Bültenler
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta, Asya borsalarının, yatırımcıların hız kesmeyen koronavirüs salgınından dolayı küresel ekonomiye olan güvenlerinin azalarak gerilemesi ile başladı. ABD'de koronavirüs vakaları rekor seviyelere çıkarken, Teksas ve Florida eyaletlerindeki tedbirlere benzer olarak Kaliforniya'da da Pazar günü bazı barlar kapatıldı.
Ancak hafta başında piyasalar ABD’deki kuvvetli konut verisi ve Çin PMI verileri ile destek buldu ve genel olarak hafta boyunca gelen güçlü ekonomik veriler ile desteklendi. Diğer yandan FED Başkanı Jerome Powell dünyanın en büyük ekonomisine yönelik görünümün "son derece belirsiz" olduğunu ve hem koronavirüsün sınırlanmasına hem de hükümetin toparlanmayı destekleme çabalarına bağlı olacağını söyledi.
ABD’de konut satışları aylık bazda %19.3 artış beklentisine karşı %44.3 artış açıklanırken, Chicago PMI endeksi Haziran ayında 36.6 puan ile daralmanın sürdüğünü gösterdi, ISM imalat endeksi, 49.8 beklentisine karşılık 52.6 ile büyümeye işaret etti, ISM yeni siparişler de beklentinin üzerinde açıklandı.
Çin’de NBS imalat PMI verisi 50.4 beklentisine karşın 50.9 olarak açıklandı. Caixin/Markit Çin imalat sanayi PMI verilerinin 50.5 olan beklentileri aşarak 51.2 değerini alması yatırımcıların risk iştahını artırdı.
Euro Bölgesi’nde açıklanan öncü verilere göre Haziran ayında tüketici enflasyonu aylık bazda %0.3 ile %0.2 beklentisinin üzerinde yükseldi. Çekirdek enflasyonda yıllık bazda artış hızı ise %0.8 oldu.
Çarşamba günü Pfizer ve Biontech’ten aşı çalışmaları ile ilgili gelen olumlu haberler risk iştahını artırırken, ABD vaka sayılarında artışın devam etmesi, özellikle Arizona ve California’da rekor sayıda yeni vaka açıklanması yeni önlemlerin alınması gerekebileceği endişesini de beraberinde getirdi.
Perşembe günü ise ABD’de beklentilerin oldukça üstünde gelen tarım-dışı istihdam verisi ile işe katılan / geri dönen sayısının artışı ve işsizlik oranının %12.5 beklentisine karşın %11’e gerilemesi oldukça olumlu karşılandı ve risk iştahında artış gözlemlendi. ABD'de tarım dışı istihdam, koronavirüs salgınında kapatılan restoran ve barların tekrar açılmasıyla Haziran'da 4.8 milyon ile beklentilerin üzerinde artış kaydederken işsizlik oranı geriledi. Haftalık işsizlik başvuruları verisi beklenti 1.37 milyonun üstünde 1.43 milyon olarak açıklandı.
Ayrıca Çin’de Caixin/Markit tarafından derlenen hizmetler sektörü PMI verilerine göre Çin'de koronavirüs ile ilgili tecrit önlemlerinin hafifletilmesinin tüketici talebini yeniden canlandırmasıyla, hizmetler sektörü PMI verisi Haziran'da 58.4 ile on yıldan uzun sürenin en hızlı genişlemesini kaydetti.
Diğer yandan ABD Senatosu, Hong Kong güvenlik yasasını yürürlüğe koyan Çinli yetkililerle iş yapmakta olan bankalara yaptırım öngören yasa tasarısını Perşembe günü oybirliğiyle onayladı. Oybirliğiyle geçen yasa tasarısı, Washington'ın Çin tarafından uygulamaya sokulan Hong Kong güvenlik yasası konusunda duyduğu kaygılara işaret ediyor. ABD, bu güvenlik yasasının Britanya'nın eski kolonisi olan Hong Kong'un otonomisini sona erdireceğine inanıyor.
Independence Day tatili sebebiyle ABD hisse senedi piyasasının kapalı olduğu haftanın son işlem gününde ise Avrupa Merkez Bankası’nın tahvil alım programının sorgulanması ve Fransa’da Macron’un yeni Başbakan’ı belirlemesi Avrupa endekslerini baskıladı. Euro Bölgesi’nde servis sektörü PMI endeksi 48.3 puan değerini alırken, Almanya’da 47.3 ve İngiltere’de 47.1 puan seviyesinde açıklandı.
ABD'deki yeni koronavirüs vakalarında artış gözlenmesine rağmen yatırımcılar Haziran ayında açıklanan ve beklentileri aşan verilerden destek buldu. Dünyanın pek çok borsası geçen haftayı kazanımla kapattı.
Dolar endeksinde artan risk iştahına paralel haftalık bazda %0.27 değer kaybı görülürken; dolar karşısında euro %0.29 primle 1.1249, sterlin ise %1.22 primle 1.2483 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Altın ise artan vaka sayıları ile birlikte Çarşamba günü $1789 seviyesine kadar yükseliş gösterdikten sonra güçlü ABD imalat verisi ve COVID-19 aşı deneylerinin umut vaat eden sonuçlarının hızlı ekonomik toparlanma beklentilerini canlandırması ile güvenli limanlara olan talebin düşmesiyle gördüğü sekiz yılın zirvesinden gerileyerek haftalık bazda %0.24 primle kapanış gerçekleştirdi.
Hafta içerisinde Amerikan Petrol Enstitüsü'nün (API) açıkladığı verilere göre, ham petrol stokları 710.000 bin varil düşüş beklentilerini aşarak geçen hafta 8.2 milyon varil azaldı ve toplamda 537 milyon varile indi. Petrol fiyatları diğer yandan güçlü ekonomik veriler ile toparlanmanın hız kazandığı beklentisi ve artan risk iştahı ile artış gösterdi. Brent petrol haftalık bazda %4.34, ABD han petrolü ise %5.61 artış gösterdi.
LME bakır ise hafta boyunca Güney Amerika’da artan vaka sayılarının üretici ülkelerde yaratması beklenen arz kesintileri ile desteklendi. Ayrıca Çin'den ard arda beklenenden daha iyi gelen veriler ile primli seyrini sürdüren LME bakır, geride bıraktığımız hafta sadece Cuma günü Şili’nin artış gösteren virüs salgınına rağmen Mayıs ayı üretim miktarını önceki yıla kıyasla koruduğunu açıklaması ile değer kaybetti. Çarşamba günü 23 Ocak’tan bu yana en yüksek seviyesi olan $6120 seviyesini test eden LME bakır, haftalık bazda ise %1.21 primle $6015 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Yeni hafta, global endekslerin artan koronavirüs vakaları nedeniyle ABD ekonomisinde normalleşmenin gecikmesine rağmen aşırı ucuz likidite ile mali destek politikalarından destek bularak yükselişi ile başladı. Diğer yandan Temmuz ayının ilk dört gününde ABD'nin 15 eyaletinde yeni koronavirüs vakaları rekor düzeyde arttı. Virüs ABD'de 3 milyon kişiye bulaşırken, Reuters hesaplamalarına göre 130.000 kişinin ölümüne yol açtı.
Bu sabah ise Asya borsaları Beijing'in koronavirüs ve ABD ile gerilimden dolayı yavaşlayan ekonomisini desteklemek için hisse senedi piyasalarını yükseltecek adımlar attığı yönündeki spekülasyonlarla dün sert prim yaptıktan sonra hafif geriledi. Güney Kore KOSPI endeksi %1.09, Hang Seng endeksi %1.38 değer kaybederken, Avustralya'nın S&P/ASX 200 Endeksi yatay, CSI300 endeksi %0.6, Şanghay Bileşik endeksi %0.37 değer kazandı.
ABD tarafında, önceki dönemde 46.7 olan Hizmet PMI, Haziran ayında 46.9 beklentisine karşın 47.9 olurken Bileşik PMI önceki döneme göre 1.1 puan artışla 47.9 olarak açıklandı. Mayıs ayında 45.4 olan ISM İmalat dışı endeksi, Haziran ayında 50.2 beklenirken 57.1 oldu.
Asya seansından başlayarak haftaya oldukça güçlü başlangıç yapan piyasalarda dolar endeksi %0.46 geriledikten sonra bugün %0.18 primli olarak 96.903 seviyesinde. Euro ise dolara paralel olarak %0.16 gerileyerek 1.1290 seviyesinde bulunurken sterlin %0.26 primli olarak 1.2523 seviyesinden işlem görüyor.
LME bakır ise diğer LME metalleri ve hisse senedi piyasaları ile birlikte yeni haftaya artışla başladı ve $6040 seviyesinden açılış yaptığı haftanın ilk işlem gününde %2.08 primli olarak $6140 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi. LME bakır bugün ise erken saatlerde 22 Ocak’tan bu yana en yüksek seviyesi olan $6172.50 seviyesine kadar yükseldikten sonra yatırımcıların kar realizasyonu ile %0.53 gerileyerek $6108 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta, yatırımcıların koronavirüs salgınından tahrip olan ABD ekonomisinde toparlanmanın artan vaka sayısı nedeniyle uzayabileceği endişeleri ile başladı. Johns Hopkins Üniversitesi'nden alınan verilere göre, ABD'de yeni koronavirüs vakalarının sayısı Mayıs ayının başından beri en yüksek seviyeye ulaştığı açıklandı. Dünyadan gelen vaka verileri ise iyimser olmayı zorlaştırırken, Dünya Sağlık Örgütü küresel vakalarda rekor bir artış bildirdi, Beijing ve Avustralya'nın Victoria eyaleti bazı virüs kontrol kısıtlamalarını yeniden devreye aldı.
Ayrıca hafta başında Beyaz Saray ticaret danışmanı Peter Navarro'nun Çin ile ticaret anlaşmasının "sona erdiğini" söylemesinin ardından risk iştahı darbe aldı. Navarro anlaşmanın sona ermesine gerekçe olarak Çin'in koronavirüs salgını hakkında vakitlice uyarıda bulunmamasını gösterirken, Navarro'nun açıklamalarına tepki olarak hisse senedi piyasaları satışa geçti. Ancak Navarro'nun açıklamalarının yanlış anlaşıldığını söylemesinin ve Donald Trump’ın Twitter üzerinden, "Çin ile ticaret anlaşması tüm ayrıntılarıyla geçerliliğini koruyor. Umarız onlar da anlaşmanın gereğince davranırlar" açıklaması ile ardından toparlandı.
Diğer yandan koronavirüs vaka sayıları hafta ortasına doğru artış gösterirken, Reuters hesaplamalarına göre bazı ABD eyaletlerinde vaka sayısı rekor seviyeye ulaştı, Latin Amerika'da koronavirüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 100.000'i aştı. New York Times'ın haberine göre, Avrupa Birliği, ABD'deki vakaların artması nedeniyle bu ülkeden seyahatleri yasaklamayı ve böylece ABD'yi Brezilya ve Rusya ile aynı kategoriye koymayı değerlendirdiği belirtildi. ABD’de Florida, Oklahoma ve Güney Carolina'da yeni vakalarda rekor artışlar bildirilirken; New York, New Jersey ve Connecticut valileri, dokuz eyaletten gelen yolculara geldikleri zaman karantinaya alınmaları talimatı verdi. Teksas Valisi Greg Abbot'un bir televizyon röportajında yaptığı açıklamaya göre Teksas, "büyük bir salgın" ile karşı karşıya ve yetkililer yerel kısıtlamalar düşünüyor.
