Bültenler
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
ABD hisse senetleri, Fed açıklamaları sonrasındaki tedirginliğin yanı sıra bilanço sezonundaki oynaklığın ardından dip seviyelerde alıcıların ortaya çıkmasıyla geçtiğimiz haftaya pozitif başlangıç yaptı. Güçlü bilançoların yanı sıra Google ve Amazon bilançoları özellikle bu hafta endekslere destek veren bilançolar olarak öne çıktı. Haftalık bazda Dow Jones %1.05, S&P500 %1.55, Nasdaq ise %2.38 değer kazandı.
Fed'in sıkılaştırma politikasının oranının 25 veya 50 baz puan artıp artmayacağına dair spekülasyonlar pozitif görünümün karşısında bir tehlike olarak varlığını sürdürmeye devam etti.
Ancak Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic ve St. Louis Fed Başkanı James Bullard’ın tek seferde 50 baz puanlık faiz artışının destek bulmadığını belirtmesi de risk iştahını arttırdı.
Deutsche Bank stratejisti Jim Reid, "Piyasa ve Fed, faiz oranı beklentileri açısından birbirinin üzerine çıkmayı bırakana kadar, piyasada oynaklık devam edecek" dedi.
ABD Hazine Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Ekonomik Politikalarından Sorumlu Bakan Yardımcısı Ben Harris geçen yıl keskin yükselen enerji fiyatlarının 2022'de dengelenmesinin beklendiğini, ancak jeopolitik istikrarsızlıkların fiyatları yükseltebileceğini belirtti. Açıklamada nihai ürün talebinin hafiflemesi ve tedarik zincirindeki darboğazların azalması ve koronavirüs salgınının güç yitirmesiyle enflasyon baskılarının bu yıl hafifleyeceği beklentisi ifade edildi.
Ekonomi verileri arasında Japonya sanayi üretimi aralık ayında beklentinin üzerinde %1 oranında geriledi.
Avrupa Bölgesi 4. çeyrek revize GSYH verisi %0.4 beklentisinin altında %0.3 olarak, işsizlik oranı ise %7 olarak açıklandı.
ABD’de öne çıkan veriler arasında Ocak ayı ISM imalat ve fiyat endeksleri yer alırken, imalat kalemi beklentilere yakın ancak bir önceki ayda görülen 58.7 seviyesinin altında 57.6 olarak açıklandı ve 14 ayın en düşük seviyesine geriledi. İmalatta görülen gerileme üzerinde koronavirüs vakalarında görülen artışın etkili olması, ekonomik büyümenin yavaşladığı yönündeki görüşleri destekledi.
Ocak ayı Hizmet PMI 51.2 ile beklentinin 0.3 puan üzerinde açıklandı, benzer şekilde bileşik PMI da 51.1 ile beklentinin üzerinde gerçekleşti.
Haftalık işsizlik başvuruları 23 bin azalarak 238 bine geriledi ve beklenti olan 245 binin altında gerçekleşti. Tarım dışı istihdam verisi ise +467 bin ile 150 bin beklentisinin oldukça üzerinde açıklandı. İşsizlik oranı ise %3.9 beklentisine karşın %4 olarak duyuruldu.
Merkez bankaları tarafında ise İngiltere Merkez Bankası, beklentilerle uyumlu olarak faizi 25 baz puan artışla %0.50’ye yükseltti ve böylece 2004’ten bu yana ilk defa iki kez üst üste faiz arttırılmış oldu, BoE yetkililerinin neredeyse yarısı daha fazla yükseltilmesini istiyordu.
Avrupa Merkez Bankası ise faiz oranını sabit tutarken pandemi kaynaklı varlık alımlarının azaltılacağını açıkladı. ECB Başkanı Christine Lagarde basın toplantısında bu yıl faiz oranlarının yükseltilmesi olasılığına açık kapı bırakırken, enflasyonun öngörülenden daha uzun ve daha yüksek seyrettiğini söyledi.
Euro, Lagarde açıklamalarından destek bularak primlenirken haftayı da %2.72 primle sonlandırdı. Sterlin de dolar karşısında %0.93 primlenirken, dolar endeksi %1.59 kayıpla haftayı kapattı.
Petrol fiyatları, ABD ham petrol stoklarında görülen düşüşün ve OPEC+'ın planlanmış üretim artışı politikasına sadık kalmasıyla görülen sıkışık arzdan destek bularak haftayı brent petrol %3.60, ABD ham petrolü %6.32 olmak üzere primli sonlandırdı. Altın fiyatları, doların zayıflamasıyla haftalık bazda %0.92 değer kazandı.
LME bakır, geride bıraktığımız haftaya $9.545 seviyesinden başlangıç gerçekleştirirken hafta boyunca Çin piyasalarının Ay Yeni Yılı tatili nedeniyle kapalı olması nedeniyle ticaret hacimleri zayıf kaldı.
Ancak 19 ayın zirvesinden gerileyen dolar, düşük stok miktarları ve artan risk iştahı ile beraber neredeyse haftanın her gününü primli kapatan LME bakır, haftalık bazda ise %3.99 değer kazandı ve kapanışı $9.875 seviyesinden gerçekleştirdi.
Haftanın ilk işlem gününde hisse senedi piyasalarına karışık seyir hakimdi. ABD tarafında Dow Jones yatay kapanış gerçekleştirirken, S&P 500 %0.37, Nasdaq ise %0.58 değer kaybetti. Avrupa’da ise %0.71-%0.83 aralığında primli kapanış görülürken İspanya IBEX endeksi %0.36 kayıp ile negatif ayrıştı.
Cuma günü ABD’de açıklanan istihdam verisi ardından piyasalar yeniden Fed para politikasına odaklanırken haftanın en önemli verisi ABD’de Perşembe günü açıklanacak enflasyon rakamı olarak öne çıkıyor.
Güçlü ABD istihdam verisi ardından piyasada 2022 yılı için 5 faiz artırım beklentisi güçlenirken, teknoloji hisselerindeki düşüş ABD’de endeksleri baskılayan faktör olarak dikkat çekiyor.
Avrupa Birliği’nde görüşmelerin devam ettiği yasa tasarısı hakkında dün yayınlanan yıllık raporunda açıklama yapan Facebook, ABD’ye veri transferi sürecinde gerekli şartları sağlayamazsa Avrupa’da Facebook ve Instagram kullanımını durdurulabileceğine işaret etti.
