konuları da destek paketi ile birlikte tartışılırken, yatırımcılar paketin ne kadarının nihayetinde kongreden geçeceğini düşünmeye başladı.
Ekonomik veri tarafında Çin’de yıllık bazda enflasyon %0.0’lık beklentinin aksine %0.2 oranında yükselirken, %0.7 oranında düşmesi beklenen PPI ise -%0.4 olarak duyuruldu.
ABD’nin açıkladığı 2020 Aralık ayı TÜFE verisi bir önceki aynın üzerinde, beklentilere paralel %0.4 olarak duyuruldu, yıllık bazda ise beklentilerin hafif üzerinde %1.4 seviyesine yerleşirken, Aralık ayı ÜFE verisi beklenti olan %0.4’ün altında %0.3 olarak açıklandı.
Haftalık işsizlik verisi ise beklenti olan 789k’nın üzerinde 965k olarak, perakende satış verisi beklentinin altında -%0.7 olarak açıklandı.
Dolar, Jerome Powell'ın yakın zamanda faiz artırımına gitmeyi düşünmediklerini açıklamasının ardından son üç yılın en düşük seviyelerinden toparlanarak haftalık bazda %0.75 artış kaydetti. Euro dolar karşısında haftayı %1.15 kayıpla kapatırken, sterlin %0.17 kazançla sonlandırdı.
Petrol fiyatları ise artan koronavirüs vaka sayılarının talep üzerinde baskı oluşturmasıyla baskılandı. Haftalık bazda brent petrol %1.59 değer kaybederken, Amerikan ham petrolü %0.23 primlendi.
Altın değerlenen dolar endeksinin etkisi ile haftayı %1.17 değer kaybı ile $1.827 seviyesinden sonlandırdı.
LME bakır ise $8.077 seviyesinden haftaya başlarken, düşük stoklar ve yüksek talep beklentileri ile desteklense de, Çin'de artan koronavirüs vakaları ve güçlü seyreden dolar ile haftayı %1.86 kayıpla $7.934 seviyesinden kapattı.
Haftanın ilk işlem gününde Martin Luther King günü sebebiyle ABD endeksleri kapalıydı.
Tatil nedeniyle Avrupa endekslerinde de işlem hacimleri 30 günlük ortalamanın yaklaşık %30 altında kaldı. Avrupa endeksleri günü hafif primli kapatırken İngiltere FTSE100 endeksi %0.22 kayıpla kapanış gerçekleştirdi.
Piyasalar yeni destek paketine odaklanmışken, Çin’de dün açıklanan veriler ülke ekonomisinin yılın son çeyreğinde beklentinin üzerinde toparlanma kaydettiğini gösterdi.
Ekonomik veri tarafında Çin 4. çeyrek GSYH verisi beklenti olan %6.2’nin üstünde %6.5, Aralık ayı endüstriyel üretim verisi yine beklentinin üstünde %7.3, Aralık ayı perakende satış verisi ise beklenti olan %5.5’in altında %4.6 olarak açıklandı. Çin geçen yılın tamamında 1976'dan bu yana en yavaş hızda büyümüş olsa da, birçok ülkenin COVID-19 pandemisini kontrol altına almakta zorlandığı 2020'de daralma kaydetmeyen dünyanın tek büyük ekonomisi oldu.
Pandemi nedeniyle devreye alınan tecrit uygulamaları batı ülkelerinde toparlanmaya giden yolu uzatma tehdidi oluştursa bile, Asya borsaları yatırımcıların Çin'in ekonomik gücünün bölgedeki büyümeyi destekleyeceğini öngörmesiyle yükseldi.
Dolar ABD Hazine Bakanı adayı Janet Yellen'in günün ilerleyen saatlerinde Senato'da yapacağı konuşma öncesinde yatırımcıların temkinli olmasına bağlı olarak yaklaşık 1 ayın en yüksek seviyesinden gerilerken, işlemciler göreve gelecek Biden hükümetinin politikalarını yakından izliyorlar. Wall Street Journal gazetesinde yayımlanan habere göre Yellen'in bugün Senato'da ABD'nin alışılagelmiş kur politikasına geri döneceğine işaret eden bir konuşma yapacak, konuşmasında ABD'nin piyasa tarafından belirlenen döviz kurlarına olan bağlılığını teyit edecek.
Dolar endeksi ise dün günü yatay kapatırken bugün 90.452 seviyesinde %0.34 değer kaybetti.
Brent ham petrolü fiyatları, tüketim üzerinde baskı yaratan salgın hastalık tedbirlerine rağmen devletlerin başlattığı mali destek programlarının ekonomik büyümeyi dolayısıyla talebi artıracağı beklentisiyle artıda seyretti. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %1.5 primli olarak $55.57 seviyesinde, ABD hafif ham petrolü ise %0.69 primli olarak $52.72 seviyesinde bulunuyor.
Altın fiyatları doların değer kaybetmesi ve küresel ekonomiye daha fazla destek verileceği beklentilerinin güvenli liman altını desteklemesiyle önceki seansta gördüğü bir buçuk ayın dip seviyesinden yükseldi. Dün günü %0.56 primle kapatan spot altın %0.39 primle $1.844 seviyesinde bulunuyor.
LME bakır ise dün Çin verilerinin desteği ile yükselse de artış gösteren koronavirüs vaka sayıları hala fiyatlar üzerinde baskı oluşturuyor. LME bakır dün $8.047 seviyesine kadar yükseldikten sonra günü %0.14 primle $7.945 seviyesinden kapatırken, bugün %0.82 primle $8.010 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta küresel korona virüs vakalarının 85 milyonun üzerine çıkmasının daha sert kısıtlamalar getireceği endişeleri sebebiyle endekslerin baskılanması ile başladı.
ABD'deki günlük vakalar, yeni yıl tatilinin ardından yaklaşık 300.000'lik bir rekora ulaştı ve önceki hafta virüsün mutasyon geçirmiş daha bulaşıcı varyantının keşfedilmesiyle, endekslerdeki düşüş hız kazandı.
Diğer yandan Georgia'da, ABD Senatosu’nu kimin kazanacağını belirleyecek seçim güncemdeydi. Demokratların senato seçimi kazanması durumunda harcamaların artması beklentisi ve Chicago FED Başkanı tarafından enflasyon hedefi ile ilgili yapılan açıklamalarda fiyatlamalarda etkili olurken, Cumhuriyetçi Partili adayların kazanması durumunda Senato'da çoğunluk Cumhuriyetçi Parti'de kalacak ve Demokrat Parti'den başkan seçilen Joe Biden'ın kanunları Senato'dan geçirmesi zor duruma düşecekti. Ancak Georgia eyaletinde tekrarlanan Senato seçimlerinde Demokratlar iki senatör adayını da kazanarak Kongre'de çoğunluğu ele geçirdi.
Kongre'nin iki kanadında da kontrolü az bir farkla da olsa Demokrat Parti'nin alması başkan seçilen Joe Biden'ın istediği kanunları yasama organından geçirmesini kolaylaştıracak. Analistlerin büyük çoğunluğu ABD Senatosu'nun kontrolünün Demokrat Partililere geçmesinin küresel ekonomiye ve dolayısıyla riskli yatırımlara pozitif yansıyacağını ancak bu durumda ABD'nin bütçe ve ticaret açığının artabileceği endişesi nedeniyle dolar ve Hazine tahvillerinin negatif etkileneceğini düşünüyorlar.
Kongre ise Biden’ı ise ülkenin yeni başkanı olarak onaylarken Donald Trump, Cuma günü yaptığı açıklamada, iki haftadan kısa bir süre içinde görevi üstlenecek olan Joe Biden'ın törenine katılmayacağını söyledi.
Demokrat senato üyelerinden Schumer, Trump’ın teşvik ettiği bir kitlenin Meclis’i ele geçirmesinin ardından, Trump’ın bir gün bile daha fazla görevde kalmaması gerektiğini söyledi ve derhal görevden alınması çağrısında bulundu. Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ise istikrarsız bir başkanın nükleer saldırı emrini vermeye erişimi olmaması gerektiğini ve engellenmesi için gereken mevcut önlemler hakkında Genelkurmay Başkanı ile konuştuğunu belirtti.