Bazı yatırımcılar ikinci dalga enfeksiyonlarının ekonomik etkisinin birincisinden daha küçük olabileceğini beklerken, diğerleri politika yapıcıların etkili tepki veremeyeceği ve daha fazla ekonomik hasar riskiyle karşı karşıya kalacağı konusunda endişeli. Diğer yandan ABD'nin Avrupa'dan ithal ürünlere konulan gümrük vergilerini yeniden değerlendirmeyi ve çeşitli ürünler için olan vergi miktarında değişiklik yapmayı hedeflediği haberleri de piyasa genelindeki risk iştahını zedeledi.
Ayrıca daha derin bir küresel resesyon olacağını öngören IMF küresel ekonomiye yönelik 2020 daralma tahminini Nisan ayındaki %3'ten %4.9'a revize etti.
Haftanın son günü ise ABD endeksleri artan vakalar ile yönünü aşağı çevirerek %2.42-%2.84 aralığında değer kayıpları yaşarken, başlıca Avrupa endeksleri de değer kaybetti. Özellikle birkaç eyalette vaka sayılarında artışın devam etmesi, Florida ve Teksas’ta barların kapatılması gibi önlemlerin alınması piyasadaki tedirginlik seviyesini arttırdı.
Ekonomik veri tarafında ise ABD tarafında Haziran ayına ait PME verileri, Markit Üretim PMI 48 beklentisine karşın 49.6, Markıt Hizmet PMI ise 46.5 beklentisine karşın 46.7 ve kompozit 46.8 olarak açıklandı. Toptan satış stokları mayıs ayında beklenti %0.4 artış altında %1.2 daralırken; dayanıklı mal siparişleri Mayıs ayı verisi %10.5 beklentiyi aşarak %15.8 açıklandı. Önceki ay verisi -%17.7’den -%18.1 e negatif revizyon gördü. İlk çeyrek için GSYİH verisi %5, kişisel tüketim ise %6.8 daraldı. Haftalık işsizlik başvuruları verisi 1.32 milyon beklentiyi aşarak 1.48 milyon olarak açıklandı.
Euro bölgesinde ise imalat ve hizmet sektörünün sağlığı hakkında gösterge olan IHS Markit bileşik PMI verisi, Mayıs'ta 31.9 seviyesinden Haziran'da 47.5'e yükseldi.
Dolar, azalan risk iştahı ile desteklense de Avrupa'da beklentilerin üzerinde açıklanan verilerin baskısı altında kaldı. Dolar endeksi 97.663 seviyesinden başladığı haftayı %0.19 gerileyerek 97.433 seviyesinde kapattı. Ayrıca AB komisyonunun 750 milyar Euro’luk kurtarma paketi görüşmelerinin devam edeceği kararı ile de desteklenen euro, haftayı dolar karşısında %0.38 primli kapattı.
Petrol fiyatları, ABD ham petrol stoklarının rekor seviyeye çıkması ve COVID-19 vakalarındaki yeniden hızlı artışın yakıt talebindeki canlanmayı durdurabileceği endişeleriyle geriledi. Brent petrol haftalık bazda %2.77, Amerikan petrolü ise %3.17 geriledi.
Spot altın ise $1748 seviyesinden başladığı haftada artan vaka sayılarının yarattığı endişe ile Çarşamba günü Ekim 2012’den bu yana en yüksek seviyesi olan $1779 seviyesine kadar yükseldikten sonra gerileyerek haftayı %1.59 primli olarak $1770 seviyesinden kapattı.
LME bakır ise hafta boyunca düşen stoklar, Çin artan üretim ve Şili’de artan vaka sayısı ile bazı madenlerin faaliyetlerini azaltması ile desteklendi ve 24 Ocak’tan bu yana en yüksek seviyesi olan $6006 seviyesine kadar yüksel dikten sonra haftalık bazda %2.29 primli olarak $5943 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Yeni hafta, Asya borsalarının, yatırımcıların hız kesmeyen koronavirüs salgınından dolayı küresel ekonomiye olan güvenlerinin azalarak gerilemesi ile başladı. Fakat ilk işlem günü ABD piyasaları kuvvetli konut verisi ile destek buldu. Aylık bazda %19.3 artış beklenen devam eden konut satışlarında %44.3 artış açıklandı. Ayrıca Çin’de NBS imalat PMI verisi 50.4 beklentisine karşın 50.9 olarak açıklandı.
Dow Jones endeksi %2.32, S&P 500 endeksi %1.47, Nasdaq endeksi ise %1.2 primli kapanış gerçekleştirdi. Başlıca Avrupa endeksleri yatay başladığı günü ABD seansının açılışıyla birlikte açıklanan konut satış ve Dallas FED aktivite endeksinin beklentiden daha iyi açıklanması ile %0.73-%1.39 aralığında primli kapattı.
Diğer yandan dün FED Başkanı Jerome Powell dünyanın en büyük ekonomisine yönelik görünümün "son derece belirsiz" olduğunu ve hem koronavirüsün sınırlanmasına hem de hükümetin toparlanmayı destekleme çabalarına bağlı olacağını söyledi.
Dolar endeksi %0.11 primle kapanış gerçekleştirirken, bugün 97.585 seviyesinde yatay artı. Euro, dün dolar karşısında %0.21 primli kapanış gerçekleştirirken, bugün %0.15 gerileyerek 1.1223 seviyesinde. Sterlin ise Brexit sonrası ilişkileri şekillendirecek olan ticaret görüşmelerinde İngiltere ile AB tarafların anlaşma için iyimser olsa da sonucun hala alınamamış olması baskısı altında. Diğer yandan İngiltere kamu harcamalarındaki artış endişeleri de sterlinde baskı yaratan unsur olarak öne çıkıyor. Dün %0.3 değer kaybeden sterlin, bugün de %0.16 kayıpla 1.2276 seviyesinden işlem görüyor.
Altın dün olumlu ekonomik veri açıklamaları ile kısmen sakin seyrederek yatay kapanış gerçekleştirse de sekiz yılın zirvesine yakın seyrediyor. Spot altın haftanın ilk işlem gününde yatay artı kapanış gerçekleştirdikten sonra bugün $1771 seviyesinde yatay.
Petrol fiyatları, Libya Ulusal Petrol Şirketi'nin petrol üretiminin yeniden başlaması için görüşmelerde ilerlemeye işaret etmesiyle, yakıt talebindeki toparlanmaya yönelik iyimserlik ve arzda beklenen artışın piyasayı baskılamasıyla geriledi. Brent ham petrol %0.46 gerileyerek $41.52, ABD hafif ham petrolü %0.58 kayıpla $39.47 seviyesinde bulunuyor.
LME bakır ise son günlerde Güney Amerika’da artan vaka sayılarının üretici ülkelerde yaratması beklenen arz kesintileri ile destekleniyor. LME bakır, $5931 seviyesinden açılış yaptığı haftanın ilk işlem gününde, %0.44 primli kapanış gerçekleştirirken, bugün de Çin verilerinin desteği ile %0.67 primli olarak $6009 seviyesinde bulunuyor.
Diğer yandan LME bakır 2010 yılı 3.çeyreğinden bu yana %22.84 artışla en iyi çeyreklik performansını sergiliyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Önceki hafta, Asya borsalarının ve petrol fiyatlarının Beijing'de koronavirüs enfeksiyonlarından ikinci dalga endişeleriyle yatırımcıların güvenli limanlara yönelmesi sonucunda gerilemesi ile başladı.
Tekrar baş gösteren koronavirüs salgını, Çin'in başkenti Pekin'in yurt içi ve yurt dışı kaynaklı çiftlik ürünlerinin yüzde 80'inin tedarik edildiği ana toptan satış pazarı Xinfadi'de görüldü. Pekin'de koronavirüs salgınının ikinci dalgasının yayılmasını önlemek için birçok uçuş iptal edilirken, okullar kapatıldı ve bazı mahallelere giriş çıkışlar yasaklandı.
Ayrıca ABD'nin birçok eyaletinde rekor sayıda yeni koronavirüs vakaları ve hastaneye yatışlar bildirildi.
Piyasalarda virüs yayılımında artış sürse bile hükümetlerin daha önceki kadar sert önlemlere başvurmayacağı beklentisi hakim oldu. Ayrıca Fed’in, koronavirüs salgınına karşı şirketlerin nakite olan erişimlerini güvenceye almak ve kredi piyasasındaki likiditeyi sağlamak için yatırım yapılabilir kredi notuna sahip çeşitli ABD şirket tahvilleri alımı yapacağını açıkladı. Fed Başkanı Powell senato üyelerine video konferans ile yaptığı sunumda, ekonominin toparlanma gücü ve zamanı ile ilgili belirsizliğe bir kez daha vurgu yapsa da, Fed’ten gelen şirket tahvil alım kararının ardından risk iştahında artış gözlendi.
Diğer yandan Hindistan'ın 20 askerinin ihtilaflı bir sınır bölgesinde Çin birlikleri ile çatışmada hayatını kaybetmesi ve Kuzey Kore’nin, Güney Kore'nin özel elçiler gönderme teklifini reddetmesi ve birliklerini sınıra geri göndereceğini bildirmesi piyasalarda temkinli yaklaşıma neden oldu.
Haftanın son gününde ise ABD ile Çin arasındaki ticaret anlaşmasının birinci fazıyla birlikte Çin’in ABD tarım ürünleri satın almasını hızlandıracağı haberleri piyasaları destekledi ancak global endeksler hafta boyunca virüsün ikinci dalgasının ortaya çıkma endişesi baskısı altında kaldı.
Ekonomik veri takviminde geçen hafta Çin'de sanayi üretimi Mayıs'ta bir önceki yılın aynı dönemine göre %4.4 yükselse de analistlerin %5 artış tahminlerinin altında kalırken perakende satışlar ise zayıf iç talep işaretiyle %2.8 ile beklentilerin üzerinde geriledi.
ABD’de Mayıs ayı perakende satışlar aylık bazda %8.4 artış beklentisine karşın %17.7 artış olarak açıklandı. Haftalık İşsizlik Başvuruları 1.290 milyon kişi beklentisine karşın 1.5 milyon kişi olarak artış gösterdi. Devam eden başvurular ise 20.5 milyona ulaştı.
Japonya Merkez Bankası ise para politikasında herhangi bir değişikliğe gitmedi ve koronavirüse tepki niteliğindeki tedbirlerin boyutuna ilişkin tahminini yükseltti. Banka ayrıca, pandemiden hasar gören ekonomisini desteklemek için ihtiyaç duyulduğunda daha fazlasını yapma taahhüdünde bulundu. Ayrıca Japonya’da ihracat Mayıs ayında yıllık bazda %28.3, ithalat ise %26.2 düşüş ile piyasa beklentisinin üzerinde daraldı.
İngiltere’de tüketici enflasyonu Mayıs ayında değişiklik göstermezken, yıllık bazda enflasyon artış hızı %0.5, çekirdek tüketici enflasyonu yıllık %1.2 artış olarak açıklandı. Yıllık bazda çekirdek TÜFE artış hızı ise %1.2 ile %1.3 beklentisinin altında kaldı.