Ekonomik veri tarafında Çin’de açıklanan verilere göre hizmet sektörü PMI endeksi Ocak ayında 51.4 puan ile 50.5 beklentisinin üzerinde gerçekleşti.
Dolar endeksi ABD enflasyon verisi öncesinde dün %0.15 kaybederken bugün %0.16 primle 95.550 seviyesinde. Euro yatay eksi kapanışının ardından %0.19 kayıpla 1.1420 seviyesinde. Sterlin ise dünkü yatay kapanışının ardından 1.3542 seviyesinde yatay artı.
Petrol fiyatları 7 hafta üst üste yükseldikten sonra yeni haftaya gerilemeyle başladı ve dün %0.85 civarında değer kaybetti. Düşüşte, 2015 yılında imzalanan anlaşmanın tekrar yürürlüğe alınması ve böylece İran'ın petrol satışları üzerindeki yaptırımların kaldırılması ve küresel arzın artmasını sağlayabilecek ABD ve İran arasındaki görüşmeler etkili olurken, gerileme kar realizasyonu olarak da değerlendirildi.
Altın fiyatları, Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilimin güvenli liman olarak görülen altının çekiciliğini artırmasıyla bir önceki seansta kaydettiği bir haftanın zirve seviyesi yakınlarında seyretti. Piyasalar ise Fed'in sıkılaştırma takvimi için oldukça önemli bir unsur olan ABD enflasyon verilerini bekliyor. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün %0.71 artış gösterirken bu sabah $1.818 seviyesinde yatay eksi.
LME bakır ise yeni haftaya $9.881 seviyesinden başlangıç gerçekleştirirken ABD enflasyon verisi öncesinde dolardaki yukarı yönlü seyir ile dün günü %0.25 kayıpla sonlandırdı.
LME bakır bugün de %1.24 değer kaybederken $9.728 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geçtiğimiz hafta, Ukrayna-Rusya eksenindeki jeopolitik risklere ilave olarak Fed’in faiz toplantısında beklenenden daha şahin olma ihtimali ve endekslerdeki satış baskısı ile başladı.
Batılı liderler, Ukrayna'da gerçekleşebilecek bir Rus askeri harekâtı için hazırlıklarını hızlandırırken, Rusya, ABD'nin gerginliğin tırmanması durumunda Avrupa'da konuşlanmak üzere 8.500 askeri alarma geçirmesini büyük endişeyle izlediklerini söyledi.
Haftanın en önemli ekonomik gündem maddesi olan Fed toplantısı ardından açıklama metninde, ekonomik aktivite ve istihdam piyasası koşullarının güçlenmeye devam ettiği ancak pandemiden en fazla etkilenen sektörlerin toparlanmakla birlikte, vakalardaki son dönemdeki keskin yükselişten etkilendikleri belirtildi.
Enflasyonun komitenin %2 hedefinden oldukça yüksek olduğu ve güçlü istihdam piyasası vurgulanarak, yakın zamanda faiz artışının başlatılmasının uygun olacağı ifade edilirken, Powell basın toplantısında Mart toplantısının düşünüldüğünü belirtti.
Powell, koşullara göre esnek davranılacağının bir kez daha altını çizse de, risk olarak, yüksek enflasyonun öngörülenden daha kalıcı olması senaryosunu belirterek, esnekliğin daha şahin olma tavrından yana kullanılabileceğini vurgulamış oldu. Varlık alımları Mart ayında sonlandırılacak, faiz artışından sonra da bilanço küçültmesine başlanacak.
Faiz artışlarının istihdam piyasasını olumsuz etkilemeden, enflasyonu düşürmekte etkili olup olamayacağı sorusuna ise başkan, istihdam piyasasına karşı risk oluşturmadan faiz artırmak için oldukça çok yer olduğu cevabıyla, piyasadaki risk iştahını olumsuz etkiledi.
ABD’de endeksler hafta boyunca satıcılı seyretmesine karşın Cuma günü teknoloji hisseleri öncülüğündeki primlenme ile haftalık bazda pozitif alana geçti. Dow Jones %1.34, S&P 500 %0.77 değer kazanırken Nasdaq yatay kapanış gerçekleştirdi.
Ekonomik veri tarafında ABD’de Ocak ayı imalat sektörü PMI endeksi 55 puan ile 56.7 beklentisinin altında kaldı ve bir önceki döneme kıyasla gerileme kaydetti.
Haftalık işsizlik başvuruları 265 bin beklentisinin altında 260 bin, Aralık ayı dayanıklı mal siparişleri %0.6 düşüş beklentisinin üzerinde %0.9 düşüş, 4. Çeyrek büyüme verileri revizyonu %5.5 beklentisinin üzerinde %6.9 olarak açıklandı.
Michigan Güven Endeksi ise beklentinin 1.6 puan altında, 67.2 olarak açıklandı.
Powell’in açıklamaları sonrası yükselen ABD tahvil getirileri dolar alımlarını hızlandırarak dolarda güçlenmeye sebep olurken, beklenti üzerinde büyüyen ABD ekonomisi de doları destekledi.
Dolar endeksi Cuma günü Temmuz 2020’den bu yana en yüksek seviyesi olan 97.441 seviyesine kadar yükseldikten sonra haftalık %1.45’lik primlenme ile 97.027 ile kapanış gerçekleştirdi. Euro da aynı gün 1.1119 ile Haziran 2020’den bu yana en düşük seviyesine gerilerken, dolar karşısında haftalık 1.74 kayıpla 1.1143’ten kapandı. Sterlin’deki haftalık kayıp da %1.11 olurken kapanış 1.3404 seviyesinde gerçekleşti.
Petrol fiyatları, Doğu Avrupa ile Orta Doğu'da gerilim nedeniyle arzın sıkılaşacağına dair endişelerle ve ABD’nin en büyük petrol üretim noktasında stokların peş peşe üçüncü haftada da azalmaya devam etmesi ile kar realizasyonlarına rağmen ABD ham petrolünde %1.97, brent petrolde ise %2.43 primlenme görüldü. Brent petrol $91.70 ile ABD ham petrolü ise $88.84 ile Ekim 2014’ten bu yana en yüksek seviyesini test etti.
Altın ise kuvvetlenen dolar tarafından baskılanarak 200 ve 50 günlük hareketli ortalamalarını aşağı yönlü kırarken haftayı %2.30 kayıpla $1.791 seviyesinden sonlandırdı.