Cuma günü ise beklentilerin altında gelen tarım dışı istihdam raporunun ardından seans başında sert fiyatlamaların görülmesine sebep oldu. Ancak, Biden’ın destek paketinin miktarının yüksek olacağına dair açıklamasıyla tarihi zirvelerinde işlem gören Dow Jones, S&P 500 ve Nasdaq haftalık bazda sırasıyla %1.61, %1.83 ve %7.09 primle kapanış gerçekleştirdi.
Diğer yandan ABD genelinde aşılamaların devam ederken, görülen günlük yeni vakalar ve vefatlar hız kesmeden devam ediyor. Perşembe günü ilk kez ülkede bir günde 4.000'den fazla kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
Londra Belediye Başkanı, İngiltere'nin başkentinde her otuz vatandaştan birinin Covid-19 hastası olduğu ve hızlı bir şekilde harekete geçilmediği takdirde sağlık sistemindeki yoğunluk sebebiyle daha fazla insanın hayatını kaybedebileceğini söyledi.
Ekonomik veri tarafında Çin Aralık ayı üretim PMI verisi beklentinin altında 53, Almanya Aralık ayı üretim PMI verisi beklentinin altında 58.3, İngiltere Aralık ayı üretim PMI verisi 57.5 olarak açıklandı.
ABD Aralık ayı ISM imalat verisi 56.8 beklentisinin üzerinde 60.7 olarak, haftalık işsizlik başvuruları piyasa beklentisinin altında 787 bin olarak duyurulurken, Aralık ayı ISM hizmet endeksi tahminlerin üzerinde 57.2 olarak açıklandı. ABD’de ayrıca Aralık ayı tarım dışı istihdam verisi piyasanın 50 binlik artış beklentisinin altında -140 bin olarak duyurulurken, aylık bazda işsizlik oranın sabit kaldı ve %6.7 olarak duyuruldu.
Dolar endeksi 2018’den bu yana en düşük seviyesi olan 89.209 seviyesine kadar geriledikten sonra işlemcilerin özellikle euroda karlarını realize etmeleriyle yaklaşık üç yıllık dip seviyesinden tekrar yükselişe geçerek haftayı %0.18 primle 90.098 seviyesinden sonlandırdı.
Petrol fiyatları OPEC+ toplantısında Suudi Arabistan'ın petrol üretiminde beklenenden daha fazla kesinti yapma konusunda anlaşmaya varması ile yükseliş gösterdi. Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan, OPEC ve Rusya önderliğindeki diğer petrol üreticilerinin oluşturduğu OPEC+ grubunun toplantısında gönüllü bir şekilde Şubat ve Mart aylarında petrol üretiminde günlük 1 milyon varillik kesinti yapma konusunda uzlaştı. Brent petrol haftalık bazda %8.09 primle $55.99, Amerikan petrolü ise %7.67 primle $52.24 seviyesinden kapandı.
ABD tahvil getirilerinin yükselmesi ile birlikte, düşüşe geçen spot altın ise haftayı %2.63 kayıpla $1.848 seviyesinden sonlandırdı.
LME bakır ise geride bıraktığımız haftaya $7.885 seviyesinden başlarken, zayıflayan dolar, Çin talebindeki iyimserlik ve düşen stok miktarları ile desteklendi. LME bakır ayrıca Demokratların Senato'nun kontrolünü ele geçirmesinin ardından gelen ABD Başkanı Joe Biden'in altyapı harcamalarını arttıracağı beklentisiyle Şubat 2018’den bu yana en yüksek seviyesi olan $8.238 seviyesini test etti. Haftanın son işlem günü %1.07 değer kaybeden LME bakır haftayı %4.27 primle $8.084,50 seviyesinden sonlandırdı.
Haftanın ilk işlem gününe ABD hisse senedi piyasaları ekside başlarken, öne çıkan bir numaralı başlık Başkan Trump’ın geçen hafta yaşananların ardından Demokratlar tarafından azledilme talebi ve isteği oldu.
Demokrat temsilciler meclisi lideri Pelosi önderliğinde, ayaklanmayı kışkırtan ve barışçıl bir geçiş sürecin engelleyen suçlama önerisi yayınladı. Talep, hafta içinde temsilciler meclisi tarafından oylanmış olacak ancak meclis görevden alma önerisini senatoya göndermeyi erteleyebilir nitekim başkan Trump’ın sekiz gün içerisinde görevi Biden’a devretmesi bekleniyor.
Dow Jones, S&P 500 ve Nasdaq endeksleri günü sırasıyla %0.29, %0.66 ve %1.25 oranlarında değer kayıplarıyla tamamladı.
Diğer yandan Trump’ın sosyal medya hesaplarının kapatılması Avrupalı kimi kesimler tarafından ise tepki görürken, Merkel'in baş sözcüsü fikir özgürlüğü hakkının çok önemli olduğu söyledi.
Ekonomik veri tarafında Çin’de yıllık bazda enflasyon %0.0’lık beklentinin aksine %0.2 oranında yükselirken, %0.7 oranında düşmesi beklenen PPI ise -%0.4 olarak duyuruldu.
Dolar endeksi ABD tahvil getirilerinin daha fazla mali canlandırma beklentileri ile yükselmesine paralel olarak başlıca para birimleri karşısında dört günlük kazanımlarını korudu. Endeks dün günü %0.41 primli tamamlamasının ardından 90.490 seviyesinde yatay.
ABD 10 yıllık Hazine tahvil getirileri geçen hafta içinde Mart'tan beri ilk defa %1'i aşmış, bunu takiben dolar endeksi de yaklaşık üç yılın en düşük seviyelerinden toparlanmıştı. Normal koşullarda artan kamu harcamalarıyla birlikte enflasyon yükseleceği için doların çekiciliğinin azalması beklenir olsa da şu an itibarıyla doların yönünü ABD Hazine tahvil getirilerindeki artış belirliyor.
Euro ve sterlin ise dolara paralel hareket ederken, dün dolar karşısında sırasıyla %0.56 ve %0.36 değer kaybetti.
Petrol fiyatları yatırımcıların dünya genelinde artan koronavirüs vakalarına dair endişe duymasıyla baskılansa da ABD'de beş haftadır üst üste ham petrol stoklarında yaşanması fiyatları destekliyor. Brent petrol %1.26 primle $56.36; ABD hafif ham petrolü ise %1.19 primle $52.87 seviyesinde.
Altın fiyatları, Washington'daki siyasi karmaşa ve COVID-19 aşısının dünya genelinde yapılma hızının yavaş olmasıyla hisseler gerilerken hafif yükseldi ancak güçlü dolar ve yüksek ABD tahvil getirileri kazanımlarını sınırlı tuttu. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün %0.19 geriledikten sonra bu sabah %0.86 primli olarak $1.860 seviyesinde.
LME bakır ise dün $8.077 seviyesinden açılış gerçekleştirirken, Çin'de artan koronavirüs vakaları ile artan talep endişeleri ve güçlü seyreden dolar ile günü %2.96 kayıpla$7.845 seviyesinden günü kapattı. LME bakır bugün ise dünkü kayıplarının bir kısmını geri alarak %2.05 primle $8.006 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta küresel hisse senedi piyasalarının, Donald Trump'ın imzalamayarak hükümeti kapatmakla tehdit ettiği 2.3 trilyon dolar büyüklüğündeki koronavirüs yardım ve harcama paketini imzaladığına dair bilgi vermesinin ardından yükselişi ile başladı.
Trump'ın üstü kapalı bir şekilde Twitter'da yaptığı "Koronavirüs Yardım Paketine dair iyi haberler var. Daha fazla bilgi verilecek" açıklaması da canlandırma paketinde daha fazla gecikme olabileceğine dair endişelerin giderilmesini sağladı.