İkinci dalga koronavirüs endişelerinin yatırımcıları riske duyarlı para birimlerini satmaya sevk etmesi sonucunda dolar endeksinde primlenme görüldü. Haftaya 97.088 seviyesinden başlayan dolar endeksi, haftalık bazda %0.31 primli olarak 97.623 seviyesinden kapanış gerçekleştirirken, euro ise dolar karşısında %0.7 değer kaybı ile 1.1175 seviyesinden kapandı.
İngiltere Merkez Bankası faiz oranını beklendiği gibi %0.1 seviyesinde sabit tutarken varlık alımını 100 milyon GBP artırarak 745 milyar GBP olarak güncelledi. Kararın ardından sterlinde değer kaybı görülürken, sterlin haftalık %1.47 kayıpla 1.2356 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Altın ise koronavirüste ikinci dalga endişelerinin güvenli liman talebini desteklemesiyle hafif yükseldi ancak güçlü seyreden doların altının kazanımlarını sınırladığı görüldü. Spot altın %0.76 primli olarak $1742 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Petrol fiyatları OPEC petrol üreticileri ve birlikte hareket eden ülkelerin arz kesintisine yönelik taahhütlerini yerine getirme sözü vermesinin ve başlıca iki petrol işlemcisinin daha talebin toparlandığını açıklamaları ile desteklendi ve haftalık bazda brent petrol %8.93; Amerikan petrolü ise %9.62 primli kapandı.
LME bakır da global endeksler ile beraber hafta boyunca Çin ve ABD’de tekrar artış görülen vakalar ile potansiyel ikinci virüs dalgasının daha düşük talebe yol açabileceği baskısının altındaydı. LME bakır Fed’in tahvil alımı ile ABD ekonomisine daha fazla destek sağlama yönündeki açıklamaları ve beklentilerin üzerinde artış gösteren ABD perakende satış verilerinin desteği ile haftayı %0.53 primli olarak $5810 seviyesinden kapattı. Aynı zamanda LME bakırın $5774 seviyesinden başladığı haftanın ilk iki günü değer kaybı görüldükten sonra $5665-$5899 seviyesinde hareket ederek, ard arda primli kapanış yaptığı 5.hafta oldu.
Yeni hafta, Asya tarafında yatırımcıların koronavirüs salgınından tahrip olan ABD ekonomisinde toparlanmanın artan vaka sayısı nedeniyle uzayabileceği endişeleri ile başladı. Johns Hopkins Üniversitesi'nden alınan veriler, ABD'de Cumartesi günkü yeni koronavirüs vakalarının sayısı Mayıs ayının başından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Dünyadan gelen vaka verileri ise iyimser olmayı zorlaştırırken, Dünya Sağlık Örgütü Pazar günü küresel vakalarda rekor bir artış bildirdi, Beijing ve Avustralya'nın Victoria eyaleti bazı virüs kontrol kısıtlamalarını yeniden devreye aldı.
Haftanın ilk işlem gününde, ABD endekslerine yükseliş hakim olurken, başlıca Avrupa endeksleri ise %0.55-%0.92 aralığında değer kaybetti. Dow Jones endeksi %0.59, S&P 500 endeksi %0.65, Nasdaq endeksi ise %1.11 primli olarak kapanış gerçekleştirdi.
Bugün ise Beyaz Saray ticaret danışmanı Peter Navarro'nun Çin ile ticaret anlaşmasının "sona erdiğini" söylemesinin ardından risk iştahı darbe aldı. Navarro anlaşmanın sona ermesine gerekçe olarak Çin'in koronavirüs salgını hakkında vakitlice uyarıda bulunmamasını gösterdi. Ancak Navarro'nun açıklamalarının yanlış anlaşıldığını söylemesinin ve ABD başkanı Donald Trump’ın Twitter üzerinden, "Çin ile ticaret anlaşması tüm ayrıntılarıyla geçerliliğini koruyor. Umarız onlar da anlaşmanın gereğince davranırlar" açıklaması ile emtia ve endeksler primlendi.
Sumitomo Mitsui Trust Bank piyasa ekonomisti Ayako Sera, "Dalgalanmalar ABD-Çin ilişkilerinde meydana gelecek olası bir bozulmadan piyasanın ne kadar endişe duyduğunu gösteriyor" açıklamasında bulundu.
Dün gün genelinde satıcılı işlem gören dolar, G-10 para birimlerinin hemen hemen hepsine karşı değer kaybederken, dolar endeksinde %0.60 değer kaybı görüldü. Son dönemde daha çok aşağı yönlü işlem gören euro ise %0.74 primli kapanış gerçekleştirirken, sterlin dolar karşısında %0.85 değer kazandı. Bugün ise dolar endeksi 96.853 seviyesinde %0.21 kayıpla, euro/usd 1.1282 seviyesinde %0.21 primli, sterlin ise 1.2492 seviyesinde %0.26 primli işlem görüyor.
Spot altın Cuma günü gösterdiği yükselişin ardından yeni haftaya da alımlarla başladı. Piyasanın daha iyimser beklentilerle işlem görmesine karşılık güvenli liman tabir edilen kıymetlere talep devam ederken, altın fiyatları $1.763 seviyesine kadar yükseldi. İniş çıkışların ardından uzun süredir üzerinde kapanış yapmakta zorlandığı $1.750 seviyesinin üzerine çıkarak %0.67 primli olarak $1.754 seviyesinden kapanış gerçekleştirdikten sonra $1.753 seviyesinde yatay eksi.
Petrol fiyatları son dönemde gösterdiği olumlu performansı dün de devam ettirirken arz kesintileri ve tekrar açılmaya başlayan ekonomilerde oluşan talepte toparlanma beklentileri petol fiyatlarını destekledi. Brent petrol dün %2.11 primli olarak $43.08; Amerikan petrolü ise %1.79 primli olarak $40.46 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
LME bakır ise dün salgın endişesine karşın Şanghay Vadeli İşlemler Borsası stoklarının 2019 başından beri en düşük seviyeye gerilemesi ve en büyük üretici Şili’de virüs sebebi ile yaşanabilecek arz kesintisi endişeleri ile desteklenerek %1.46 primli olarak $5895 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi. Bugün ilk saatlerde ise 11 Haziran’dan bu yana en yüksek seviyesi olan $5919 seviyesine kadar yükseldikten sonra Beyaz Saray açıklamalarının ardından $5823 seviyesine kadar geriledi. Ancak Trump’ın twitter açıklaması ile tekrar toparlanmaya başlayan LME bakır $5891 seviyesinde yatay eksi işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta, global piyasaların ABD tarım dışı istihdamındaki beklenmedik düzelmenin dünya genelindeki ekonomilerin pandemi kaynaklı aksaklıklardan hızlıca toparlanacağına dair iyimserliği arttırmasıyla yükseliş göstererek başladı.
ABD endeksleri özellikle FED’in kredi programını genişletmesi, kredi veren bankaların ayırması gereken karşılıkları %5 seviyesine çekmesi, anapara ödemelerini 1 yıldan 2 yıla öteleme avantajı, minimum kredi tutarını $500bin seviyesinden $250bin seviyesine düşürmesi ve kredi ödeme periyodunu 4 yıldan 5 yıla çıkarması ile de desteklendi. Ancak endeksler hafta ortasına doğru yatırımcıların FED toplantısı öncesinde pandemiden küresel toparlanmayla ilgili kaygılarını tekrar ortaya çıkmasıyla karışık seyretmeye başladı.
FED piyasa beklentisi doğrultusunda karar alarak faiz değişikliği gerçekleştirmedi ve faiz bandını %0.00-%0.25 aralığında tuttuğunu açıklarken; İşsizlik oranının 2020 yılı son çeyreğinde %9.3 olmasını, ekonominin bu yıl %6.5 küçüleceği öngörüldüğü belirtildi. Ayrıca 2021 yılı için büyüme beklentisi ise %5 olarak açıklandı. FED Başkanı Powell’ın pandeminin negatif etkilerinin uzun vadede risk yarattığını belirtmesi ekonomik toparlanmaya ilişkin öngörüsünün biraz daha uzun soluklu ve zorlu olacağı yönünde olması, ekonomik iyileşmeye yönelik iyimser beklentileri törpüledi. Dünya çapında koronavirüs vakalarının halen artmasına bir de FED’in umut kırıcı ekonomik projeksiyonlarının eklenmesi küresel hisse senetlerinde satışın başlamasına ve riskten kaçınma eğilimine girilmesine neden oldu.
Haftanın son işlem gününde gelen tepki alımları ile endekslerde yükseliş gözlemlense de, ABD’de 3 büyük endeks haftalık bazda %1.63-%5.55 değer kayıpları ile haftayı sonlandırdı.
Dolar, ABD tarım dışı istihdamındaki beklenmedik artışın ekonomik toparlanmayla ilgili umutları artırması ve yatırımcıların Fed toplantısından çıkacak sonuca odaklanmaları ile haftaya değer kaybı ile başladı. Endeks Fed'in para politikası toplantısında tahvil getirilerindeki yükselişi durduracak adımlar atabileceği yönünde ortaya çıkan spekülasyonlar ile Fed kararına kadar değer kaybını sürdürdü. Powell’ın açıklmaları sonrası ekonomilerin koronavirüs salgınından çabuk toparlayamayacağına yönelik şüphelerle güvenli liman para birimlerinin değer kazanmasıyla tekrar yükselişe geçen endeks haftalık bazda %0.39 değerlenerek 97.319 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Euro ve sterlin de dolar endeksine paralel olarak haftalık bazda %0.27 ve %0.97 değer kaybederek sırasıyla 1.1254 ve 1.2540 seviyelerinden kapanış gerçekleştirdi.
Petrol fiyatları hafta başında OPEC ve birlikte hareket ülkelerin Temmuz sonuna kadar rekor seviyede arz kısıntısı yapma konusunda anlaşmalarıyla destek bularak yükseldi. Ancak Suudi Arabistan’ın ek üretim kısıntılarının haziran ayı itibariyle keseceğinin belirtilmesiyle ve ABD'deki ham petrol ve yakıt stoklarında artışı işaret eden veriler ile baskılanan fiyatlar, Fed açıklamaları sonrası artan endişeler ile değer kaybetti. Brent petrol haftalık bazda %8.44 kayıpla $38.73; Amerikan petrolü ise %8.32 kayıpla $36.26 seviyelerinden kapanış gerçekleştirdi.
Altın fiyatları, ABD tarım dışı istihdam verisi sonrası güvenli limanlara olan talebin azalmasıyla ve zayıflayan dolar ile baskılansa da hafif yükselişine Fed toplantısına kadar devam etti. Fed'in kötümser ekonomik projeksiyonlarının ile artan güvenli liman talebi ile de desteklenen spot altın, haftalık bazda %2.64 değer kazanarak haftayı $1730 seviyesinden kapattı.
Haftaya $5660 seviyesinden başlayan ve hafta başında merkez bankalarından gelen ekonomik teşvikler Çin'deki talebin daha güçlü olması ve Şanghay'daki düşen stokların yeni alımları tetiklemesi desteklenen LME bakır 24 Ocak’tan bu yana en yüksek seviyesi olan $5928 seviyesini test ederek Perşembe gününe kadar primli kapanışlar gerçekleştirdi.