LME bakır geride bıraktığımız haftaya $9.975 seviyesinden başlarken Fed basın toplantısında şahin algılanan açıklamalar ve yükselen dolar ile diğer endüstriyel metaller ile değer kaybetti.
LME bakır Cuma günü dolardaki yükselişle birlikte 06 Ocak’tan bu yan en düşük seviyesi olan $9.496 seviyesine kadar geriledi ve haftalık bazda %4.40 kayıpla aynı seviyeden kapanış gerçekleştirdi.
ABD hisse senetleri, geçen hafta yaşanılan merkez bankası açıklamaları sonrasındaki tedirginlikleri ve bilanço sezonundaki oynaklığın ardından dip seviyelerde alıcıların ortaya çıkmasıyla haftaya değerlenerek başladılar.
Ancak Fed'in sıkılaştırma politikasının başlangıcında, federal fon oranının 25 veya 50 baz puan artıp artmayacağına dair spekülasyonlar pozitif görünümün karşısında bir tehlike olarak varlığını sürdürmeye devam ediyor.
Deutsche Bank stratejisti Jim Reid, "Piyasa ve Fed, faiz oranı beklentileri açısından birbirinin üzerine çıkmayı bırakana kadar, piyasada volalite devam edecek" dedi.
Şimdiye kadar kurumsal karlılığın pozitif rallisi bu çeyrekte de devam etti. Şu ana kadar sonuçları açıklayan 172 S&P 500 şirketinin %81'i beklentileri karşıladı veya aştı ve karlar tahmin edilen seviyelerin yaklaşık %5 üzerinde geldi.
ABD tarafında VIX endeksi geri çekilmeyi sürdürerek 25 seviyesinden işlem görmesinin yanı sıra endekslerin dipten dönüş sinyalleri vermesine karşın MSCI Dünya Endeksi Mart 2020'den bu yana en kötü ayını yaşadı.
ABD endekslerine bakıldığında seans sonunda 30 günlük ortalama işlem hacminin %31.44 ila %17.07 üzerinde gerçekleştiği ve pozitif seyrin hakim olduğu seansı Dow Jones %1.17, S&P500 %1.89 ve Nasdaq %3.41 oranında değer kazandı. Haftanın ilk iş gününde Avrupa endekslerine bakıldığında Londra hariç pozitif bir seyir görülürken, FTSE 100 günü yatay eksi tamamladı.
ABD Hazine Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Ekonomik Politikalarından Sorumlu Bakan Yardımcısı Ben Harris geçen yıl keskin yükselen enerji fiyatlarının 2022'de dengelenmesinin beklendiğini, ancak jeopolitik istikrarsızlıkların fiyatları yükseltebileceğini belirtti. Açıklamada nihai ürün talebinin hafiflemesi ve tedarik zincirindeki darboğazların azalması ve koronavirüs salgınının güç yitirmesiyle enflasyon baskılarının bu yıl hafifleyeceği beklentisi ifade edildi.
Ekonomi verileri arasında Japonya sanayi üretimi aralık ayında beklentinin üzerinde %1 oranında gerilerken Avrupa Bölgesi 4. çeyrek revize GSYH verisi %0.4 beklentisinin altında %0.3 olarak açıklandı.
ABD tarafında ise Chicago Ocak ayı PMI verisi 61.5 beklentisinin üzerinde 65.2 olarak gerçekleşti.
Çin'de ise imalat PMI 50.3'ten 50.1'e gerilerken, imalat pmi 50.9'dan 49.1'e daha sert bir gerileme göstererek daralma bölgesine geçti.
Çin, Hong Kong, Güney Kore ve Singapur borsaları yeni ay yılı tatili dolayısıyla bugün kapalı olacak.
Dolar, dün %0.50, bugün de 96.376 seviyesinde %0.17 değer kaybetmiş durumda. Dolar karşısında Euro %0.23 primle 1.1259, sterlin %0.38 primle 1.3498 seviyesinde.
Reuters tarafından düzenlenen ankete göre, kısa bir süre içinde faizleri yükseltmesi beklenen İngiltere Merkez Bankası Perşembe günü politika toplantısı gerçekleştirecek. İngiltere'de enflasyon yaklaşık 30 yılın zirvesine yükselmiş durumda.
Avrupa Merkez Bankası da Perşembe günü toplantı gerçekleştirecek. Bankanın para politikasında değişikliğe gideceği beklenmese de analistler Fed'den beklenen sıkılaştırma adımları nedeniyle ECB'nin daha erken harekete geçmesi gerekeceğini belirtiyorlar.
Petrol fiyatları, OPEC+'ın petrol üretimini Çarşamba günkü toplantıda sınırlı artıracağı ve salgın sonrası güçlü talep nedeniyle arzın sıkışık kalacağı beklentisiyle yükseldi. Fiyatlar dün %1.3’ten fazla artış gösterirken bugün %0.25 civarında negatif.
Altın fiyatları, faiz artırım beklentilerine karşılık doların zayıflamasıyla yatay seyrederken, yatırımcılar küresel ekonomilerinin gücüne dair ipucu edinmek için yeni ekonomik verileri bekliyorlar. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün %0.30 primlenirken bu sabah da %0.56 primle $1.807 seviyesinde.
LME bakır fiyatları, dün 21 Aralık’tan bu yana en düşük seviyesi olan $9.458 seviyesine kadar geriledikten sonra değer kaybeden dolar ile %0.45 primli kapanış yaptı ancak Çin piyasalarının bir haftalık Ay Yeni Yılı tatili nedeniyle kapalı olması nedeniyle ticaret hacimleri zayıf kaldı.
LME bakır bugün risk iştahındaki toparlanma ile birlikte %1.03 primli olarak $9.638 seviyesinde işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta, yatırımcıların ABD’nin tatili sebebi ile Avrupa piyasalarına odaklanması ile başladı.
Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin'de açıklanan verilere göre perakende satışlar Aralık ayında bir önceki yıla göre yalnızca %1.7 yükselerek, öngörülen %3.7'nin altında kaldı. Çin Ulusal İstatistik Bürosu'nun yayınladığı resmi verilere göre, sanayi üretiminin yıl sonuna kadar istikrarlı bir şekilde artması ve perakende satışlardaki düşüşü dengelemesiyle Çin ekonomisi 2021'de %8.1 büyüdü.