ABD Temsilciler Meclisi Amerikalılara yönelik kişi başı maddi yardımın 600 dolardan 2.000 dolara çıkarılmasını onayladı ve oylaması için Senato'ya gönderdi. Ancak demokratların önderliğindeki çek ödemelerinin $2000’a genişletilmesi önergesi temsilciler meclisinde onaylanmasına karşın, cumhuriyetçilerin çoğunluğa sahip olduğu senato tarafından kabul görmedi. 600 dolarlık fiziksel çekler ABD’li vatandaşlara yılbaşı öncesinde dağıtılmaya başlandı, Başkan Trump’ın 2000 dolarlık çek isteği Cumhuriyetçiler tarafından senatoda kabul edilmemesine karşın, başkan attığı tweetlerle talebini yinelemeye devam etti.
Diğer yandan Colorado sağlık yetkilileri Salı günü, yeni ve potansiyel olarak daha bulaşıcı olduğu düşünülen Covid-19’un mutasyona uğramış varyantının ilk vakasının Amerika Birleşik Devletleri'nde görüldüğünü doğruladı.
ABD endeksleri ise haftayı Dow Jones %1.35, S&P500 %1.43 ve Nasdaq %1.39 primli kapattı.
Avrupa Birliği hükümetleri bloğun İngiltere ile Brexit sonrası ticaret anlaşmasını resmen onayladı.
Ekonomik veri tarafında ABD Kasım ayı toptan satış stoklarında %0.1 gerileme dikkat çekti, beklenti %0.6 artış olması yönündeydi. MNI Chicago PMI piyasanın 56.3’lük beklentisinin üzerinde 59.5 gerçekleşti.
Çin Aralık ayı imalat PMI verisi ise 3 yılın zirvesi olan Kasım’daki 52.1 seviyesinin altında 51.9 olarak açıklandı.
Dolar endeksi mali destek paketi haberleri ile haftalık bazda %0.43 değer kaybı ile 89.937 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi. Haftalık bazda euro, dolar karşısında hafif primli olarak haftayı geride bırakırken, sterlinde ise İngiliz parlamentosunun Avrupa Birliği ile Brexit sonrası ticaret anlaşmasını onaylamasının ardından kazanımlarını koruyarak %0.91 primlenme görüldü.
Petrol ABD ham petrol stoklarında beklenenden daha büyük düşüşe rağmen koronavirüs yardım paketi desteği ile brent petrol %0.99, ABD ham petrolü %0.60 olmak üzere değer kazandı.
Altın zayıflayan dolar ile %1.19 primlenerek $1.898 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
LME bakır ise 3 gün işlem gördüğü haftayı düşük hacmi ile ve ABD’de koronavirüsün yeni varyantının tespit edilmesi ile haftalık bazda %0.98 kayıpla $7.753 seviyesinden sonlandırdı. Diğer yandan LME bakır, 2020 yılını ise %25.68 primle kapatmış oldu.
Yeni hafta başlangıcında ise küresel korona virüs vakalarının 85 milyonun üzerine çıkmasıyla daha sert kısıtlamalarla ilgili endişelerin artması endeksleri olumsuz etkiledi.
Japonya Başbakanı Yoshihide Suga'nın Tokyo ve çevresindeki üç bölgede olağanüstü hal ilan edilmesini değerlendirdiklerini açıklamasının ardından kazanımlarını geri vererek Japonya borsasının son 30 yılın en zirvesinden gerilemesine neden oldu.
ABD'deki günlük vakalar, yeni yıl tatilinin ardından yaklaşık 300.000'lik bir rekora ulaştı ve geçen hafta virüsün mutasyon geçirmiş daha bulaşıcı varyantının keşfedilmesiyle, endekslerdeki düşüş hız kazandı.
Yılın ilk işlem gününde görülen satışların ardından ABD endekslerinde dün yükseliş hakimdi.
Bugün açıklanması beklenen Georgia seçim sonuçları kısa vadede piyasanın odağında olurken, Demokratların senatoyu kazanması durumunda Kongre'nin daha cömert bir teşvik paketi sunarak potansiyel olarak enflasyon ve faiz oranları üzerinde yukarı yönlü baskıya yol açacağı düşünülüyor. Bunun sonucu olarak ise yardım paketi için daha yüksek vergiler ödeneceği algısı risk iştahını düşürmeye devam ediyor. Diğer senaryoda ise Cumhuriyetçiler seçimi yeniden kazanırsa, parti herhangi bir Biden girişimini bloke etmek için yeterli oya sahip olacak.
ABD tarafında endeksler dün günü Dow Jones endeksi %0.55, S&P500 endeksi %0.71 ve Nasdaq %0.95 olmak üzere primli sonlandırdı.
Avrupa endekslerine genel olarak satıcılı seyir hakimdi ancak işlem hacimleri 30 günlük ortalamanın altında kaldı. Başlıca Avrupa endeksleri %0.10-%0.55 aralığında değer kaybederken İngiltere FTSE100 endeksi pozitif ayrışarak günü %0.61 kazanımla sonlandırdı.
Ekonomik veri tarafında Japonya tarafında açıklanan Aralık ayı üretim PMI verisi önceki verinin hafif üstünde 50, Çin Aralık ayı üretim PMI verisi beklentinin altında 53, Almanya Aralık ayı üretim PMI verisi beklentinin altında 58.3, İngiltere Aralık ayı üretim PMI verisi 57.5 olarak açıklandı.
ABD’de Aralık ayı ISM imalat verisi 56.8 beklentisinin üzerinde 60.7 olarak açıklandı.
Dolar, son günlerdeki değer kayıplarının ardından işlemcilerin ABD'deki Georgia eyaleti Senato seçim sonuçlarına odaklanmalarıyla soluklandı. Dün %0.48 değer kaybeden dolar endeksi bu sabah Nisan 2018’den bu yana en düşük seviyesi olan 89.337’ye kadar geriledikten sonra 89.428 seviyesinde yatay. Euro ise dolara paralel olarak dünkü %0.38 primlenmenin ardından 1.2324 ile Nisan 2018’den bu yana en yüksek seviyesini test etmesinin arından 1.2310 seviyesinde hafif primli.
Brent petrol fiyatları, dünkü OPEC+ toplantısında Suudi Arabistan'ın petrol üretiminde beklenenden daha fazla kesinti yapma konusunda anlaşmaya varmasından sonra 2020 Şubat ayından beri olan zirvesine çıktı. Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan, OPEC ve Rusya önderliğindeki diğer petrol üreticilerinin oluşturduğu OPEC+ grubunun dünkü toplantısından sonra gönüllü bir şekilde Şubat ve Mart aylarında petrol üretiminde günlük 1 milyon varillik kesinti yapma konusunda uzlaştı. Brent petrol %0.62 primle $53.93; ABD hafif ham petrolü ise %0.30 primle $50.08 seviyesinde.
Altın fiyatları, yatırımcılar ABD'nin Georgia eyaletindeki Senato seçimlerinin sonuçlarına odaklanırlarken doların kayıplarından toparlanmasıyla hafif düşüş gösterdi. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dünkü %0.36 primin ardından bu sabah %0.26 gerileyerek $1.944 seviyesinde bulunuyor.
LME bakır ise dün zayıflayan dolar, Çin talebindeki iyimserlik ve düşen stok miktarları ile desteklenerek günü %2.48 primle $8.050,50 seviyesinden sonlandırdı. LME bakır bu sabah ise Şubat 2013’ten bu yana en yüksek seviyesi olan $8.103,50 seviyesine kadar yükselmesinin ardından Georgia seçimlerinin etkisi ile gerilese de $8.057 seviyesinde hafif primli seyrediyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta İngiltere’de Koronavirüs’ün mutasyona uğramış yeni bir çeşidinin saptanması ve bulaşıcılık oranın yüksek olduğunun açıklanmasıyla dünya genelinde hisse senetlerindeki düşüşle başladı.
Yeni virüsün Avrupa içinde diğer ülkelerde de görülmesi ve İngiltere’ye karşı uygulanan sert seyahat yasakları yatırımcıları risk iştahını düşürmeye teşvik etti.