Ancak, FED açıklamaları ile birlikte piyasalarda artan ABD ekonomisine yönelik kasvetli bir görünüm ve ikinci bir COVID-19 enfeksiyonu dalgası endişeleri ile değer kaybı görülen LME bakır, haftanın son günü düşük stok miktarlarının talepte toparlanma yaratacağı beklentileri ile tekrar primli kapanış gerçekleştirerek haftalık bazda %2.13 değer kazanarak $5779.50 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Yeni hafta, Asya borsalarının ve petrol fiyatlarının Beijing'de koronavirüs enfeksiyonlarından ikinci dalga endişeleriyle yatırımcıların güvenli limanlara yönelmesi sonucunda gerilemesi ile başladı.
Tekrar baş gösteren koronavirüs salgını, Çin'in başkenti Pekin'in yurt içi ve yurt dışı kaynaklı çiftlik ürünlerinin yüzde 80'inin tedarik edildiği ana toptan satış pazarı Xinfadi'de görüldü. Pazar kapatıldı, civarda yaşayan on binlerce kişiye virüs testi yapıldı ve pazarı en son ziyaret eden kişileri veya bu kişilerle temas edenleri saptamak için şehir çapında bir seferberlik başlatıldı.
Ayrıca ABD'nin birçok eyaletinde rekor sayıda yeni koronavirüs vakaları ve hastaneye yatışlar bildirildi.
Diğer yandan Çin'den gelen ekonomik veriler risk iştahını canlandırmakta yeterli olamadı. Çin'de sanayi üretimi Mayıs'ta bir önceki yılın aynı dönemine göre %4.4 yükselse de analistlerin %5 artış tahminlerinin altında kalırken perakende satışlar ise zayıf iç talep işaretiyle %2.8 ile beklentilerin üzerinde geriledi.
Beijing'de ve ABD de ikinci dalga koronavirüs endişelerinin yatırımcıları riske duyarlı para birimlerini satmaya sevk etmesi sonucunda dolar endeksinde primlenme görüldü.
Ardından Fed, koronavirüs krizinin başında ilan ettiği ikincil piyasadan şirket tahvili alımlarına bugün başlayacağını, koronavirüs salgınına karşı şirketlerin nakite olan erişimlerini güvenceye almak ve kredi piyasasındaki likiditeyi sağlamak için yatırım yapılabilir kredi notuna sahip çeşitli ABD şirket tahvilleri alımı yapacağını açıkladı. Fed'in şirket tahvil alımlarına başlayacak olması ve Beijing'deki yeni koronavirüs vakalarının kontrol altına alındığını gösteren veriler hisse senedi piyasalarına olumlu yansıdı.
Asya borsaları, Fed’in şirket tahvil alım programının resmi başlangıcı dolayısıyla küresel yatırımcı iyimserliğinin artması ve koronavirüsün ikinci dalgasıyla ilgili kaygıların azalmasıyla Güney Kore KOSPI endeksi öncülüğünde yükselişe geçti.
Diğer yandan Japonya Merkez Bankası ise para politikasında herhangi bir değişikliğe gitmedi ve koronavirüse tepki niteliğindeki tedbirlerin boyutuna ilişkin tahminini yükseltti. Banka ayrıca, pandemiden hasar gören ekonomisini desteklemek için ihtiyaç duyulduğunda daha fazlasını yapma taahhüdünde bulundu.
Dolar, yatırımcıların risk iştahını artıran Fed'in şirket tahvil alımlarına başlayacağını açıklamasının ardından dün %0.63 değer kaybettikten sonra %0.11 kayıpla 96.596 seviyesinde. Euro dolar karşısında %0.60 primli kapattığı günün ardından %0.1 gerileyerek 1.1311 seviyesinde. Sterlin ise İngiltere ve Avrupa Birliği arasındaki ticaret görüşmelerinde yeterince ilerleme kaydedilmemesi endişeleri ile baskılansa da dolardaki değer kaybının desteği ile 1.2633 seviyesinde %0.25 pozitif. Ayrıca İngiltere Merkez Bankası’nın Perşembe günü düzenleyeceği para politikası toplantısında niceliksel genişleme programını 100 milyar sterlin artırması beklenirken, bazı analistler gelecekteki büyüme endişeleri nedeniyle daha da büyük bir artış bekliyor.
LME bakır Pazartesi günü Çin ve ABD’de tekrar artış görülen vakalar ile potansiyel ikinci virüs dalgasının daha düşük talebe yol açabileceği endişeleri ile diğer endüstriyel metaller ile birlikte değer kaybetti. LME bakır $5774 seviyesinden başladığı haftanın ile işlem gününe, piyasalardaki virüs salgınındaki 2.dalga haberleriyle yatırımcı endişelerinin artması ile $5665 seviyesine kadar geriledikten sonra toparlanarak günü %0.70 kayıpla $5739 seviyesinden kapattı. LME bakır bugün ise Fed tahvil alımı haberlerinin ardından zayıflayan dolar ve global olarak artan risk iştahının desteği ile %0.87 primli olarak $5789 seviyesinde bulunuyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Global piyasalar önceki haftaya ABD'nin çeşitli şehirlerindeki çatışmaların yarattığı tedirginlik ve ABD-Çin gerilimlerinde gevşemesinin desteğiyle yükselişle başladı. Başlıca endeksler koronavirüs, Çin-ABD gerilimleri, ABD'deki protestoların artışı ve benzeri birçok endişeye rağmen ekonomiyi canlandırmak için ek adımlar atılacağı beklentileri ve dünya genelinde sosyal kısıtlamaların daha fazla gevşetilmesiyle hafta genelinde yükseldi.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin'i cezalandırmak için ABD'nin Hong Kong'a yönelik özel statüsü kaldırma sürecini başlatması ve ticaret anlaşmasına dokunmaması piyasaları rahatlattı. Trump, önceki Cuma günü düzenlediği basın toplantısında Çin'e yeni gümrük vergileri getirmeye yönelik hiçbir adım atmadı.
Diğer yandan Çin'de açıklanan verilere göre imalat PMI Mayıs ayında daha yavaş hızda büyüdü, ancak hizmet ve inşaat sektörlerindeki ivme hızlandı. Çin'de Caixin PMI imalat sektörünün Mayıs ayında büyümeye dönüş olduğunu gösterdi, ancak ihracatlar baskı altında kalmaya devam etti. Ayrıca, Caixin/İmalat sanayi PMI imalat sektörünün Çin'de Mayıs'ta marjinal ancak beklenmedik bir iyileşme göstermesi yatırımcıları cesaretlendirdi.
Çin hükümetinin ABD soya alımlarını durdurma talimatına yönelik haberler, Washington ve Beijing arasında tekrar ticaret anlaşmazlıkları yaşanacağı endişesi yarattı ancak uzun süreli satışlara sebep olmadı.
Avrupa Merkez Bankası Perşembe günü gerçekleştirdiği toplantıda para politikasında değişikliğe gitmedi. Kurum pandemi programı kapsamındaki alımlarını 600 milyar Euro arttırarak alımları 2021 tarihine kadar sürdüreceklerini açıkladı. Başkan Lagarde 3. Çeyrekten itibaren toparlanmanın başlayacağını açıklarken salgının ekonomik hasarının atlatılması için gerekenin yapılacağını açıkladı.
Haftanın son günü ise endeksler beklentinin tersine artış gösteren tarım dışı istihdam verisi ile destek buldu. ABD'de tarım dışı istihdam Mayıs ayında düşüş beklentilerinin aksine 2.51 milyon arttı. Reuters anketine göre tarım dışı istihdamın Mayıs'ta 8 milyon düşeceği tahmin ediliyordu.
Haziran ayının ilk işlem gününde yeniden açılış süreci ve ABD’den gelen görece pozitif okunabilecek üretim verisiyle birlikte Dolar Endeksinde düşüş takip edildi. Haftaya 98.297 seviyesinde açılış yapan dolar endeks, ülkelerin ekonomilerini canlandırmak için ek adımlar atacağı ve küresel ekonomik toparlanacağı beklentileriyle riskli para birimlerindeki talebin de etkisi ile haftalık bazda %1.43 değer kaybederek haftayı 96.937 seviyesinde sonlandırdı.
Euro ise Almanya ve Fransa’nın desteğe ihtiyacı olan Avrupa ülkelerine yardım için ortak attığı adım ve piyasaların beklenenden hızlı yükselişe geçmesi risk iştahını artırarak Euro alımına etki ederken, bu hafta Avrupa Merkez Bankası’nın da pandemi destek paketinde beklenti üzerinde artış yapması ve vadeyi Haziran 2021’e kadar uzatmasının desteği ile Cuma günü 10 Mart’tan bu yana en yüksek seviyesi olan 1.1383 seviyesine kadar yükseldikten sonra haftalık bazda %1.68 değer kazanarak 1.1284 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Altın $1700 civarında seyrettiği haftada Cuma günü piyasa dinamikleri ve tarım dışı istihdam rakamında güçlü artışın pozitif etkisi ile haftalık bazda %2.38 değer kaybıyla $1685 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Petrol, Nisan ayı sonundan bu yana neredeyse soluksuz gösterdiği yükselişi geçtiğimiz hafta da OPEC+ üyelerinin arz kesintisine dair beklentiler ve güçlü ABD verileri ile sürdürdü. Haftalık bazda Brent petrol %5.15, Amerikan petrolü ise %4.99 primlendi.
LME bakır ise haftaya Çin verilerinin desteği ve koronavirüs önlemlerinin gevşetilmesi haberleri ile güçlü başladı. Sadece Çarşamba günü %0.18 kayıpla kapanış gerçekleştiren LME bakır, Cuma günü ABD verilerinin global ekonomide canlanma umutlarını yükseltmesi ile $5698 seviyesine kadar yükseldikten sonra $5700 psikolojik desteğini kıramayarak haftalık bazda %5.19 primli olarak $5659 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Yeni hafta, Asya piyasalarının, ABD tarım dışı istihdamındaki beklenmedik düzelmenin dünya genelindeki ekonomilerin pandemi kaynaklı aksaklıklardan hızlıca toparlanacağına dair iyimserliği arttırmasıyla yükseliş göstererek başladı. 3 büyük ABD endeksinde %1.13-%1.70 aralığında primlenme görüldü. ABD’de endeksler özellikle FED’in kredi programını genişletmesi, kredi veren bankaların ayırması gereken karşılıkları %5 seviyesine çekmesi, anapara ödemelerini 1 yıldan 2 yıla öteleme avantajı, minimum kredi tutarını $500bin seviyesinden $250bin seviyesine düşürmesi ve kredi ödeme periyodunu 4 yıldan 5 yıla çıkarması ile destek buldu.
Asya borsaları ise pek çok ülkede koronavirüs tecrit uygulamalarının sona erdirilmesinin ardından küresel ekonominin nispeten hızlı toparlanacağı beklentileriyle üst üste dokuzuncu günlük yükselişini gerçekleştirdi.
J.P. Morgan Varlık Yönetiminin kıdemli Asya piyasaları stratejisti olan Tai Hui, "İyi haber, merkez bankalarının piyasaları istikrara kavuşturma çabaları başarılı oldu. Mevcut risk iştahının artışı yatırımcıların resesyonla ilgili en kötü dönemin geride kaldığına inanmalarından kaynaklanıyor. Biz de buna katılıyoruz. Bununla beraber, yatırımcıların gelecekteki potansiyel risklere dair dikkatli olmaları gerekiyor" dedi.