Çin Merkez Bankası da hafta başında beklenmedik bir şekilde kredi faizi oranlarını 10 baz puan düşürdü. Çin ayrıca Perşembe günü gösterge konut kredisi faiz oranlarını düşürerek para politikası ve ekonomik görünümünde yeni bir değişikliğe gitti. Başlıca ekonomilerde görülen daha sıkı para politikası ve yükselen faiz oranlarına karşılık, Çin konut kredileri için referans faiz oranını yaklaşık iki yıldır ilk kez düşürmüş oldu.
Salı günü ise ABD piyasalarının açılmasıyla faiz artış sürecinin beklenenden daha erken başlayabileceği endişesiyle yükselen ABD 10 yıllık kıymet getirileri endeksleri baskıladı. Olumlu bilanço açıklamalarının yanı sıra para politikasında sıkılaşma beklentileri piyasanın yön bulmakta zorlanmasına neden oldu.
Sıkılaşma beklentileri ile azalan risk iştahı etkisi ile ABD endeksleri haftalık bazda Dow Jones %4.58, S&P 500 %5.68, Nasdaq ise %7.55 kayıpla haftayı sonlandırdı.
Ekonomik veri tarafında Japonya Merkez Bankası enflasyon tahminlerini yukarı yönlü revize etti ancak gevşek para politikasında değişikliğe gitmedi.
ABD işsizlik başvurularının geçen hafta üç ayın en yüksek seviyesine çıktığını göstermiş olması omicron varyantının işgücü piyasası üzerinde daha büyük bir etkiye sahip olabileceğini düşündürdü. ABD haftalık işsizlik başvuruları 225 bin beklentisinin üzerinde 286 bin ve Aralık ayı mevcut konut satışları 6.42 milyon beklentisinin altında 6.18 milyon olarak açıklandı.
Avrupa Bölgesi Aralık ayı son revize TÜFE verisi beklentiye paralel %0.4 olarak duyuruldu.
Dolar haftaya 95.167 seviyesinden başlarken, haber akışı ile haftayı %0.50 primli olarak 95.642 seviyesinden sonlandırdı. Dolar karşısında Euro %0.65, sterlin ise %0.87 değer kaybetti.
Petrol fiyatları Husilerin Birleşik Arap Emirlikleri'ne saldırması, Kerkük-Ceyhan ham petrol boru hattında meydana gelen patlama, Rusya-Ukrayna arasında gerginlik ve Goldman Sachs’ın üçüncü çeyreğe kadar $100 seviyesinin görüleceği yönünde beklentisi gibi birçok sebeple desteklenerek son iki günlük kayba rağmen haftalık bazda brent petrol %2.13, ABD ham petrolü %1.57 olmak üzere değer kazandı.
Spot Altın, trader'ların ABD para politikası görünümünü yakından takip etmeye devam ederken, reel getirilerin hızlı yükselişine karşılık, fiziki talep, jeopolitik gelişmeler ve yüksek enflasyon gibi nedenler altın satışlarını sınırladı ve altın haftayı %0.88 primli olarak $1.833 seviyesinden sonlandırdı.
LME bakır fiyatları ise haftaya $9.764 seviyesinden ve Çin'de gevşeyen para politikaları ve artan petrol fiyatları ile desteklenerek başladı.
Hafta boyunca ABD tarafındaki parasal sıkılaştırma beklentileri baskısı altında bulunan LME bakır, yine de Perşembe günü $10.065 seviyesine kadar yükseliş kaydettikten sonra kapanışı %2.08 primle $9.934 seviyesinden gerçekleştirdi.
Çin Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Liu Guoqiang, son faiz indiriminin ardından yaptığı açıklamada, Çin merkez bankasının ekonomiyi istikrara kavuşturmak için daha fazla politika önlemi uygulayacağını belirtti.
Global piyasalar yeni haftaya ise yatırımcıların Fed toplantısı öncesinde temkinli kalmaları ve Rusya-Ukrayna gerginliği etkisi ile karışık seyirle başladı. Söz konusu durumlar risk iştahında azalışa ve negatif fiyatlamaya sebep oluyor.
ABD endeksleri ilk işlem gününü kapanış öncesi görülen alımlarla günü pozitif alanda sonlandırırken, dün de Dow Jones %0.19, S&P 500 endeksi %1.22 ve Nasdaq %2.28 kayıpla günü sonlandırdı.
ABD’de Ocak ayı imalat sektörü PMI endeksi 55 puan ile 56.7 beklentisinin altında kaldı ve bir önceki döneme kıyasla gerileme kaydetti. Hizmet sektörü endeksi ise 50.9 puan olarak açıklandı.
Para piyasaları ABD’de ilki Mart'ta olmak üzere bu yıl çeyrek puanlık üç faiz artırımı daha gerçekleştirileceğini fiyatlıyor. Diğer yandan Fed toplantısı öncesinde artan emtia fiyatlarının desteklediği kaynağa bağlı para birimlerinin etkili olduğu günde, dolar endeksi son iki hafta içinde görülen en yüksek seviye olan 96.272 seviyesine kadar yükselse de kalıcılık sağlayamadı ancak bu seviyenin hemen altında ve 96.110 seviyesinde.
Petrol fiyatları ise Doğu Avrupa ve Orta Doğu'daki gerilim nedeniyle arzın sıkılaşacağına dair endişelerle dünkü %2’den fazla primli kapanışın ardından bugün de %1.5 civarında primli.
Altın artan güvenli liman talebi ile dün %0.24 primlenirken bugün yükseliş gösteren dolar ile dünkü primini geri alarak ve %0.22 kayıpla $1.843 seviyesinde.
LME bakır ise yeni haftaya $9.934 seviyesinden başlarken artan riskten kaçış eğilimi ile ilk işlem gününde $9.660 seviyesine kadar gerilese de bu seviye ve altında kalıcı olmadı ve dün günü %1’lik primle tamamladı, bugün ise %0.60 primle $9.907 seviyesinden işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Global piyasalar geride bıraktığımız haftaya karışık bir seyir ile başladı. ABD’de açıklanan istihdam raporu ve ücretlerdeki artış, enflasyon endişelerini canlı tuttu.