ABD Kongresi’nin destek paketini onaylamasına karşın yeni alınabilecek karantina önlemleri ve seyahat yasakları paketin iyimserliğini gölgede bıraktı. Donald Trump'ın kongrede kabul edilerek kendisinin onayına sunulan yeni tip koronavirüs salgınına yönelik destek paketine tepki gösterirken Twitter hesabından bir video mesaj yayımlayan Trump, paketi "rezalet" olarak nitelendirerek, "Kongreye bu pakette saçma bir şekilde düşük olan 600 dolarlık nakit para yardımını 2 bin dolara çıkarma çağrısı yapıyorum." ifadesini kullanmıştı. ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ise Trump'ın nakit yardımını artırma çağrısını olumlu karşılayarak, Demokratların bunu gerçekleştirmeye hazır olduğunu bildirdi. Ancak demokratlar tarafından $2000 olarak güncellenen tasarı bu sefer de Cumhuriyetçiler tarafından temsilciler meclisinde engellendi.
Diğer yandan Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği Brexit sürecinde anlaşmaya varırken, İngiltere’de anlaşmanın 30 Aralık tarihinde oylanacağı ve İşçi Partisi’nin de oylamada anlaşmaya destek vereceği açıklandı. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, "Şimdi sayfayı çevirip geleceğe bakma zamanı. Müzakereciler tarihi bir ticaret anlaşmasına varırken Brexit'ten sonra "İngiltere ve AB omuz omuza duracak" dedi. Anlaşma metninin yaklaşık 500 sayfa olduğunu belirten Johnson, "Başlangıcından itibaren balıkçılığımıza erişimin tam kontrolünü sağlamak istedik. Süreçle ilgili olarak AB 14 yıllık bir geçiş istemekle başladı, İngiltere üç yıl istedi" şeklinde konuştu. Johnson, "Onlarca yıldır siyasetimizi alt üst eden bir sorunu bugün çözdük. Yeni ve gerçekten bağımsız bir ulus olarak bu anın yoğunluğunu fark etmek ve ondan en iyi şekilde yararlanmak hepimizin elinde. Özgürlüğü kazanmak önemli ama daha önemli olan onu nasıl kullandığımızdır" dedi.
Alman hükümetinin anlaşma metnini detaylı şekilde inceleyeceğini aktaran Almanya Başbakanı Angela Merkel, AB ve İngiltere'nin Brexit sonrası ticaret anlaşmasında uzlaşmalarından memnuniyet duyduğunu belirtti.
Bir diğer önemli gelişme ise Pfizer ve Moderna’nın aşılarının mutasyona uğramış virüse karşı halen başarılı olduğu açıklamalarıydı.
ABD endeksleri ise haftayı Dow Jones %0.07 primli, S&P500 %0.17 ve Nasdaq %0.35 kayıpla kapattı.
Ekonomik veri tarafında İngiltere 3. çeyrek GSYH verisi beklentinin üstünde %16 olarak açıklandı.
ABD tarafında ise 3. çeyrek GSYH verisi beklentinin hafif üstünde %33.4, Aralık ayı tüketici güveni beklentinin altında 88.6 ve ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 19 Aralık'ta biten haftada beklenmedik bir düşüş göstererek 803 bin seviyesine geriledi.
Dolar endeksi haftayı %0.34 primli olarak sonlandırırken euro’da %0.42 kayıp görüldü. Sterlin ise AB ile İngiltere arasında süren Brexit görüşmelerinin anlaşma ile sona ermesinin iyimserliği ile %0.21 primle kapanış gerçekleştirdi.
Petrol fiyatları Petrol ABD'de ham petrol stoklarının düşüş beklentilerinin aksine yükselmesi ve hafta başındaki yeni virüs endişesi ile geriledi. Brent petrol %1.86 kayıpla $51.29; ABD hafif ham petrolü ise %1.77 kayıpla $48.23 seviyesinden haftayı sonlandırdı.
Altın dolardaki yükseliş ile haftalık bazda %0.26 değer kaybederek $1.876 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
LME bakır ise $7.980 seviyesinden başladığı haftayı Britanya'daki daha bulaşıcı yeni bir koronavirüs türü keşfedilmesi ile petrol fiyatları ve global endekslerdeki düşüşün etkisiyle %2.06 değer kaybederek $7.830,50 seviyesinden sonlandırdı.
Yeni hafta noel tatili sonrası açılan dünya hisse senedi piyasalarında düşük hacimlerle birlikte alıcılı bir seyirle başladı.
ABD Temsilciler Meclisi Amerikalılara yönelik kişi başı maddi yardımın 600'den 2,000 dolara çıkarılmasını onayladı ve oylaması için Senato'ya gönderdi.
Başkan seçilen Joe Biden'in önümüzdeki ay göreve geldikten sonra, koronavirüs aşılarının üretimini artırmak amacıyla savunma üretimi yasasını devreye sokma planı olduğu Covid-19 danışma ekibinde yer alan bir üye tarafından paylaşıldı. Şirketleri ulusal güvenlik için üretime öncelik vermeye zorlamasına olanak tanıyan bu yasa, üreticilerin Covid-19 aşılarını üretmek için ihtiyaç duyduğu bileşenleri ve özel ürünleri güvence altına alması bakımından önemli.
Gelişmeler ışığında Dow Jones, S&P 500 ve Nasdaq endeksleri günü sırasıyla %0.68,%0.87 ve %0.74 oranlarında değer kazanımlarıyla tamamladı.
Başkan Trump’ın hamlesi Avrupa piyasalarına da olumlu yansırken, İngiltere piyasalarının kapalı olması sebebiyle FTSE 100 endeksinde işlem olmadı.
Dolar ABD Temsilciler Meclisi'nin koronavirüs paketinde kişi başı nakit yardımları artırma teklifinin kabul edilmesinin ardından güvenli limanlara olan talebin zayıflaması sonucunda iki buçuk yılın en düşük seviyesine yakın seyrediyor. Dolar mali destek paketi haberleri ile %0.53 kayıpla 89.855 seviyesinde bulunuyor.
Petrol ABD'nin pandemi yardım ödemelerini artırma ihtimali ve AB ile İngiltere arasındaki ticareti istikrara kavuşturacak olan Brexit ticaret anlaşmasından destek buldu. Fiyatlar yakıt talebinin artacağı beklentileriyle dört seansta üçüncü kez yükseldi. Brent petrol %1.22 primli olarak $51.48; ABD hafif ham petrolü ise %1.26 primli olarak $48.22 seviyesinde.
Altın zayıf seyreden doların etkisiyle hafif yükselirken, yatırımcılar ABD Senatosu'nun pandemi yardımının artırılmasına yönelik oylamasını bekliyor. Altının spot piyasadaki ons fiyatı önceki seansta hafif ekside kapandıktan sonra bugün %0.26 artışla $1.876 seviyesinde.
LME bakır ise 2 günlük tatilin ardından ABD’deki koronavirüs destek paketi iyimserliği ile yeni haftaya pozitif başlarken %0.37 primli olarak $7.860 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta global endekslerin virüsün yayılma riski ve kapanmalar ile seans başlangıcındaki primlerinin çoğunu geri vermesiyle hatta ABD endekslerinin seansın son saatinde eksi alana geçmesi ile başladı.
Aşı ve destek paketinin olumlu etkisine karşın, ABD’de New York valisinin tam kapanma konusunda hazırlıklı olunmasını tavsiye etmesi endeksleri baskıladı. Londra'da da koronavirüse karşı getirilen tecrit önlemleri en üst aşamaya yükseltildi.