Dolar endeksi dün %0.33 değer kaybettikten sonra bugün 99.882 seviyesinde %0.27 primli. Euro yatay kapanış yaptığı günün ardından bugün %0.19 kayıpla 1.1271 seviyesinde. Sterlin ise %0.47 primli kapanışını ardından 1.2649 seviyesinde %0.57 kayıpla işlem görüyor.
Altın, dün zayıflayan dolar ile desteklenerek hafif bir yükseliş gösterdi. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün %0.56 primli kapanış gerçekleştirdikten sonra bugün de %0.8 primli olarak $1709 seviyesinde.
Petrol fiyatları, dünya genelindeki koronavirüs tecrit uygulamalarının sona ermeye başlaması ve petrol talebinde hızlı bir toparlanma olacağına dair iyimserlikle desteklenirken Suudi Arabistan’ın ek üretim kısıntılarının haziran ayı itibariyle keseceğinin belirtilmesiyle dün değer kaybetti. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı dün %3.55, ABD hafif ham petrolü ise %3.44 değer kaybetti. Bugün ise brent petrol %1.1 kayıpla $40, ABD petrolü %0.92 kayıpla $37 seviyesinde.
LME bakır ise dün haftaya $5660 seviyesinde başladıktan sonra merkez bankalarından gelen ekonomik teşvikler Çin'deki talebin daha güçlü olması ve Şanghay'daki düşen stokların yeni alımları tetiklemesi destekleri ile %1’den fazla değer kazandı ve günü $5717 seviyesinde kapattı. LME bakır bugün ise erken saatlerde 3 Mart’tan beri en yüksek seviyesi olan $5755 seviyesine kadar yükseldikten sonra yatırımcıların hızlı toparlanma ve hızlı yükseliş konusunda duyduğu tedirginlik ile %0.19 değer kaybı ile $5706 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geçtiğimiz hafta, ABD-Çin gerginliği ve Hong Kong’ta devam eden protestoların gölgesinde ve ülkelerin kademeli de olsa normale dönmeye başlaması iyimserliği ile başladı.
Salı günü ABD piyasaları normalleşme adımlarıyla sert yükselişler gerçekleştirse de son anda ABD’nin Çin ile ilgili ticaret savaşı nedeniyle Çinli yetkililere yaptırım uygulayacağı haberleri sert satışlara sebep oldu. Hafta ortasında ise ABD Çin gerginliğinin Hong Kong’un özerk statüsü tartışması üzerinden artmaya devam ettiği görüldü. Perşembe gününe yükselişle başlayan yurt dışı endeksler Trump’ın, Cuma günü Çin ile ilgili basın toplantısı düzenleyeceği haberiyle yönünü aşağı çevirerek değer kaybıyla kapandı.
Kısa süren ve detay içermeyen konuşmada Trump Hong Kong’a yönelik ayrıcalıkların kaldırılacağını ve Çin yetkililerine yaptırım uygulanacağını belirtti. Fazla detaya yer verilmeyen konuşma ardından haftanın son işlem gününe eksi alanda başlayan endeksler teknoloji sektörü öncülüğünde toparlandı.
ABD endeksleri haftalık bazda Dow Jones %3.75, S&P 500 %3.01 ve Nasdaq %1.50 primli kapanış gerçekleştirdi.
Çin’in ABD’den kömür ithalatına sınırlama getireceği ve öncesinde de ABD’nin bazı Çin ürünlerine/şirketlerine uygulayacağı ek vergiler ve iki ülke arasında tekrar artan gerilimin güvenli liman talebini arttırması dolar endeksinde alımları desteklese de ekonomilerdeki normalleşme adımlarıyla birlikte risk iştahında artış görüldü.
Dolar endeksi bu duruma paralel olarak haftalık bazda %1.52, altın ise %0.45 değer kaybı yaşadı.
Avrupa Birliği Komisyonu yaklaşık 500 milyarı hibe olmak üzere 750 milyar Euro büyüklüğündeki kurtarma paketini açıklaması Euro üzerinde kazanımları da beraberinde getirdi ve euro haftalık bazda %1.82 değer kazanarak 1.1098 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Sterlin, İngiltere’nin AB ile yapacağı ticaret görüşmelerinde anlaşma sağlayamayacağı endişeleri ile baskılansa da, sterlin haftayı dolar karşısında %1.48 primli kapattı.
Ekonomik verilerde, Euro Bölgesi tüketici güveni -18.8 ile geçen ayki seviyesini korudu. Ekonomik güven ise 70,6 olan beklentinin altında kalarak 67.5 oldu. Almanya TÜFE, Mayıs ayında, beklendiği gibi -%0.1 olarak açıklandı. ABD’de dayanıklı mal siparişleri Nisan ayında %19 gerileme beklentisi karşısında %17.2 geriledi. İlk çeyrek GSYİH yıllıklandırılmış veri -%4.8 beklenirken -%5 oldu. Haftalık işsizlik başvuruları 2.1 milyon beklentiye karşın 2.12 milyon olarak açıklanırken, devam eden başvurular ise salgının başlamasından bu yana ilk kez gerileyerek 21.05 milyon oldu. Japonya’da açıklanan verilere göre işsizlik oranı Nisan ayında %2.6 ile %2.7 beklentisinin altında gerçekleşti. Euro Bölgesi’nde açıklanan öncü verilere göre tüketici enflasyonu Mayıs ayında aylık %0.1 gerileyerek beklentiye paralel gerçekleşti. Çekirdek tüketici enflasyonu ise yıllık bazda %0.9 oranında artış kaydetti.
LME bakır ise haftaya Çin'in metal talebini destekleyecek teşvik paketleri açıklayacağı beklentileri ile yükselişle başladı. Salı günü Hang-Kong protestolarının ve artan ABD-Çin geriliminin etkisi ile %1.37 değer kaybetse de haftanın kalanında primli kapanışlar gerçekleştirerek haftalık bazda %1.41 primli olarak, haftayı $5380 seviyesinden kapattı.
Yeni hafta, Asya ve ABD borsalarının, ABD'nin çeşitli şehirlerindeki çatışmaların yarattığı tedirginlik ve ABD-Çin gerilimlerinde gevşemesinin desteğiyle yükselişle başladı.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin'i cezalandırmak için ABD'nin Hong Kong'a yönelik özel statüsü kaldırma sürecini başlatırken ticaret anlaşmasına dokunmaması piyasaları rahatlattı.
Diğer yandan Çin'de imalat PMI Mayıs ayında daha yavaş hızda büyüdü, ancak hizmet ve inşaat sektörlerindeki ivme hızlandı. Çin'de Caixin PMI imalat sektörünün Mayıs ayında büyümeye dönüş olduğunu gösterdi, ancak ihracatlar baskı altında kalmaya devam etti. Ayrıca, Caixin/İmalat sanayi PMI imalat sektörünün Çin'de Mayıs'ta marjinal ancak beklenmedik bir iyileşme göstermesi yatırımcıları cesaretlendirdi. Caixin hizmetler PMI verisi de hizmetler sektörünün büyüme yönlü olduğunu göstererek 55 olarak açıklandı.
Çin hükümetinin ABD soya alımlarını durdurma talimatına yönelik haberler, Washington ve Beijing arasında tekrar ticaret anlaşmazlıkları yaşanacağı endişesi yarattı ancak uzun süreli satışlara sebep olmazken, endeksler Çin-ABD arasında yaşanan ticari gerginlik ve ABD’de süren protestolara karşın endeksler son üç ayın en yüksek seviyelerine yakın işlem gördü.
Restoran rezervasyonları ve mobilite verileri gibi çeşitli veriler, Nisan ayında en düşük seviyeyi gördükten sonra birçok gelişmiş ülkede hizmet sektörünün giderek toparlandığını gösteriyor. Yine de bazı analistler, bu yükselişin daha önce küresel ekonominin resesyona gireceği kaygısıyla hisse satmış spekülatörlerin açık pozisyonlarını kapatmasından kaynaklandığı uyarısında bulunuyorlar. Analistler ikinci COVID-19 enfeksiyonu dalgası, Çin-ABD gerilimleri ve ABD'de bir siyahın polis tarafından göz altındayken öldürülmesinin ardından başlayan protestolar dahil olmak üzere küresel ekonomiyi bozabilecek çeşitli riskler olduğunu söylediler.
ABD'de ISM imalat endeksi Mayıs'ta 11 yılın en düşük seviyesinden toparlandı ve endeks tahminlerin altında kalsa da ekonomik krizde en kötünün geride kaldığı beklentilerine paralel açıklandı. Yeniden açılış süreci ve ABD’den gelen görece pozitif okunabilecek üretim verisiyle birlikte dolar endeksinde düşüş gözlemlendi. Haftaya 98.297 seviyesinde başlayan dolar endeksi bugün 97.346 seviyesinde bulunuyor.
Euro ise dolar karşısında 1.1096 seviyesinden başladığı haftada, bugün %0.46 primli olarak 1.1220 seviyesinde bulunurken, sterlin ise %0.37 primli olarak 1.2595 seviyesinde.
Petrol fiyatları ise başlıca petrol üreticilerin üretim kesintilerini artıracağına ve koronavirüs salgınından toparlanmanın yakıt talebini canlandıracağına dair iyimserliğin kuvvetlenmesiyle yükselişte. Önceki hafta kapanışına göre brent petrol %13.87 primli olarak $40.23, Amerikan petrolü ise %6.14 primli olarak $37.67 seviyesinden işlem görüyor.
LME bakır ise Çin'den daha güçlü üretim verileri ve koronavirüs önlemlerinin gevşetilmesi haberleri ile haftanın ilk işlem gününde %1.93 primlenerek 13 Mart’tan bu yana en yüksek seviyesi olan $5484 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi. Dün de %0.63 primli kapanış gerçekleştiren LME bakır, bugün Çin verileri desteği ile 13 Mart’tan bu yana en yüksek seviyesi olan $5550 seviyesine kadar yükseliş gösterdikten sonra $5526 seviyesinde hafif primli işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geçtiğimiz hafta endekslerin normalleşme süreci ve Moderna şirketinin aşı testlerinin insanlar üzerinde olumlu sonuçlar vermesi ile sert yükselişiyle başladı. Fakat Salı günü Moderna şirketinin geliştirdiği aşı için henüz başarısını kanıtlayacak kadar veri olmadığına dair çıkan haber piyasadaki olumsuz havanın en büyük nedeni olarak öne çıktı. Çıkan haber ile ilk işlem günündeki olumlu hava tersine dönerken, endeksler de kayıplı kapanışlar gerçekleştirdi. Hafta ortasında ise Avrupa ve ABD hisse senedi endeksleri yönünü tekrar yukarı çevirdi fakat ABD senatosunun, Amerikan endekslerinde işlem gören bazı Çin hisselerinin borsadan çıkarılmasına yönelik kararı, endekslerde bir miktar gerilemeye neden oldu. Perşembe günü Çin ile ABD arasında artan gerginlik dikkat çekti. Senatodan geçen yasa tasarısına göre ABD borsalarında işlem gören şirketler ABD raporlama standartlarına uymak zorunda olacakları görüldü. Özellikle Çin şirketlerine yönelik atılan bu adımla birlikte Çin’in gerekirse karşılık vermekten çekinmeyeceği yönündeki açıklaması risk iştahını geriletti ve ticaret anlaşmasına ilişkin belirsizlikleri arttırdı. Bu gelişme sonrası Çin’den gelen Hong Kong hamlesi ile beraber Çin hükümetinin bu sene için ekonomi büyüme hedefi açıklamayacak olması risk iştahını azalttı.