Fed Başkanı Jerome Powell ikinci dört yıllık dönem için tekrar aday gösterilmesine ilişkin Senato Bankacılık Komitesi'nin karşısına çıktı. Powell, yüksek enflasyonla mücadele için gerekli adımların atılacağının altını çizerken, bunu yaparken de tam istihdam ve fiyat istikrarı hedeflerini gözetmeye devam edeceklerini şu anda istihdam piyasası sağlıklı olduğu için odağın fiyat istikrarına kaydığı ancak burada yakalanacak başarının da yine istihdam piyasasını olumlu etkileyeceğine değindi. Fed’in bilançosu önceki dönemlerden daha büyük olduğu için de bilanço küçültme operasyonunun göreceli olarak daha hızlı ve daha büyük adımlarla yapılacağı açıklamasını ise yineledi. Başkanın açıklaması diğer Fed üyelerinin son dönemdeki açıklamalarına göre daha yumuşak tonda bulundu. Powell bilanço daraltılması için 2022’nin sonlarını işaret etti.
Powell sonrası hafta ortasında ABD piyasaları enflasyon verisinin beklentiye paralel seviyede açıklanmasıyla verinin yarattığı gergin havadan kurtulmuş oldu ve toparlanma hareketine devam etti.
Ekonomik veri tarafında Çin’de yıllık bazda üretici fiyatları %11.3 artış beklentisine karşın %10.3 olarak, tüketici fiyatları ise %1.7 artış beklentisine karşın %1.5 olarak açıklandı. Ancak ihracat güçlü küresel talepten destek bularak beklentilerin biraz üzerinde açıklandı, Çin'de ihracat Kasım'da %22 büyümesinin ardından Aralık'ta geçen yılın aynı ayına kıyasla %20.9 yükseldi. İthalat ise Kasım'da %31.7 büyümesinin ardından Aralık'ta %19.5 yükseldi.
ABD’de açıklanan enflasyon verisi ise Aralık ayında %0.4 artış beklentisini aşarak %0.5 artış yönünde, yıllık bazda ise beklentiler dahilinde ve yaklaşık 40 yılın en büyük artışını kaydederek %7 olarak açıklandı.
ABD ÜFE ise yıllık olarak beklentiden (9.8%) düşük fakat bir önceki aya göre yükselerek 9.7% olarak gerçekleşti.
Haftalık işsizlik başvuruları ise 200 bin beklentisinin üzerinde 230 bin ve Devam Eden Başvurular 1733 bin kişi beklenirken 1559 bin kişi olarak gerçekleşti.
Haftaya 95.739 seviyesinden başlayan Dolar Endeksi, Powell açıklamalarının ve TÜFE verisinin ardından değer kaybederek 94.629 ile Kasım ayından bu yana görülen en düşük seviyeye geriledi, sonrasında toparlanan endeks, haftayı %0.58 kayıpla 95.165 seviyesinden sonlandırdı. Dolardaki kayıpla Euro’da %0.48, Sterlinde ise %0.65 primlenme görüldü.
Petrol fiyatları hem dolarda yaşanan düşüş, hem de ABD’de petrol stoklarında beklenenden fazla düşüş olması ile yükseldi, Brent petrol haftalık bazda %5.27, ABD hafif ham petrolü ise %6.24 değer kazandı.
Altın dolardaki kayıp ve tahvil getirilerindeki düşüş ile haftalık bazda %1.20 primlenerek Kasım'dan bu yana görülen en büyük haftalık kazanımı kaydetti.
Geride bıraktığımız haftaya $9.653 seviyesinden başlayan LME Bakır, Powell'ın beklenenden daha az şahin açıklamalar yapmasının ardından zayıflayan doların desteğiyle yükselişe geçti.
Çarşamba günü $10.072 ile Ekim ayından beri en yüksek seviyesini test eden LME bakır bu seviyede kalıcı olamasa da haftalık bazda %0.59 primle $9.732 civarında kapanış gerçekleştirdi.
Geride bıraktığımız haftada fiyatları destekleyen bir diğer unsur ise düşük stok miktarları olarak dikkat çekti. Şanghay Vadeli İşlemler Borsası stokları 29.182 ton olarak açıklanırken bu seviye Aralık ayında görülen 27.171 tonluk on yılın en düşük seviyesine yakın oldu.
ABD’nin tatil olduğu Pazartesi gününde yatırımcılar Avrupa piyasalarına odaklandı. Avrupa hisse senedi piyasaları, yatırımcıların bir dizi kurumsal haberi ve Çin'den gelen en son büyüme verilerini sindirmesiyle birlikte günü %0.32-0.91 aralığında primlerle kapadı.
Çin'den gelen resmi veriler, dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin Ekim ve Aralık ayları arasında beklenenden daha hızlı büyüdüğünü gösterdi. Çin Ulusal İstatistik Bürosu'nun yayınladığı resmi verilere göre, sanayi üretiminin yıl sonuna kadar istikrarlı bir şekilde artması ve perakende satışlardaki düşüşü dengelemesiyle Çin ekonomisi 2021'de %8.1 büyüdü.
Japonya Merkez Bankası enflasyon tahminlerini yukarı yönlü revize etti ancak gevşek para politikasında değişikliğe gitmedi.
Dolar endeksi hafif primli olarak 95.337 seviyesinde; Euro 1.1394 ile %0.11 kayıpla, sterlin ise 1.3621 ile %0.18 eksi.
Petrol fiyatları, Husilerin BAE saldırılarının ardından arz sıkıntılarına yönelik endişelerle %1’den fazla primli.
Spot Altın, trader'ların ABD para politikası görünümünü yakından takip etmeye devam ederken, iki ayın en iyi haftasının ardından sakinleşti. Commerzbank analisti paylaştığı bir notta, piyasa katılımcılarının Fed’in ilk faiz artırımı öncesinde altın almaktan kaçınması muhtemel yorumunda bulundu. Altın dün günü hafif primli tamamlarken bugün %0.44 kayıpla $1.811 seviyesinde.
Yeni haftaya güçlü bir başlangıç yapan LME bakır, haftanın ilk işlem gününde $9.975,50 seviyesine kadar yükseldi. Ancak Çin’de açıklanan verilerin talebin yavaşladığına işaret etmesi, güçlenen dolar ve artan bakır stoklarının baskısıyla bu sabah $9.641.50 seviyesine kadar geriledi.
Çin'de emlak yatırımı Aralık ayında %13.9 düşerek 2020'nin başından bu yana en büyük düşüşü kaydetti. Yatırım 2021'de yıllık %4.4 artış gösterirken 2016'dan bu yana en yavaş yıllık büyüme oldu. Söz konusu veri altyapı ve emlak sektörlerine yapılan yatırımların küçülmesi olarak yorumlandı.