Ayrıca ABD'de koronavirüs yardım paketinde ilerleme kaydedilmesi ve İngiltere ve AB'nin yılsonundan önce aralarındaki ticaret konusundaki pürüzleri gidereceği beklentisi güvenli liman varlıklara iştahı azalttı. Konu hakkında bilgi sahibi bir kaynak ABD'de 908 milyar dolarlık koronavirüs yardım paketi teklifinin kongrede iki aşamalı olarak oylanacağını söylerken, paketin büyük bölümünün iki partiden de destek gördüğü ifade ederek kabul edileceği beklentilerini kuvvetlendirdi. Senato çoğunluk lideri McConnell’in anlaşma sağlanana kadar senato üyelerinin Washington’da kalacağını belirtmesi ve Biden’dan ilk kez “seçilmiş başkan” olarak bahsetmesi olumlu havayı destekledi.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin bazı üst düzey kongre liderlerini anlaşma yapmak için görüşmeye davet etmesiyle yatırımcıların 1.4 trilyon dolarlık mali canlandırma paketi konusunda umutları arttı. Destek paketi hakkında kesin bir anlaşma olmamasına rağmen vatandaşlara gelir desteği, işsizlik desteğinin uzatılması, küçük şirketlere 325 milyar dolar ve çalışanları işten çıkartmamaları için kullanılmak üzere 257 milyar dolarlık fon sağlanması konusunda uzlaşıya varıldı.
Ayrıca ABD'li ilaç şirketi Pfizer Inc ve Alman ortağı BioNTech'in aşılarının ABD'deki dağıtımının genişletilmesi ve diğer bir ABD'li ilaç şirketi Moderna'nın aşısının dağıtım izniyle ilgili ABD'deki düzenleyici kurulun karar verecek olması risk iştahına olumlu yansıdı. Tüm bu gelişmelerle ABD endeksleri haftalık bazda Dow Jones %0.44, S&P500 %1.32 ve Nasdaq %3.05 primle kapanış gerçekleştirdi.
Avrupa tarafında AB Brexit Müzakerecisi Michel Barnier İngiltere ile birlik arasında bir ticaret anlaşmasının halen olası olduğunu söylerken piyasalarda İngiltere'nin ay sonunda birlikten anlaşmasız olarak ayrılmasının önlenebileceğine yönelik beklentiler güçlendi. Avrupa Komisyonu Başkanı bir anlaşmanın olup olmayacağını söyleyemese de, anlaşmaya giden bir yol var yorumunda bulundu, önümüzdeki birkaç gün kritik açıklamasında bulundu.
Ekonomik veri akışı yoğun olan haftada Çin'de sanayi üretimi Kasım ayında geçen yıla göre %7 ile beklentilere paralel artış gösterdi.
ABD’de ise Kasım ayı sanayi üretimi aylık bazda %0.3 büyüme beklentisinin üzerinde %0.4 büyüme gösterdi. Aralık ayı öncü imalat, hizmet ve bileşik PMI verileri bir önceki dönemin altında sırasıyla 56.5, 55.3 ve 55.7 olarak açıklanırken, hizmet sektörü piyasa beklentilerin hafif altında gerçekleşirken imalat verileri ise tahminlerin üzerinde duyuruldu. Haftalık işsizlik başvuruları ise beklentinin üstünde 885 bin olarak açıklandı.
Almanya ve AB bölgesi Aralık ayı hizmet ve imalat PMI verileri ise piyasa beklentilerin üzerinde geldi. İngiltere Merkez Bankası ise faizi sabit tutarak %0.1 olarak açıkladı.
Diğer yandan FED, beklendiği gibi faiz politikasında bir değişikliğe gitmezken, toplantı sonrası açıklamada, komitenin maksimum istihdam ve fiyat istikrarı hedeflerinde önemli ilerleme kaydedilene kadar her ay en az $120 milyar tahvil almaya devam edeceğini belirtti. FED’in ortalama enflasyon stratejisi ile birlikte bir süre daha faiz artışı beklenmemesi, bugün paylaşılan notlarla tekrar perçinlenmiş olurken, başkan Powell’ın düzenlediği basın toplantısı ise endeksler üzerinde pozitif fiyatlandı.
Dolar, ABD'de uzun süredir partilerin üzerinde anlaşamadığı koronavirüs yardım paketi iyimserliği ve artan risk iştahı ile birlikte haftalık bazda %1.06 kayıpla 90.016 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi. Euro haftalık %1.19 primli olarak 1.2255 seviyesinden kapanış gerçekleştirirken sterlin de anlaşmalı Brexit umudunun artmasıyla beraber %2.55 primle 1.3520 seviyesinden haftayı sonlandırdı.
Dolar endeksi 89.730 ile Nisan 2018’den bu yana en düşük seviyesini test ederken; euro 1.2273 ile Nisan 2018, sterlin ise 1.3624 ile Mayıs 2018’den bu yana en yüksek seviyelerini test etmiş oldu.
Petrol fiyatları ABD'de petrol stoklarındaki azalma, koronavirüs yardım paketinde ilerleme kaydedilmesi ve Asya piyasalarındaki talebin yükselmesinin fiyatlara yansımasıyla son dokuz ayın zirvesini gördü. Brent petrol %4.58 primli olarak $52.26; ABD hafif ham petrolü ise %5.43 primli olarak $49.10 seviyesinden haftayı sonlandırdı.
Altın koronavirüs yardım paketinde ilerleme kaydedilmesinin dolar üzerinde yarattığı baskıyla haftalık %2.26 yükselerek $1.881 seviyesinden kapandı.
Geride bıraktığımız haftaya $7.783 seviyesinden başlayan LME bakır, haftalık bazda %2.92 değer kazanarak $7.995 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi. Bakırdaki yükselişte düşen stoklar, dolardaki değer kaybı, aşı gelişmeleri, olumlu Çin verileri, Brexit konusundaki iyimserlik, ABD mali destek paketi iyimserliği etkili oldu. $8.000 psikolojik seviyesini kıran LME bakır Cuma günü ise Şubat 2013’ten bu yana en yüksek seviyesi olan $8.028 seviyesine kadar yükselse de bu seviyede kalıcı olamadı.
Yeni haftanın ilk işlem gününde İngiltere’de Koronavirüs’ün mutasyona uğramış yeni bir çeşidinin saptanması ve bulaşıcılık oranın yüksek olduğunun açıklanması üzerine dünya genelinde hisse senetlerinde düşüş görüldü.
Yeni karantina ihtimalleri ve seyahat kısıtlamaları risk iştahını düşürürken güne negatif başlayan ABD hisse senetleri akşam saatlerinde kayıplarının bir kısmını geri aldı. Olumlu gelişmelerde ise ikinci destek paketinin ABD Kongresi tarafından kabul edilmesi yer aldı, paket içerisinde 600 dolarlık destek çekleri ve Mart ayına kadar uzatılmış 300 dolarlık haftalık işsizlik sigortası ödemeleri ile birlikte istihdamı destekleyen PPP için 284 milyar yer almakta.
Dow Jones endeksi pozitif yatay kapanırken S&P 500 ve Nasdaq sırasıyla %0.4 ve %0.1 oranında değer kaybı yaşadı.
Mutasyona uğramış yeni tip Koronavirüs’ün merkezi olan Avrupa’da endeksler haftanın ilk iş gününde sert düşüşler yaşadı. Yeni virüsün Avrupa içinde diğer ülkelerde de görülmesi ve İngiltere’ye karşı uygulanan sert seyahat yasakları yatırımcıları risk iştahını düşürmeye teşvik etti. Brexit anlaşmasında ise balıkçılık konusunda halen uzlaşı sağlanmış değil.
Bu gelişmeler ışığında başlıca Avrupa endeksleri günü %1.73-%3.08 aralığında kayıpla sonlandırdı. Asya borsaları ise bu sabah İngiltere'de tespit edilen ve ülkenin birçok kısmının kapatılmasına neden olan yeni tip koronavirüsün küresel ekonomik toparlanmada yavaşlamaya yol açabileceği endişeleriyle sert geriledi.
Dün 91.018 seviyesine kadar yükselen dolar endeksi günü 90.043 seviyesinde yatay sonlandırdıktan sonra %0.21 kazançla 90.229 seviyesinde. Sterlin dün İngiltere'de tespit edilen yeni tip koronavirüsün ülkelerin İngiltere ile seyahati durdurması ve Brexit ticaret görüşmelerinin duraksamasıyla %0.42 değer kaybederken bugün %0.35 kayıpla 1.3416 seviyesinde. Euro ise dolara paralel hareket ederken %0.11 kaybın ardından %0.14 kayıpla 1.2225 seviyesinden işlem görüyor.