Piyasalar Covid ile endişelerin azalması ve yeni bir ilacın bulunması, ekonomik aktivitelerde iyileşme gibi haberler eşliğinde desteklenirken; pandeminin 2. Faz yayılması, aşıların başarısız olması, ekonomik aktivitede kötüleşme, Çin ile ABD arasında ticari gerginliğin artması gibi etkenler de endeksleri baskılayan etkenler olarak dikkat çekiyor.
29 Nisan tarihli Fed toplantı tutanaklarında, virüs salgınının ekonomik faaliyet üzerinde olağanüstü belirsizlik ve orta vadede kayda değer risk oluşturduğu ifadeleri yer aldı. Tutanaklarda salgının kısa vadede ekonomik faaliyet üzerinde ağır bir etki yarattığı, orta vadede kayda değer risk oluşturduğu beklentisiyle, 2. çeyrekte ekonomik aktivitede daha önce denetimlenmemiş bir düşüşün yaşanmasının muhtemel olduğu belirtildi.
Ekonomik verilerde, Euro Bölgesi Nisan ayı TÜFE %0.3 genişleme ile beklenti karşılandı. Euro Bölgesi tüketici güveni -23,8 beklentiye karşın -18,8 olarak açıklandı.
ABD tarafında Haftalık İşsizlik Başvuruları 2.4 Milyon kişi beklentisin üzerinde ama bir önceki aya göre gerileyerek 2.438 Milyon kişi olarak gerçekleşti. Devam Eden Başvurular 25 Milyon olarak hem beklenti hem de bir önceki aya göre yükselmiş durumda. Markit Üretim PMI 40 beklenirken 39.8, Markit Hizmet PMI ise 32.,5 beklentisinin üzerinde 36.9 olarak açıklandı.
Dolar endeksi 100.363 seviyesinden başladığı haftanın başında piyasalardaki olumlu haberler ile artan risk iştahı ile değer kaybetti. Perşembe günü ABD-Çin gerginliğinin etkisi ile artan güvenli liman talebi ile yönünü yukarı çeviren endeks, haftalık bazda %0.54 değer kaybı ile 99.863 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Euro, piyasalarda artan risk iştahı ile doların değer kaybından destek bularak hafta genelinde değer kazanırken, Almanya ve Fransa’nın yeni bir yardım fonu üzerinde çalıştıkları haberleri ile kazanımlarını destekledi. Haftanın sonuna doğru dolardaki güçlenmeye paralel olarak euro’da değer kaybı gözlense de, dolar karşısında haftayı 1.0900 seviyesinde %0.79 primli kapattı.
Sterlin cephesinde de benzer görüntü hakim olurken BOE’den gelen negatif faiz yorumları paritede satış baskısını tetikledi. Sterlin dolar karşısında haftalık bazda %0.50 primli olarak 1.2164 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Piyasalarda alımların devamına rağmen, bir yandan güvenli liman talebi de altın fiyatlarını destekleyen etken olarak öne çıktı. $1742 seviyesinden haftaya başlangıç yapan spot altın hafta genelinde karışık seyretti ve %0.4 kayıp ile $1734 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
LME bakır ise haftaya birçok ülkede koronavirüs kısıtlamalarının azaltılması ve potansiyel aşı geliştirilmesi gelişmelerinden destek bularak Pazartesi günü %3.09 yükseliş ile başladı. Perşembe günü Çin hükümetinin yıllık Ulusal Halk Kongresi oturumunda ekonomiyi metal ağırlıklı altyapı inşası ile teşvik edeceğini açıklaması ile 13 Mart’tan bu yana en yüksek seviyesi olan $5464 seviyesine kadar yükseliş kaydetti. Haftanın sonuna doğru ise artan ABD-Çin gerginliğinin etkisi ile değer kaybederek haftalık bazda %2.30 primli olarak $5305 seviyesinden kapanış yaptı.
Yeni hafta ABD piyasalarının Memorial Day ve İngiltere’deki banka tatili etkisi ile düşük işlem hacmi ile başladı. Hisse senetleri işlem görmezken ABD endeks vadelileri yarım gün işleme açıktı. Diğer yandan majör Avrupa endekslerinde %2’nin üzerinde primler ise dikkat çekti.
Ülkelerin kademeli de olsa normale dönmeye başlaması piyasaya moral veren gelişmelerden biri olarak öne çıkarken, son günlerde tırmanan ABD-Çin gerginliği ve Hong Kong’ta devam eden protestolar tehdit oluşturuyor.
Tatil sebebi ile FX piyasasında hacimsiz seyir görülürken dolar endeksi Pazartesi günkü yatay kapanışının ardından bugün %0.75 kayıp ile 99.111 seviyesinde bulunuyor. Euro 1.0966 seviyesinde %0.61, sterlin ise 1.2336 seviyesinde %1.26 primli işlem görüyor.
NAB kıdemli FX stratejisti Rodrigo Catril, "ABD-Çin gerginlikleri arka planda kaynamaya devam ediyor, ancak hisse senedi yatırımcıları dünya çapında yeniden açılmakta olan ekonomilerle daha fazla ilgileniyor" açıklamasında bulundu.
Asya piyasalarında ise bugün alıcılı seyir hakim. Şanghay Bileşik endeksi %1.01, Hang Seng %1.88, CSI 300 endeksi ise %1.13 primli.
Petrol fiyatları, Rusya'nın piyasanın küresel üreticilerin arz bolluğunu gidermek için tarihi miktarda üretim kısıntılarına gitmesinin ardından gelecek ay dengeye kavuşabileceği yolundaki tahmininin desteği ile yükseliş gösterdi. Amerikan petrolü %3.28 primli olarak $34.34, brent petrol ise %2.39 primli olarak $36.38 seviyesinde.
LME bakır ise $5337 seviyesiyle yeni haftaya başlarken Çin'in metal talebini artıracak ekonomik teşvik paketi beklentisi ve Çin Merkez Bankası tarafından yapılan ülkenin ekonomi politikasını güçlendireceğini ve krediler üzerindeki faiz oranlarını düşürme çabalarını sürdürüleceği açıklaması ile %1.51 primli olarak $5385 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Önceki hafta, bazı ülkelerin yeni koronavirüs vakalarında beklenmeyen artış bildirimine karşın, daha fazla sayıda ülkenin koronavirüs tecrit uygulamalarında gevşemeye gitmesinin iyimserliği ile başladı.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson'un koronavirüs tecrit uygulamalarını gevşetme planını ana hatlarıyla açıklarken, Güney Kore, enfeksiyonların bir ayın en yüksek seviyesine çıkmasıyla birlikte koronavirüsün ikinci dalgası konusunda uyarıda bulundu, Almanya'da da yeni enfeksiyon sayısı artış gösterdi.
Haftanın ilk işlem gününde Çin ile ABD arasında ticaret görüşmelerinin yeniden başlayacağı haberiyle beraber ABD’de virüs sonrası normalleşme adımları kapsamında ekonominin kısmi de olsa açılmaya başlayacağı beklentileri piyasalardaki olumlu havayı destekledi.
Fakat hafta ortasına doğru Covid-19’un azalıyor olmasına rağmen risk iştahını engelleyen karantina tedbirlerin erken kaldırılması gibi endişelerin endeks hareketlerini baskıladığı görüldü.
Genel olarak hem Avrupa hem ABD karantina tedbirlerinin kademeli olarak gevşetilmesine bağlı olarak ekonomik aktivitenin yeniden hareketleneceği beklentileri endekslerin sert düşüşünü engellese de vaka sayıları ve yapılan açıklamalar yatırımcıları endişelendirdi.
Çin'de işletmeler yeniden açılırken, Wuhan'da yeni bildirilen vakalar ülke genelinde koronavirüs kısıtlamalarının gevşetilmesiyle ilgili şüphe uyandırdı. Almanya'nın Robert Koch Enstitüsü, koronavirüs taşıyan her bir kişinin enfekte etmeye devam ettiği kişi sayısı olan yayılma oranının 1.1'e yükseldiğini, 1'in üzerindeki herhangi bir oran, virüsün katlanarak yayıldığı anlamına geldiğini bildirdi. Güney Kore'deki gece kulüplerinden yeni vakalar bildirilmesi ve Rusya'da bir günde rekor sayıda yeni vaka açıklaması da endişe verici haberler arasında yer aldı. Diğer yandan Reuters’te yer alan habere göre Ulusal Alerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü direktörü Anthony Fauci, The New York Times gazetesinin haberine göre ekonomiyi erken açmanın "gereksiz acı ve ölümlere" yol açabileceğini söyledi.
Çarşamba günü majör ABD ve Avrupa endeksleri Fed Başkanı Powell’ın virüs ve etkilerinin beklenenden daha fazla negatif etki edeceğini açıklaması ve toparlanmanın uzaması ile birçok alanda olumsuz etkilerin hissedildiğini işsizlik oranının önümüzdeki ay tavan yapabileceğini anlatması hisse senedi piyasalarında sert satışlara neden oldu. Powell, ABD ekonomisinin "uzunca bir süre" zayıf büyüme kaydedebileceğini ve hane gelirlerinin yatay seyredeceğini ifade etti ancak Fed'in negatif faize karşı olduğunu belirtti.
Fed Başkanı'nın açıklamalarına ek olarak Dünya Sağlık Örgütü'nden üst düzey bir yetkilinin koronavirüsün HIV gibi kalıcı bir hastalığa dönüşüp hiç bitmeyebileceğini söylemesiyle yatırımcıların kaygıları daha da arttı.
Perşembe günü ise ABD Başkanı Donald Trump’ın televizyon yayınında Çin Başkanı Xi Jinping ile şu an görüşmek istemediğini ve ABD borsalarında işlem görüp ABD’deki muhasebe standartlarına uymayan Çin şirketlerini yakından takip ettiğini belirtti.
Çin'in sanayi üretimi Nisan ayında geçen yıla göre %3.9 ile %1.5 olan beklentilerden hızlı arttı ve bu yıl ilk kez büyüme kaydetti. Veriler Çin ekonomisinin koronavirüs salgını kaynaklı şoktan yavaş yavaş toparlandığını gösterse de, virüs salgını ile ilgili 2.dalga endişeleri ve Trump’ın Çin ile ilgili açıklamaları geçtiğimiz hafta risk iştahında gerilemeye yol açan başlıca etkenler oldu.
Dolar, Powell'ın negatif faiz oranlarının benimseneceğiyle ilgili spekülasyonlara son vermesi ve azalar risk iştahı ile diğer büyük para birimlerine karşı kazanımlarını korudu ve haftalık bazda %0.67 primli olarak kapanış gerçekleştirdi. Dolardaki kazanımlara paralel olarak euro ve sterlin hafta bazında %0.23 ve %2.44 değer kaybetti.