LME bakır bugün primli doların da baskısı ile %0.98 kayıpla $9.661 seviyesinde işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Yeni yılın ilk haftası, traderların tatilden dönmesiyle işlem artışı ile başladı. Virüs’ün artış göstermesine rağmen dünya ekonomisinin bunu karşılayabilecek potansiyelde olması risk iştahında artışla beraber pozitif fiyatlamaya sebep oldu.
ABD'de okulların açılış tarihinin ertelenmesine neden olan Omicron'dan kaynaklanan vakalarda görülen artış küresel seyahat ile kamu hizmetleri üzerinde etkili olmaya devam ederken, yatırımcılar tecrit uygulamasından kaçınılacağı yönünde iyimser kaldı.
ABD Gıda ve İlaç İdaresi Pfizer ve BioNTech'in koronavirüs aşısının üçüncü dozunun 12-15 yaş arası çocuklara uygulanması için onay verdi ve takviye dozu için belirlenmiş olan altı aylık bekleme süresini beş aya indirdi.
Dünya Sağlık Örgütü yetkilisi Salı günü yaptığı açıklamada, Omicron varyantının üst solunum yollarını etkilediğine ve önceki varyantlardan daha hafif semptomlara neden olduğuna dair daha fazla kanıtın ortaya çıktığını söyledi.
Başkan Biden ise, ülkenin Pfizer Covid tedavi hapları siparişini ikiye katladı ve toplam sayıyı 20 milyona yükseltti.
ABD tarafında ekonomik veri olarak Markit Üretim PMI’ı aylık 57.7 beklenirken 57.7 açıklandı. Aralık ayı ISM imalat endeksi 60 seviyesinde yer alan beklentilerin altında 58.7 olarak duyuruldu.
Hafta içerisinde açıklanan Fed tutanakları ile beraber para politikasına yönelik beklentiler ön planda oldu. Fed’in daha erken ve daha hızlı faiz artırımı gerçekleştirebileceği beklentisi güçlenirken kurul devam etmekte olan arz sorununun tahmin edilenden daha uzun sürebileceğine ve Omicron varyantının yarattığı aşağı yönlü riske dikkat çekti.
İşgücü piyasasında tahmin edilenden daha erken hedefe ulaşılabileceği öngörüsü ve üyelerin bilançoda küçülmeyi desteklemesi de faiz artırım ve varlık alım sürecinin öne çekilebileceği beklentisini güçlendirdi.
Haftalık işsizlik başvuruları ise 195K beklentisinin üzerinde 207K seviyesinde açıklanırken, bir önceki haftanın verisinde 2K yukarı yönlü düzeltme yapıldı. Haftanın son işlem gününde ise açıklanan ABD tarım dışı istihdam raporu öne çıktı. Manşet verinin beklentilerin oldukça altında kalmasına karşın kuvvetli iş piyasasına yönelik veri detayları (işsizlik oranı ve saatlik ücret kazanımları) piyasaların yön bulma çabasını öne çıkardı.
Joe Biden, yönetiminin yüksek ücretler ile mevcut enflasyon arasındaki bağlantıyı görmezden geldiğini söyleyen eleştirileri reddetti. Biden yaptığı açıklamada, görevdeki ilk yılında elde ettiği güçlü ücret artışlarının Amerikalılara vaat ettiği ekonomiyi temsil ettiğini söyledi.
Beklentilerin altında gelen ABD istihdam verilerinin ardından işlemcileri uzun dolar pozisyonlarını kapatmak zorunda kalırken dolar geçen haftanın sonlarına satışla karşı karşıya kalmıştı. Ancak analistler beklentilerin üzerinde gelen işsizlik başvuruları verilerinin yine de faizlerin öngörülenden erken yükseltileceği beklentilerini desteklediğini ifade ettiler.
Çin’de ise Caixin imalat PMI verisi 50 beklentisinin üzerinde 50.9 olarak açıklandı.
Haber akışı ile ABD’de Dow Jones %0.29, S&P 500 %1.89 ve Nasdaq %4.55 olmak üzere haftalık kayıpla kapanış gerçekleştirdi.
Haftaya hafif primli bir başlangıç yapan dolar endeksi, Fed tutanakları ile desteklense de tarım dışı istihdam verisinin ardından kazanımlarını geri vererek haftayı %0.26 kayıpla sonlandırdı.
Petrol fiyatları, hem Libya'da üretimin azalması hem de petrol üreticisi Kazakistan'da gerçekleşen ayaklanmanın etkisiyle küresel arzın gerileyeceği endişeleriyle haftayı %5 civarı primle sonlandırdı.
Altın, haftaya satışla başlarken Fed'in Aralık ayı toplantı tutanaklarının ardından yükselen dolar ve ABD Hazine tahvili getirilerinin etkisiyle geriledi ve haftalık bazda %1.79 değer kaybetti.
LME bakır ise yeni yıla $9.681 seviyesinden başlangıç gerçekleştirirken, 25 Kasım’dan bu yana en yüksek seviyesi olan $9.812 seviyesine kadar yükseliş kaydetti.
Ancak açıklanan toplantı tutanakları sonrası güçlenen dolar ile $9.467 seviyesine kadar gerileyen LME bakır, Cuma günü istihdam verisi sonrasında kayıplarının bir kısmını geri alsa da haftalık bazda %0.83 kayıpla $9.674 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Yeni haftanın ilk işlem gününde ise hisse senedi piyasalarına karışık seyir hakim oldu; ABD’de Dow Jones %0.45, S&P500 endeksi %0.14 kaybederken Nasdaq yatay artı kapanış gerçekleştirdi. Başlıca Avrupa endeksleri ise %0.51-%1.44 aralığında kayıpla kapandı.
Cuma günü ABD’de açıklanan güçlü istihdam raporu ve ücretlerdeki artış enflasyon endişelerini gündemde tutmaya devam ediyor. Ayrıca finans sektörüyle birlikte bilanço dönemi başlıyor.
Goldman Sachs para politikasına ilişkin bu yıl için dört faiz artırımı ve Temmuz ayı itibariyle bilanço küçültmesi sürecinin başlamasını beklediğini açıklarken devam etmekte olan pandemi süreci de risk iştahını baskılamayı sürdürüyor.