Petrol fiyatları İngiltere'de tespit edilen yeni tip koronavirüsün yakıt talebinde toparlanmaya yönelik endişeleri tetiklemesiyle gerileyerek önceki işlem günündeki kayıplarını artırdı. Brent petrol %1.16 kayıpla $50.32; ABD hafif ham petrolü ise %1.40 kayıpla $47.30 seviyesinde.
LME bakır ise yani haftaya $7.999 seviyesinden başlarken, Britanya'daki daha bulaşıcı yeni bir koronavirüs türü keşfedilmesi ile dün günü %1.51 kayıpla sonlandırdı. ABD mali teşvik paketinin desteğine rağmen LME bakır %1.16 kayıpla $7.784 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Global endeksler, ABD'nin bazı Çin yetkililerine yeni yaptırımlar getirmeye hazırlandığı haberinin etkisiyle geçtiğimiz haftaya düşüşle başladı. Reuters'ın kaynaklara dayandırdığı haberde Hong Kong'da seçimle gelen muhalefet vekillerinin yetkilerinin elinden alınmasında Beijing'in rolü olduğunu iddia eden ABD, Çinli yetkililere yaptırım getirmeye hazırlandığı belirtildi.
ABD’de 908 milyar dolarlık bir destek paketinin üzerindeki görüşmeler yavaşlarken, müzakereciler henüz eyalet ve yerel yardım ile ilgili temel ayrıntılara ve işletmeler için nelerin kapsanacağı detayına karar veremedi. ABD milletvekilleri, hükümetin kapanmaması için haftalık harcama teklifini geçirmek için uğraşırken, Trump yönetimi 916 milyon dolar büyüklüğünde yeni bir koronavirüs yardım paketi teklif etti. Senato Çoğunluk Lideri Mitch McConnell'in, Demokratlardan gelen yardım tasarısında bazı sorunları bir kenara bırakma teklifine soğuk bakması ve Hazine Bakanı Steven Mnuchin'in 916 milyar dolarlık teklifini reddetmesi endeksleri baskıladı. Destek paketi üzerinde çalışan Demokrat ve Cumhuriyetçi senatörler, tekliflerinin daha ayrıntılı bir özetini sundular, ancak ticari borçlar ile eyalet ve yerel hükümetlere yardım konusundaki anlaşmazlıkları henüz çözemediler. Bu konularda uzlaşmanın olmaması, iki partili ortak bir planın yasalaşacağı konusunda soru işaretleri doğuruyor.
Ayrıca Trump yönetiminin Çin’e uyguladığı gümrük vergilerini hemen ortadan kaldırmayı düşünmediğini daha önceden paylaşan Biden, bu açıklamaya paralel bir adım attı. Çin’e karşı dik duruşuyla bilinen Asya kökenli Amerikalı ticaret avukatı Katherine Tai'yi üst düzey ABD ticaret yetkilisi olarak belirledi.
Avrupa tarafında İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile bir görüşme yaptı ve İngiliz yetkililer, müzakereciler hızlı ilerleme kaydetmedikçe ticaret müzakerelerinin çökebileceği konusunda uyardı. İngiliz hükümeti tarafından Kuzey İrlanda’nın AB düzenlemelerine tabi olmasını engelleyen maddelerin kaldırılması ihtimali gündeme gelirken balıkçılık hakları ve adil rekabet konuları hala tartışılıyor. Öte yandan Boris Johnson ve Avrupa Birliği liderleri, yeni bir ticari anlaşma imzalamak için hafta sonu bitimine kadar kendilerine süre tanıdılar.
ABD’de endeksler haftayı Dow Jones %0.57, S&P500 %1.03, Nasdaq %0.69 olmak üzere kayıpla kapattı.
Dolar endeksi ise mali destek paketi ile ilgili belirsizlik sebebi ile artış gösterirken haftayı %0.30 kazanımla 90.976 seviyesinden kapattı. Euro dolar karşısında yatay eksi 1.2111 seviyesinden kapanış gerçekleştirirken sterlin %1.59 kayıpla 1.3223 seviyesinden kapanış yaptı.
Aşı gelişmelerinde ise ABD'de FDA yetkililerinin çoğu Pfizer'ın koronavirüs aşısının acil durum kullanımının başlaması lehine oy kullandı, acil durum kullanım yetkisi ise hafta sonu onaylandı. Çin'in Sinovac Biotech şirketinin aşısının ise Brezilya'da da üretilmeye başlanması bekleniyor.
Ekonomik veri tarafında Çin tarafında açıklanan ticaret dengesi verisi beklentinin üstünde $75.43 milyar açıklanırken, ÜFE verisi beklentinin altında %1.5 azaldı, TÜFE verisinde değişim beklenmezken %0.5 azalış yaşanması dikkat çekti.
ABD tarafında ise aylık bazda %0.1 artması beklenen manşet ve çekirdek enflasyon verisi %0.2 artış gösterdi ve böylece Kasım ayı yıllık enflasyonu manşette %1.2 ve çekirdekte %1.6 olarak sabit kaldı. Haftalık işsizlik başvuruları ise bir önceki veri ve 725 binlik piyasa beklentisinin üzerinde 853 bin olarak açıklandı.
Petrol fiyatlarında ise, koronavirüs aşısının piyasaya sürülmeye başlanmasıyla oluşan gelecek yıl talepteki iyileşme beklentisi ile artış görüldü. Brent petrol haftalık %1.46 primlenirken, Amerikan ham petrolündeki prim %0.67 olarak gerçekleşti.
Altın, ABD mali yardım paketinde anlaşmanın gecikebileceğine dair belirsizlikle haftayı hafif primli olarak $1.839 seviyesinden kapattı.
Oldukça volatil bir haftaıa geride bırakan LME bakır, hafta başında Çin-ABD gerilimine ilişkin endişelerle değer kaybetse de Perşembe günü sonlanan ECB toplantısından gelen açıklamaların yanı sıra düşük bakır stoklarının da desteği ile Cuma günü $7973 ile Şubat 2013’ten bu yana en yüksek seviyeyi test etti. LME’deki açık pozisyon sayısı Ekim 2017’den beri görülmeyen en yüksek net long seviyesine ulaştı. Sert yükselişin ardından gelen kar realizasyonları ve ABD teşvik paketine ilişkin endişelerin etkisi ile bakır haftayı $7768.5 seviyesinden kapattı.
14 Aralık Pazartesi günü Dünya endekslerinin geneli günü artıda kapatsa da virüsün yayılma riski ve kapanmalar endekslerin seans başlangıcındaki primlerinin çoğunu geri vermesine hatta ABD endekslerinin seansın son saatinde eksi alana geçmesine neden oldu.
Aşı ve destek paketinin olumlu etkisine karşın, ABD’de New York City Vali’sinin tam kapanma konusunda hazırlıklı olunmasını tavsiye etmesi endeksleri baskıladı. OPEC’in tekrar talep zayıflığına işaret etmesiyle ABD endekslerinde petrol ve akaryakıt sektörlerinde satışlar endeksleri baskıladı.
Nasdaq %0.50 değer kazanırken S&P 500 ve Dow Jones sırasıyla %0.44 ve %0.62 oranlarında değer kayıplarıyla seansı sonlandırdı. Avrupa endekslerinde, İngiltere ile AB’nin Brexit sonrası ticaret anlaşmasının daha olası olacağını fiyatlaması endeksleri artı alanda tuttu.
ABD'de koronavirüs yardım paketinde ilerleme kaydedilmesi ve İngiltere ve AB'nin yılsonundan önce aralarındaki ticaret konusundaki pürüzleri gidereceği beklentisi güvenli liman varlıklara iştahı azalttı. Konu hakkında bilgi sahibi bir kaynak ABD'de 908 milyar dolarlık koronavirüs yardım paketi teklifinin Kongre'de iki aşamalı olarak oylanacağını söylerken, paketin büyük bölümünün iki partiden de destek gördüğü ifade ederek kabul edileceği beklentilerini kuvvetlendirdi.