Altın, ABD-Çin ilişkilerindeki anlaşmazlığın büyümesi ve koronavirüs kaynaklı ekonomik kayıplardan toparlanmanın beklenenden daha yavaş olacağına dair yatırımcı algısından dolayı yükselerek yaklaşık 4 haftanın zirvesi olan $1741 seviyesinden ve haftalık bazda %2.37 primli kapanış gerçekleştirdi.
Petrol fiyatları hafta başında Suudi Arabistan'ın 1 milyon varil/gün kesintiye gideceğini açıklaması, ABD’nin bu sene için arz beklentisini aşağı yönlü revize etmesi
Petrol üreticisi ülkelerin satış fiyatlarını yükseltmesi, arz kesintileri ve ABD’nin bu sene için arz beklentisini aşağı yönlü revize etmesi, ABD hafif ham petrol stoklarındaki beklenmedik düşüşle haftalık bazda brent petrol yaklaşık %5, Amerikan petrolü ise %19 primli kapanış gerçekleştirdi.
LME bakır ise hafta başında bazı ülkelerin koronavirüs önlemlerini hafifletmeye başlamasının metal talebini arttıracağı beklentileri ile 16 Mart tarihinden bu yana en yüksek seviyesi olan $5370 seviyesine kadar yükseliş gösterdi. LME bakır haftanın kalınında Çin verileri ile desteklense de artan ikinci bir koronavirüs enfeksiyonu dalgası endişeleri ve Powell’ın açıklamaları ile global piyasalarda artan belirsizlik etkisi ile düşüş gösterdi ve haftalık bazda %1.80 değer kaybederek, haftayı $5185 seviyesinden kapattı.
Yeni hafta, normalleşme süreci ve Moderna şirketinin aşı testlerinin insanlar üzerinde olumlu sonuçlar vermesi endekslerin sert yükselişle kapanış yapmasıyla başladı. Haftanın ilk işlem gününde başlıca Avrupa ve ABD endeksleri primli kapanış gerçekleştirdi. Salı günü ise Moderna şirketinin geliştirdiği aşı için henüz başarısını kanıtlayacak kadar veri olmadığına dair çıkan haberler olumsuz havayı desteklerken, üç büyük ABD endeksini %0.54 ile %1.59 aralığında aşağı çekti.
Hafta başında ülkelerin koronavirüs sürecinde normalleşme yönünde adımlar atması ve aşı haberleri piyasalara iyimserlik getirirken Avrupa, ABD hisse endekslerinde ve G10 para birimlerinin genelinde alımlar ön plandaydı. Dolar endeksi artan risk iştahı ile dün %0.32 değer kaybederken, euro ve sterlinde de %0.08 ve %0.51 primli kapanışlar görüldü. Bugün ise dolar endeksi 99.371 seviyesinde yatay. Euro Fransa ve Almanya'nın ortak kurtarma fon kurma teklifinin Avrupa'yı mali birliğe yaklaştırdığı umutlarıyla yükselerek %0.24 primli olarak 1.0947 seviyesinde. Sterlin ise %0.14 primli ve 1.2268 seviyesinde bulunuyor.
Spot altın ise haftanın ilk günü $1765 seviyesine kadar yükselerek Ekim 2012’den bu zamana en yüksek seviyelerini test etmesinin ardından piyasalardaki risk artışının etkisiyle kısmen geriledi. Fakat dün olumlu havanın dağılması ile %0.68 primli kapanış gerçekleştiren altın, bugün ise %0.24 primli olarak $1748 seviyesinde.
Hafta başında piyasalardaki olumlu hava aynı zamanda petrol fiyatlarını da pozitif etkiledi. Pazartesi günü kapanışa göre brent petrol %0.6, Amerikan ham petrolü ise %0.97 primli olarak $35 ve $32.10 seviyelerinde.
Birçok ülkede koronavirüs önlemlerinin hafifletilmesi ve potansiyel bir Covid-19 aşı etkisiyle petrol fiyatlarındaki ve global endekslerdeki pozitif hava dün LME metal fiyatlarında da görüldü. LME bakır %3.09 primli olarak ve $160 artışla $5345.50 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi. LME bakır bu sabah ise 16 Mart tarihinden beri en yüksek seviyesi olan $5377.50 seviyesine kadar yükselse de bu seviyelerde kalıcı olamadı ve ABD-Çin geriliminin de baskısı ile gerileyerek dün günü %0.14 primli olarak $5353 seviyesinden kapattı. LME bakır bugün ise %0.11 primli olarak $5359 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geçtiğimiz hafta, piyasalardaki iyimserliğin ABD ve Çin arasında virüsün nerede ortaya çıktığına dair tartışmalar nedeniyle azalmasıyla, dolardaki hafif yükseliş ve petrol fiyatlarındaki düşüşle başladı.
ABD Başkanı Donald Trump ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo koronavirüs salgınının ortaya çıktığı Çin'i salgının yayılmasından dolayı suçlamaya devam etti. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, koronavirüsün Çin'deki bir laboratuvarda ortaya çıktığına dair çok sayıda kanıtı olduğunu söyledi ancak ABD istihbarat teşkilatlarının virüsün insan yapımı olmadığına yönelik kararına karşı çıkmadı. ABD Başkanı Donald Trump 3 Kasım'daki ABD başkanlık seçimlerinin yaklaşmasıyla birlikte Çin'e sözlü saldırılarını artırırken; Trump ve Demokrat partili rakibi Joe Biden, ABD'nin ana stratejik rakibine karşı sert bir tutumu takındıklarını gösterdi.
ABD hükümetinin Çin ile ilgili virüs retoriğini Çarşamba gününe kadar devam ettirmesi ve gümrük vergisi kozunun yeniden gündeme getirilmesi ise güvenli liman talebindeki artışı destekledi.
98.565 seviyesinden haftaya başlangıç yapan dolar endeksi Perşembe gününe kadar yükselişini sürdürdü ve 24 Nisan’dan beri en yüksek seviyesi olan 100.401 seviyesine kadar yükseldi. Daha sonra ise ABD ve Çin ticaret temsilcilerinin telefonla görüştüğü ve birinci kademe ticaret anlaşmasının sürdürülmesi için işbirliğini güçlendirme konusunda anlaştığı haberleri ile gerilese de haftayı %0.66 yükselişle 99.734 seviyesinden kapattı. Ayrıca ABD para piyasalarında negatif faiz oranları ihtimalinin fiyatlanmaya başlaması da doları olumsuz etkiledi.
Euro’da ise ECB’nin ekonomiyi canlandırma programına Almanya'nın katılımını zora sokan mahkeme kararı ve küresel iyileşmenin zor olacağı endişeleriyle değer kaybı görüldü. Almanya anayasa mahkemesi, gerekli olduğu kanıtlanmadığı sürece ECB’nin ekonomiyi canlandırma programı kapsamında Alman Merkez Bankası Bundesbank'ın yaptığı tahvil alımlarını üç ay içinde durdurmasına karar verdi. Euro Almanya’daki bu gelişmeler sonrasında dolar karşısında haftalık bazda %1.30 değer kaybederek 1.0840 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Ekonomik veri tarafında ise Çin'de ihracat Nisan'da bir önceki yılın aynı ayına göre %15.1 düşüş beklentilerinin aksine %3.5 yükseldi. İthalat ise %11.2 düşüş beklentisine karşın %14.2 geriledi. Çin ihracatındaki beklenmeyen yükseliş, ülkenin koronavirüs tecrit uygulamasından ilk düşünülenden daha hızlı toparlanabileceği ve süreçte küresel büyümeyi destekleyebileceği spekülasyonlarını kuvvetlendirdi.
ABD’de ise haftalık işsizlik başvuruları 3000k beklentiye karşı 2 Mayıs haftasında 3169k artış açıklandı. Ayrıca ABD’de pandemi nedeniyle işsizlik oranı %14.7 seviyesine yükselirken, tarım dışı istihdam 20.5 milyon kişi geriledi. Data son 70 yılın en zayıf istihdam piyasasına işaret etse de piyasa beklentisinden olumlu açıklandı ve normalleşme sürecinin ekonomiye olumlu yansıyacağı beklentisi piyasalardaki risk iştahını destekledi.
Diğer yandan New York valisi Andrew Cuomo, COVID-19 salgınının en ağır etkilenen New York'ta kademeli olarak yeniden açılma planlarını açıkladı. Hali hazırda fiyatlanan beklenti kadar kötü gelmeyen istihdam verisi ve Trump’ın Çin ile ticaret görüşmelerine 2. Faz için tekrar başlanacağına dair açıklaması endekslerde olumlu bir hava yaratırken güvenli limanlarda da satış baskısını beraberinde getirdi.
ABD’de endeksler haftalık bazda Dow Jones %2.56, S&P 500 %3.50 ve Nasdaq %5.76 olmak üzere primli kapandı.
Altın fiyatları ABD işsizlik verilerinin ardından 27 Nisan sonrası en yüksek seviyesi olan $1722’a kadar yükselse de piyasalardaki olumlu hava sonrası tekrar gerileyerek haftayı $1700 seviyesinde yatay kapattı.
Petrol fiyatları bazı ABD eyaletleri ve Avrupa ile Asya'daki ülkelerin koronavirüs tecrit uygulamalarını gevşetmeye başlaması sonucu yakıt talebinin toparlanmaya başlayacağı beklentileriyle haftaya başladı. Hafta içinde ABD stoklarının beklentilerin üzerinde artmasıyla yatırımcıların azalan talebin ardından arz fazlası riski ile baskı altında olan petrol fiyatları bu baskıya rağmen haftalık bazda değer kazandı. Brent petrol %17, Amerikan ham petrolü ise %25 değer kazandığı haftayı sırasıyla $30.97 ve $24.74 seviyelerinden kapattı.
LME bakır ise $5085 seviyesinden açılış yaptığı hafta başında $5060 seviyesine kadar geriledikten sonra California ve New York valilerinin işletmeleri yeniden açmaya yönelik iyimser söylemleri ile başlıca ekonomilerin kademeli olarak açılacağı haberleri ile desteklendi.
Başlıca ülke ekonomilerin tekrar açılması haberleri, bakır talebine olan iyimserliği arttırırken, Çin’de ihracat miktarının beklenti üzerinde açıklanması ve ABD-Çin görüşmeleri haberlerinin desteği ile haftanın son LME işlem günü olan Perşembe günü %1.19 primli olarak $5280.50 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi ve haftalık bazla %3.42 değer kazandı ve ard arda iki haftalık düşüş serisini sonlandırdı.
Yeni hafta, bazı ülkelerin yeni koronavirüs vakalarında beklenmeyen artış bildirimine karşın, daha fazla sayıda ülkenin koronavirüs tecrit uygulamalarında gevşemeye gitmesinin iyimserliği ile başladı.
ABD'de tarım dışı istihdam Cuma günü açıklanana veriye göre koronavirüs nedeniyle Nisan ayında 20.5 milyon ile Büyük Buhran döneminden bu yana en sert düşüşü kaydetti ancak piyasada ekonomideki toparlanma beklentisinin fiyatlandığı için işlemlere uzun süre yön vermedi.
Çin'de işletmeler yeniden açılırken, Wuhan'da dün 5 yeni vaka bildirilmesi ülke genelinde koronavirüs kısıtlamalarının gevşetilmesiyle ilgili şüphe uyandırdı.