Diğer yandan Fed Başkanı Jerome Powell bugün ikinci dört yıllık dönem için tekrar aday gösterilmesine ilişkin Senato Bankacılık Komitesi'nin karşısına çıkacak. Fed başkan vekilliğine aday gösterilen Lael Brainard da Perşembe günü komite karşısına çıkacak.
Omicron'un etkisiyle ABD'de koronavirüs nedeniyle hastaneye kaldırılanların sayısı ise dün rekor seviyelere ulaşırken, bu durum piyasalar üzerinde baskı oluşturmaya devam ediyor.
Haftanın ilk işlem gününde güne 95.739 seviyesinden başlayan Dolar endeksi 96.229 seviyelerine kadar yükseldikten sonra %0.28 primle 95.991 seviyesinden günü noktaladı. EUR/USD paritesi 50 günlük hareketli ortalamasının bulunduğu 1.1346 seviyesinin altında kaldı ve günü %0.31 kayıpla sonlandırdı, GBP ise yatay eksi kapanış gerçekleştirdi.
Dolar endeksi bugün 95.794 ile %0.21 kayıpla, eur/usd 1.1345 sterlin 1.3616 seviyesinden sırasıyla %0.19 ve %0.31 primli işlem görüyor.
Yarın açıklanacak olan ABD Aralık ayı TÜFE verilerinin, manşet enflasyonun geçen yıla kıyasla %7 seviyesine ulaştığını göstermesi ve Fed'in faiz oranlarını öngörülenden erken artırma ihtimalini kuvvetlendirmesi bekleniyor. Fed, Aralık ayında yüksek enflasyona karşılık para politikasını öngörülenden daha erken sıkılaştırabileceğini açıklamış ve Mart'tan itibaren faizlerin artırılabileceği yönünde açıklama yapmıştı. Ancak bu açıklamalar, Omicron varyantının ne hızda yayıldığı belirsizliğini koruyorken gerçekleşmişti.
Bu hafta gerçekleşecek olan oturumlar, Powell ve Brainard için yeni varyantın ekonomik beklentilerine olan etkilerini anlatmaları için ilk fırsat olacak.
Petrol fiyatları, art arda iki günlük kayıpların ardından risk iştahının kısmen toparlanmasıyla bugün %1 civarında yükseldi. Yatırımcılar Powell'dan muhtemel faiz artırımlarına ilişkin ipucu beklerken ve petrol üreticilerinin üretimi artırıp artırmayacağını izliyorlar.
Altında ise istihdam verisinin beklentinin altında kalmasına rağmen hem Fed’in 2022 yılına ait beklentilerinin değişmemesi hem de ABD 10 yıllık tahvil getirilerindeki yukarı yönlü hareketin devam etmesi fiyatın toparlanmasını engelliyor. Dün günü %0.32 primli kapatan spot altın $1.793 seviyesindeki 100 günlük ortalamasının üzerinde $1.807 seviyesinde %0.34 primle işlem görüyor.
LME bakır ise yeni haftaya $9.653 seviyesinden başlangıç gerçekleştirirken, düşük stoklarla desteklenmesine rağmen dün gün içerisinde dolardaki kuvvetlenme ile $9.520 seviyesine kadar geriledi. Kapanışı %1.13 kayıpla $9.565 seviyesinden gerçekleştiren LME bakır, bu sabah tekrar toparlanarak $9.623 seviyesinde %0.61 primle işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
2021 yılının son haftası Omicron etkisiyle rekor seviyelerde Covid-19 vakaları bildirimine rağmen global hisse senedi piyasalarının genelinde Noel baba rallisinin ile başladı.
İngiltere Sağlık Bakanı yaptığı açıklamada, hükümetin sağlık hizmetinin yüksek enfeksiyon oranlarıyla baş edip edemeyeceğine dair daha fazla kanıt beklediği için İngiltere'nin 2021'in sonundan önce yeni Covid-19 kısıtlamaları almayacağını söyledi.
ABD Başkanı Joe Biden ise, vakalardaki artışın eyalet düzeyinde ele alınmasını gerektiğini söylerken tam federal destek sözü verdi.
Omicron varyantı kaynaklı vaka sayılarında Avrupa ve İngiltere’den sonra ABD’de çok hızlı bulaşıcılık görülmesiyle beraber dünyada vaka sayısında yeni zirveler görülmesi ve ileriki dönemde kısıtlamaların gelme ihtimali piyasa risk iştahını baskılamaya devam etti.
Virüs’ün Ocak ayında gündemde daha fazla yer bulması beklenirken global lojistik sektöründe tedarik zinciri problemlerin 2022’de de devam etmesi bekleniyor. Ancak Güney Kore'de Kasım'da sanayi üretiminin %5.1 yükselmesi, küresel tedarik zincirindeki darboğazın hafiflediğinin bir göstergesi olarak görüldü.
Pandeminin gidişatına yönelik haberlerden bağımsız olarak, öne çıkan haber ise Çin’den geldi, yetkililer 1 Ocak 2022'den itibaren ülkede binek otomobil üretiminin tam yabancı mülkiyetine izin verecek.
Ekonomik veri takviminin zayıf olduğu haftada ABD tarafında haftalık işsizlik başvurusu 198 bin ile 206 bin kişi beklentisinin altında kalırken devam eden işsizlik başvuruları 1.716 milyon ile geçtiğimiz yılın Mart ayından bu yana en düşük seviyeye geriledi. 63.1 puana yükselen ve beklentinin üzerinde açıklanan Chicago PMI endeksi de endekslerde yükselişi destekledi.
Çin’de ise NBS imalat PMI verisi 50 beklentisinin hafif üzerinde 50.3 olarak açıklandı.
Haftaya 96.150 seviyesinden başlayan Dolar Endeksi haftayı 95.968 ile yatay eksi kapattı. Dolar karşısında Sterlin haftalık bazda %1.08 primlenirken Euro ise %0.45 değerlendi.
Petrol fiyatları, Omicron varyantının yakıt talebi üzerindeki etkisinin sınırlı olacağı beklentisi ve ABD ham petrol stoklarının gerilemesiyle haftayı primli kapattı.
Altın ise dolardaki zayıf seyirle %1.12 primle $1.828 seviyesinde kapanış gerçekleştirdi.