Avrupa Birliği Brexit Müzakerecisi Michel Barnier İngiltere ile birlik arasında bir ticaret anlaşmasının halen olası olduğunu söylerken piyasalarda İngiltere'nin ay sonunda birlikten anlaşmasız olarak ayrılmasının önlenebileceğine yönelik beklentiler güçlendi.
ABD'de koronavirüse karşı ilk aşılama dün itibarıyla başlamış olsa da salgında ölenlerin sayısı 300,000'i aştı. Ayrıca Londra'da koronavirüse karşı getirilen tecrit önlemleri en üst aşamaya yükseltildi. Hükümet vaka sayısındaki artışın kısmen yeni bir koronavirüs tipinden kaynaklanmış olabileceğini belirtti.
Ekonomik veri tarafında Çin'in imalat sanayi, artan ihracat ve tüketici talebiyle birlikte Kasım ayında son 20 ayın en hızlı büyümesini gerçekleştirdi. Çin'de sanayi üretimi Kasım ayında geçen yıla göre %7 ile beklentilere paralel artış gösterdi, sanayi üretimi Ekim ayında %6.9 büyümüştü.
Asya borsaları koronavirüs salgınında ölenlerin sayısındaki artış ve uygulanan yasakların kapsamının genişletilmesinin yarattığı endişelerle gerilerken, gelişmeler aşıların uygulanmaya başlanmasının yarattığı iyimser havayı gölgeledi.
Dolar yatırımcının güvenli liman varlıklara iştahının azalmasına paralel olarak başlıca para birimleri karşısında son 32 ayın en düşük seviyesinde seyretti. Dolar endeksi dün Nisan 2018'den beri görülen en düşük seviye olan 90.421 seviyesine kadar geriledikten sonra %0.29 kayıpla kapanışının ardından 90.742 seviyesinde yatay.
Sterlin dolar karşısında dün %0.75 değer kazandıktan sonra bugün 1.3294 seviyesinde %0.21 kayıpla işlem görüyor. Euro ise dolara paralel olarak %0.26 primli kapanışının ardından 1.2136 seviyesinde yatay eksi.
Petrol fiyatları Avrupa'da koronavirüse karşı alınan tecrit önlemleri ve talebin önümüzdeki sene daha yavaş toparlanacağı tahminleriyle geriledi. Brent petrol dün %0.64 yükselmesinin ardından bugün %0.46 kayıpla $50.06 seviyesinde. ABD hafif ham petrolü ise dün %0.90 yükselmesinin ardından bugün %0.38 kayıpla $46.81 seviyesinde.
Altın fiyatları doların gerilemesiyle yükseliş kaydetti. Altının spot piyasadaki ons fiyatı %0.97 primli olarak $1.845 seviyesinde.
LME bakır ise dün yeni haftaya $7.783 seviyesinden açılış gerçekleştirirken ABD’de aşılama faaliyetinin başlamasıyla ve Brexit konusundaki iyimserlik ile %0.15 primle günü sonlandırdı. LME bakır bugün Çin verilerinin desteğine rağmen salgından korunma amacıyla yeni kısıtlamalar getirilebileceği baskısı ile $7.779 seviyesinde yatay.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta Dünya borsalarının önümüzdeki yıl aşı kaynaklı bir ekonomik toparlanma ve gevşek para politikasının süreceği beklentileriyle bu ay rekorlar kırdıktan sonra ayın son gününde soluklanması ile başladı.
Haftanın ilk işlem gününde Biden ve geçiş ekibi, gelecek yönetimin en üst düzey ekonomi görevleri için birkaç aday ve atama duyurdu. Geçiş ekibi, CNBC’nin Fed Eski Başkanı Janet Yellen’in Biden’ın Hazine sekreteri adayı olacağı şeklindeki önceki raporunu doğruladı.
Fed, haftanın ilk işlem gününde önemli açıklamalarda bulundu, küresel sistemde bankaların kısa vadeli borçlanma için bir ölçüt olarak kullandığı LIBOR faiz oranı aşamalı olarak kaldırılacak ve Haziran 2023'te değiştirilecek. İngiltereli yetkililerle birlikte yapılan duyuruda Fed, bankaların 2021'in sonuna kadar LIBOR kullanarak sözleşme yazmayı bırakması gerektiğinin altını çizdi LIBOR kullanan sözleşmelerin ise 30 Haziran 2023'e kadar tamamlanması gerektiği paylaşıldı.
Piyasaları heyecanlandıran $908 milyar değerindeki teşvik paketi söylentileri çok süre geçmeden Cumhuriyetçilerin senato üyesi McConnell tarafından kaybedecek zamanımız yok denerek geri çevrildi. Sonrasında ise Demokrat kanat sözcüsü Pelosi’nin bahsedilen tutarın müzakerelerin temeli olması gerektiğini söylemesiyle ABD endeksleri desteklendi. İki parti 11 Aralık'a kadar 1.4 trilyon büyüklüğündeki bütçeyi geçirmezse hükümet çalışmayı durdurmak zorunda kalacağından yatırımcılar eninde sonunda bir anlaşmaya varılacağını düşünüyor.
Perşembe günü ABD Kongresi'nde muhafazakarların paketi desteklediklerini ifade etmesiyle ve Senato ile Temsilciler Meclisi'nin toplanmasının ardından yardım paketinde anlaşmaya varılma ihtimali yükseldi. Haftanın son işlem gününde ise Nancy Pelosi, uzlaşmacı bir mali teşvik planına yönelik olumlu gidişat olduğunu söyledi, ancak Cumhuriyetçiler, bir anlaşma için şimdiye kadar en olası teklif haline gelen iki partili öneriye, yardımın ölçeğinden dolayı şikâyet ettiler.
ABD hisse senetleri Cuma günü, tarım dışı istihdam verisinin Kasım ayında azalması ile daha büyük mali destek paketi beklentilerini arttırması üzerine yükselirken, haftalık bazda Dow Jones, S&P 500 ve Nasdaq endeksleri sırasıyla %1.03, %1.67 ve %%2.12 primli kapanışlar gerçekleştirdi.
Ayrıca New York Times’da yapılan haberde Biden, Çin Cumhuriyetine Trump yönetimi tarafından uygulanan gümrük vergilerinin hemen ortadan kaldırılmayacağına yönelik açıklamalarda bulundu. Seçilmiş başkan, mevcut ABD-Çin anlaşmasını gözden geçirdikten sonra Avrupa ve Asya'daki geleneksel müttefiklerle tutarlı bir strateji geliştirmeyi planlıyor.
Diğer yandan Brexit sonrası ticaret antlaşması görüşmelerini devam ettiren İngiltere ve AB piyasalar tarafından takip edilmeye devam edilirken, anlaşmasız ayrılık için belirlenen tarihe birkaç hafta kalmasına rağmen elle tutulur bir gelişme mevcut değil, İngiltere dışişleri bakanına göre başlıca anlaşmazlık noktaları balıkçılık ve rekabet politikası üzerinde.
Ayrıca euro bölgesi maliye bakanları, bölgenin kriz kurtarma fonunu güçlendirmeyi kabul etti.
Yüksek düzeyde devlet borcuna sahip olma eğiliminde olan güney ülkeleri ile mali açıdan daha şahin olan kuzey ülkeleri arasındaki farklılıklar 2010 yılında borç krizini çözmeye çalışırken gerginliğe neden olmuştu.
Aşı gelişmeleri tarafında ise ABD'li ilaç şirketi Moderna Inc, geliştirmiş olduğu koronavirüs aşısının son denemelerinde %94.1 etkili olduğunu açıklamasının ardından acil durum kullanım iznini almak için ABD ve Avrupa'daki ilaç düzenleme kurumlarına başvurduğunu belirtti.
İngiltere Pfizer-BioNTech aşısını acil kullanım için onay vererek aşılamaya başlayacak ilk ülkelerden biri olmayı planlarken, önümüzdeki hafta bakım evlerinde yaşayan yaşlıları ve sağlık çalışanları ilk etapta hedeflenecek.