Almanya'nın Robert Koch Enstitüsü, koronavirüs taşıyan her bir kişinin enfekte etmeye devam ettiği kişi sayısı olan yayılma oranının 1.1'e yükseldiğini, 1'in üzerindeki herhangi bir oran, virüsün katlanarak yayıldığı anlamına geldiğini bildirdi.
Güney Kore'deki gece kulüplerinden yeni vakalar bildirilmesi ve Rusya'da bir günde rekor sayıda yeni vaka açıklaması da endişe verici haberler arasında yer aldı.
Diğer yandan Reuters’te yer alan habere göre bugün ABD Senatosu'nda ifade vermeye hazırlanan Ulusal Alerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü direktörü Anthony Fauci, The New York Times gazetesinin haberine göre ekonomiyi erken açmanın "gereksiz acı ve ölümlere" yol açabileceğini söyledi.
Japonya Merkez Bankası Başkanı Haruhiko Kuroda, BOJ'un koronavirüs salgınının yarattığı tahribatı azaltmak için "ne gerekiyorsa" yapacağını açıkladı ve küresel faaliyetteki çöküşün ekonomi üzerinde ciddi sonuçları olduğu uyarısı yaptı.
FED üyelerinden Evans ise yapmış olduğu konuşmada özellikle 2. Çeyrekte büyüme rakamlarında büyük bir gerileme yaşanacağını, negatif faiz uygulamasının kriz ortamında işe yaramayacağını ve gündemde olmadığını ve belirsizliğin oldukça yüksek olduğunu belirtti.
Dün FED üyelerinin negatif faiz seçeneğinin gündemde olmadığını açıklamasının ardından ve ikinci dalga endişelerinin güvenli liman talebini artırmasıyla dolar endeksi yaklaşık %0.50 primle kapanış gerçekleştirdi. Bugün ise Dünya Sağlık Örgütü’nün sözcüsü Margaret Harris’in bazı tedavi yöntemlerinin Covid-19’un zararlarını kısalttığı veya azalttığını belirtmesi ile gerileyen endeks 99.791 seviyesinde %0.44 negatif seyrediyor.
Euro ve sterlin ise dolar endeksine paralel olarak dün %0.31 ve %0.58 değer kaybetti. Euro dolar karşısında 1.0866 seviyesinde %0.56 primli, sterlin ise 1.2325 ile yatay eksi.
Petrol vadeli kontratları Suudi Arabistan'ın küresel piyasadaki arz fazlasını azaltmak için Haziran ayında OPEC+ kesintilerine ek olarak petrol üretiminde 1 milyon varil/gün kesintiye gideceğini açıklamasının desteğiyle yükseldi. Brent petrol bugün %1.38 primli olarak $30, Amerikan petrolü ise %4.85 primle $25.31 seviyesinde.
Piyasalardaki olumlu hava ile dün %0.27 değer kaybeden altın ise bu sabah artan güvenli varlık talebi ile $1704 seviyesinde %0.53 primli.
LME bakır ise dün bazı ülkelerin koronavirüs önlemlerini hafifletmeye başlamasının metal talebini arttıracağı beklentileri ile 16 Mart tarihinden bu yana en yüksek seviyesi olan $5370 seviyesine kadar yükselse de kapanışa doğru piyasalardaki olumlu havanın dağılması ile yatay kapanış gerçekleştirdi. Bugün ise tekrar artış gösteren vaka sayıları ile salgında 2.dalga oluşabileceği endişeleri ile ise azalan risk iştahının da etkisi ile %0.72 kayıp ile $5242 seviyesinde.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Önceki hafta, Japonya Merkez Bankası piyasaların beklentisini karşılayarak yıllık 80 trilyon yenlik devlet tahvili alım limitini sınırsıza çıkarması açıklaması ve hisse senedi piyasalarında yükseliş ile başladı. Yükselişe dünyanın bazı yerlerinde koronavirüs tecrit uygulamalarının gevşetilmesi sonrası yatırımcıların güvenlerinin artması da destek oldu.
Ayrıca hafta içinde ABD'deki salgın hastalıklar konusundaki en yüksek yetkili olan Anthony Fauci yaptığı açıklamada, Gilead şirketinin gerçekleştirdiği ilaç testlerin ilk sonuçlarının hızlı iyileşmeyi sağlaması sonrası anti-viral remdesivir ilacı COVID-19 için standart tedavi yöntemi haline geleceğini söyledi.
Ekonomik veri tarafında, ABD toptan satış stokları %0.4 beklentiye karşın %1 gerilerken, CB Tüketici Güveni beklentiye paralel 86.9 olarak açıklandı. ABD tarafında Markit İmalat Nisan verisinin son revizyonu 36.7 beklentisinin altında 36.1 olarak açıklandı. ISM İmalat Nisan verisi ise 36 beklentisinin üzerinde 41.5 olarak açıklansa da, 30 seviyesinde açıklanması beklenen yeni siparişler 27.1 seviyesinde kaldı.
Çin’de açıklanan verilere göre ise sanayi karları Mart ayında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %34.9 oranında gerileme görüldü. Çin imalat sektörü PMI bir önceki ay 52 olan seviyesinden 50.8'e gerilerken, yeni ihracat siparişleri ise 33.5 seviyesine düştü. Bu verilerin aksine, hizmet sektörü PMI'ı genişledi ve imalat dışı PMI'ı 53.2 seviyesine taşıdı. Veriler Çin’in Şubat ayında koronavirüs salgınından dolayı iş aktivitesinin durmasından kaynaklanan gerilemeden toparlanması olarak yorumlanırken, diğer ülkelerde devam eden kısıtlamaların ihracat üzerinde ağırlık oluşturması ve tedarik zincirini kesintiye uğratmasından endişe duyuluyor.
Diğer yandan Fed ve Avrupa Merkez Bankası beklentiler doğrultusunda politika faiz oranlarında değişikliğe gitmediğiniz açıkladılar.
Dolar endeksi ise Fed’in daha fazla parasal gevşemeye dair açık kapı bırakması ve koronavirüs pandemisinden hızlı ekonomik toparlanma olacağı konusundaki beklentileri azaltmasıyla haftayı %1.30 kayıpla kapattı. Euro ise dolar karşısında Avrupa Merkez Bankası toplantısı sonrası kazandığı momentumu koruyarak haftalık bazda %1.51 primli kapanış gerçekleştirdi.
Petrol fiyatları yeni haftaya ABD'nin en büyük petrol borsası yatırım fonu The United States Oil Fund LP’nin, fiyat düşüşünden dolayı daha fazla kayıp vermemek için, en yakın vadeli ham petrol kontratlarının tümünü satacağını açıklamasıyla düşüşle başladı. Hafta ortasında ABD petrol stoklarının beklenenden daha az yükselmesi ve bazı Avrupa ülkeleri ile ABD'nin şehirlerinde koronavirüs tecrit uygulamalarının gevşetilmesi sonrası talepte artış olacağına dair beklentilerle bu haftaki kayıplarının bir bölümünü telafi ederek kazanım gösterdi. Brent petrol haftalık bazda %23.32, Amerikan petrolü ise %16.77 primli kapanış gerçekleştirdi.
LME bakır ise geçtiğimiz hafta içerisinde bazı büyük ekonomilerin tekrar açılma planları ile artan risk iştahından destek bularak ile genel olarak primli seyretti. Bazı büyük bakır madenlerinin salgın sebebi ile operasyonlarını azaltacağı haberleri ise fiyatı destekleyen unsurlardan biri oldu. Perşembe günü Çin'deki imalat faaliyetlerindeki genişleme ve global talep artış beklentileri ile önceki hafta kapanışına göre %2 primli olarak 17 Mart’tan beri en yüksek seviyesi olan $5295 seviyesini test ettikten sonra ABD Başkanı Donald Trump’ın virüsün salgını ile ilgili olarak Çin’i suçlaması ve gümrük tarifeleri ile tehdit etmesi ile haftalık bazda %1.58 kayıpla $5106 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Yeni hafta, geçtiğimiz hafta oluşan iyimserliğin ABD ve Çin arasında virüsün nerede ortaya çıktığına dair tartışmalar nedeniyle azalmasıyla başladı. Haftanın ilk işlem gününde Dow Jones %0.11, S&P 500 %0.43, ve Nasdaq %1.23 primli kapanışlar geçekleştirdi. Avrupa’da ise İngiltere (FTSE) %0.16 değer kaybederken, diğer büyük endeksler günü %3.60-%4.24 arasında kayıpla sonlandırdı.
Çin, Japonya ve Güney Kore piyasalarının tatil dolayısıyla kapalı olması nedeniyle işlem hacimleri düşük kalırken Hang Seng endeksi dün %4.18 değer kaybettikten sonra bugün %1.08 primli kapanış gerçekleştirdi.
ABD Başkanı Donald Trump 3 Kasım'daki ABD başkanlık seçimlerinin yaklaşmasıyla birlikte Çin'e sözlü saldırılarını artırırken; Demokrat partili rakibi Joe Biden ile, ABD'nin ana stratejik rakibine karşı sert bir tutumu takındıklarını göstermek için çabalıyorlar. Ayrıca Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da, koronavirüsün Çin'deki bir laboratuarda ortaya çıktığına dair çok sayıda kanıtı olduğunu söyledi ancak ABD istihbarat teşkilatlarının virüsün insan yapımı olmadığına yönelik kararına karşı çıkmadı.
ABD hükümetinin Çin ile ilgili virüs retoriğini devam ettirmesi ve gümrük vergisi kozunun yeniden gündeme getirilmesi ise güvenli liman talebindeki artışı destekledi. Dolar endeksi, haftaya 98.565 seviyesinde başlarken, 99.60’a kadar yükseldikten sonra günü %0.41 primli olarak 99.484 seviyesinden kapattı. Endeks bugün ise 99.764 seviyesinde %0.28 primli. Euro %0.7 değer kaybettiği seansın ardından 1.0847 seviyesinde %0.54 değer kaybetti; sterlin ise %0.48 değer kaybının ardından 1.2463 seviyesinde %0.17 primli.
Diğer yandan bugün Diğer yandan New York valisi Andrew Cuomo, COVID-19 salgınının en ağır etkilenen New York'ta kademeli olarak yeniden açılma planlarını ortaya koydu.
Petrol fiyatları bazı ABD eyaletleri ve Avrupa ile Asya'daki ülkelerin koronavirüs tecrit uygulamalarını gevşetmeye başlaması sonucu yakıt talebinin toparlanmaya başlayacağı beklentileriyle yükselerek dünkü kazanımlarını artırdı. Brent ham petrol %7.8 artışla varil başına $29.32 seviyesine çıkarken, ABD hafif ham petrolü %12.46 artarak $22.93 seviyesine yükseldi.
LME bakır ise dün ABD-Çin gerilimi ile azalan risk iştahı ve bazı maden şirketlerinin üretimlerine devam etmeleri ile 22 Nisan’dan beri en düşük seviyesi olan $5060 seviyesine kadar geriledikten sonra toparlanarak günü %0.45 primle $5129 seviyesinden kapattı. LME bakır bugün ise California ve New York valilerinin, işletmeleri yeniden açmaya yönelik daha iyimser açıklamalarının desteğiyle %0.31 primli olarak $5145 seviyesinde bulunuyor.
İndir