New York Valisi Andrew Cuomo ise 170.000 kişiye yetecek aşı teslimatının 15 Aralık'ta beklendiğini söyledi.
Perşembe günü ise Pfizer 2020 yılı için planladığı 100 milyon dozluk aşı temin hedefini tedarik zinciri sorunları sebebi ile 50 milyona düşürdüğünü açıkladı.
Birleşik Krallık’ta bir süredir uygulanan ikinci ulusal karantina Perşembe günü son bulurken, Merkel ise Almanya’nın kısmi karantina önlemlerini 10 Ocak tarihine kadar devam ettireceğini belirtti.
Ekonomik veri tarafında Çin'de resmi PMI Kasım'da beklentileri aşarak 52.1'e yükselirken ve Çin Merkez Bankası yeni ucuz kredi imkanıyla piyasaları şaşırttı.
ABD’de Kasım ayı MNI Chicago PMI verisi bir önceki verinin ve 59 olan beklentinin altında 58.2 olarak açıklanırken, Kasım ayı ISM imalat endeksi piyasanın 59.3'ten 58'e gerileme beklentisinin altında 57.5 olarak, ISM fiyat endeksi ise bir önceki döneme oldukça yakın 65.4 seviyesinde açıklandı. Haftalık Mortgage başvuruları bir önceki %3.9’lık artışın altında %0.6 düşüş olarak açıklanırken, ADP özel sektör istihdam raporu 440 binlik tahminlerin altında 307 bin olarak duyuruldu. Tarım dışı istihdam 460k beklentisinin altında 245k, işsizlik oranı beklentiye paralel %6.7, ticaret dengesi beklentinin altında -$63.1b, fabrika siparişleri beklentinin üstünde %1 ve dayanıklı ürün siparişleri beklentiye paralel %1.3 olarak açıklandı.
Kasım ayı imalat PMI endeksi İspanya ve İtalya’da piyasa beklentilerin altında sırasıyla 49.8 ve 51.5 olarak açıklanırken, Almanya imalat PMI’ı 0.1 puan aşağı revize edildi. AB bölgesi imalat PMI verisinde 0.2 puanlık yukarı yönlü revizyon söz konusu olurken, AB Kasım ayı öncü tüketici enflasyonu piyasa beklentisine paralel gerçekleşme ile -%0.3 oldu. Almanya Kasım ayı öncü enflasyon öncü verisi -%0.7 beklentisine karşın -%0.8 açıklandı.
Dolar endeksi hafta başındaki hafif priminin ardından hafta boyunca gerileyerek ve haftalık bazda %1.19 değer kaybederek 90.701 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi. Euro ve sterlin ise sırasıyla %1.32 ve %0.92 primli kapanış gerçekleştirdiler.
Koronavirüsten olumsuz etkilenen yakıt talebiyle mücadele etmek adına başlıca üreticilerin gelecek yıl üretim kesintisini azaltmaya karar vermeleri ile petrol fiyatları yükseliş gösterdi. OPEC toplantısı sonrası orijinal plan olan 2 milyon varil üretim artışı yerine 500 bin artış ile devam etme kararı alınırken, haftalık bazda Amerikan petrolü %1.60, brent petrol ise %2.22 değer kazandı.
Altın fiyatları ise ABD canlandırma paketi konusundaki olumlu haber akışı ve değer kaybeden dolar ile desteklenirken haftayı %2.77 primle $1.838 seviyesinden kapattı.
LME bakır ise haftaya $7.520 seviyesinden başlamasının ardından, Çin PMI verilerinin ve talebinin desteği ile aşı ve ABD teşvik paketi üzerindeki iyimserlikten destek buldu. LME bakır Çarşamba ve Perşembe gününü kar realizasyonları ile kayıpla kapatsa da haftalık bazda %3.36 değer kazanarak $7.758 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Yeni hafta endekslerin, ABD'nin bazı Çin yetkililerine yeni yaptırımlar getirmeye hazırlandığı haberinin jeopolitik gerilime dikkat çekmesiyle rekor yüksek seviyelerden gerilemesi ile başladı.
Reuters'ın kaynaklara dayandırdığı habere göre Hong Kong'da seçimle gelen muhalefet vekillerinin yetkilerinin elinden alınmasında Beijing'in rolü olduğunu iddia eden ABD, Çinli yetkililere yaptırım getirmeye hazırlanıyor.
Diğer yandan küresel koronavirüs vakaları 67 milyona yaklaşırken, piyasalar, özellikle geçen hafta beklentinin altında kalan işsizlik verilerinden sonra, teşvik paketi anlaşmasının yapılmasını daha olası görüyor. Cumhuriyetçi ve Demokrat müzakereciler, destek paketi hakkında anlaşmaya varmak için mücadele ediyorlar. 908 milyar dolarlık bir destek paketinin üzerindeki görüşmeler yavaşlamaya başlarken, müzakereciler henüz eyalet ve yerel yardım ile ilgili temel ayrıntılara ve işletmeler için nelerin kapsanacağı detayına karar veremedi.
Haftanın ilk iş gününde ABD endeksleri karışık seyrederken, Dow Jones ve S&P500 sırasıyla %0.5 ve %0.2 değer kaybetti, Nasdaq %0.45 değer kazandı.
Başbakan Boris Johnson, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile bir görüşme yaptı ve İngiliz yetkililer, müzakereciler hızlı ilerleme kaydetmedikçe ticaret müzakerelerinin çökebileceği konusunda uyardı.
Avrupa piyasaları için bir diğer olumsuz haber ise Almanya’nın Bavyera bölgesinin bazı kısımlarının katı bir karantina uygulaması yapılacağını duyurmasıyla geldi.
Başlıca Avrupa endeksleri ise -%0.57 ile %0.08 aralığında karışık kapanış gerçekleştirdi.
Ekonomi takviminin yoğun olmadığı günde Çin tarafında açıklanan ticaret dengesi verisi beklentinin üstünde $75.43 milyar açıklanırken, Almanya sanayi üretimi verisi ise beklentinin üstünde %3.2 olarak açıklandı.
Dün gece Wall Street'te yatırımcıların piyasa değeri yüksek ve büyüme odaklı şirket hisselerine yönelmeleriyle teknoloji ağırlıklı Nasdaq endeksinin rekor zirve seviyede kapanması fakat diğer iki ana endeksin düşmesinin ardından bugün Asya borsalarında karışık bir seyir izlendi.
Sterlin, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in Brexit ticaret anlaşmasını kurtarmak için yapacakları toplantıya bel bağlarken, dolardaki düşüş ise artan koronavirüs vakaları sonrasındaki endişelerle durdu. Dolar endeksi dün %0.1 primlenirken, bugün 90.895 seviyesinde %0.11 primli. Euro dün %0.10 değer kaybının ardından hafif primli olarak 1.2115 seviyesinde, sterlin ise %0.45 kaybettiği günün ardından 1.3320 seviyesinde %0.42 negatif.
Petrol fiyatları, artan koronavirüs vakalarından dolayı yakın dönemde enerji talebinin azalacağına dair beklentilerle birlikte düştü. Brent petrol %0.33 kayıpla $48.63, Amerikan ham petrolü ise %0.44 kayıpla $45.56 seviyesinde.
Altın fiyatları, ABD’de koronavirüs vakalarının artması ve piyasaların mali teşvik paketine odaklanmasıyla birlikte son iki haftanın en yükseğinde. Dün günü %1.42 primli kapatan spot altın, bugün hafif kayıpla $1.861 seviyesinde.
LME bakır ise yeni haftaya $7.520 seviyesinden açılış gerçekleştirirken dün ilk saatlerde Mart 2013’ten bu yana en yüksek seviyesi olan $7.800 seviyesini test etti. Ancak artan ABD-Çin gerilimi ve dolardaki değerlenme ile günü %0.50 kayıpla sonlandıran LME bakır %0.91 kayıpla $7.649 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