LME bakır ise yılın son haftasına $9.670 seviyesinden başlangıç gerçekleştirirken 25 Kasım’dan bu yana en yüksek seviyesi olan $9.795 seviyesine kadar yükseldi. LME baz metal fiyatlarında yıl sonu kar realizasyonu görülse de zayıf seyreden dolar fiyatları destekledi. LME bakır düşük işlem hacmi ile haftayı %1.65 primli olarak $9.755 seviyesinden sonlandırdı.
Yeni yılın ilk işlem günü tatilden dönen traderların da etkisiyle işlem hacimlerinde artış görülmeye başlandı ve majör Avrupa endekslerinde alımlar görülürken ABD endekslerinde de Nasdaq öncülüğünde primli kapanışlar izlendi.
Başlıca Avrupa endeksleri %0.54-%0.90 aralığında primli kapanış gerçekleştirirken, ABD’de Dow Jones %0.68, S&P500 %0.64, Nasdaq ise %1.20 primle kapandı.
Virüs’ün artış göstermesine rağmen dünya ekonomisinin bunu karşılayabilecek potansiyelde olması risk iştahında artışla beraber pozitif fiyatlamaya sebep oldu.
27 Ocak tarihinde bilanço açıklayacak olan Tesla hafta sonu 308.600 araçlık rakam ile 4.Çeyrek araç teslimlerinde piyasa beklentilerinin üzerinde açıklama yaparak sert yukarı hareket sergiledi ve %13.5 değer kazandı. Apple değer kazanmaya devam ederken, şirketin piyasa değeri 3 trilyon doları geçen ilk şirket oldu.
ABD'de okulların açılış tarihinin ertelenmesine neden olan Omicron'dan kaynaklanan vakalarda görülen artış küresel seyahat ile kamu hizmetleri üzerinde etkili olmaya devam ederken, yatırımcılar tecrit uygulamasından kaçınılacağı yönünde iyimser kaldı.
ABD Gıda ve İlaç İdaresi dün Pfizer ve BioNTech'in koronavirüs aşısının üçüncü dozunun 12-15 yaş arası çocuklara uygulanması için onay verdi ve takviye dozu için belirlenmiş olan altı aylık bekleme süresini beş aya indirdi.
ABD tarafında ekonomik veri olarak Markit Üretim PMI’ı aylık 57.7 beklenirken 57.7, İnşaat Harcamaları aylık 0.6% beklenirken 0.4%’e geriledi.
Çin’de ise Caixin imalat PMI verisi 50 beklentisinin üzerinde 50.9 olarak açıklandı.
Haftaya hafif primli bir başlangıç yapan dolar endeksi, ABD açılışından itibaren yükselişe geçerken, yılın ilk gününü yaklaşık %0.26 primle 96.213 seviyesinde tamamladı. Para piyasaları ABD'de ilki Mayıs'ta ve diğer ikisi 2022'nin sonuna doğru olmak üzere üç faiz artışı fiyatlandırdı. Dolar karşısında Euro ve sterlin sırasıyla %0.65 ve %0.43 değer kaybetti.
Petrol fiyatları en büyük petrol tüketicisi olan ülkelerde koronavirüs vakalarında görülen artış nedeniyle henüz tecrit uygulamasına geçilmemişken, başlıca üreticilerin Şubat ayında üretimi artırma yönündeki planlarına sadık kalacaklarının beklendiği toplantı öncesinde, dünkü %1 civarı primin ardından bugün de %1’den fazla primli.
Altın, haftaya satışla başlarken ABD açılışına kadar $1.820 civarında yatay seyreden değerli metal, öğleden sonra gelen satışın etkisiyle %1.51 değer kaybederek günü $1.800 seviyesinde sonlandırdı, bugün ise %0.68 primli olarak $1.813 seviyesinden işlem görüyor.
LME bakır ise yeni hafta ve yıla $9.681 seviyesinden başlangıç gerçekleştirirken, güçlenen doların ve koronavirüs vakalarının dünya çapında hızla yayılmasının baskısıyla güne değer kaybı ile başladı. Ancak gün içerisinde $9.598 seviyesine kadar gerileyen LME bakır sonrasında toparlanarak artı alana geçti ve $9.763 seviyesinden hafif primli işlem görüyor. Teknik incelemede ise LME bakır için $9.545 seviyesi önemli bir direnç olarak görülüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta ABD hisselerinin koronavirüs vakalarında görülen artış ve Joe Biden'ın sosyal harcama ve iklim yasa tasarısının büyük bir engelle karşılaşmasının ardından %1'in üzerinde gerilemesi ile başladı. Omicron kaynaklı vakaların ABD ve Avrupa'da yayılması ve vaka sayılarının her iki-üç günde iki kat artması da endeksleri aşağı çekti.
West Virginia senatörünün pakete hayır oyu vereceğini açıklamasının ardından Goldman Sachs, ABD büyüme beklentisini düşürdü.
Omicrona dair endişeler devam ederken, Asya borsaları Pekin’in borç yükü altındaki gayrimenkul şirketlerine yardım etme kararının olumlu karşılanmasıyla yükseldi ve böylece Wall Street'te görülen düşüşlerden etkilenmedi.
Avrupa’da Noel ve yeni yıl öncesi pandemi önlemleri gündemdeyken İngiltere Başbakanı Boris Johnson yaptığı açıklamada Noel öncesi yeni kısıtlamalar getirme yönünde bir planı olmadığını açıkladı.
Yeni varyantın ilk görüldüğü yer olan Güney Afrika’da ise günlük vaka artışı son iki haftanın en düşük düzeyine geriledi.
Dünya Sağlık Örgütü ilk kez geçen ay tespit edilen varyanttan kaynaklanan vakaların bir buçuk-üç gün içerisinde iki katına çıkacak şekilde artış gösterdiğini açıkladı.
İskoçya ve Güney Afrika'daki erken çalışma verilerine göre, Omicron hastaları hastaneye yatırma olasılığı delta varyantını içeren vakalara göre çok daha düşük olabileceğini ortaya koydu.
Ayrıca AstraZeneca’nın ek dozunun Omicron varyantına karşı etkili olduğu açıklaması öne çıktı.
ABD piyasaları Noel tatili öncesi düşük hacimle de olsa virüs endişelerinin nispeten azalması ile yukarı yönlü hareketine devam etti. Haftalık bazda Dow Jones %1.65, S&P500 %2.28 ve Nasdaq %3.19 olmak üzere primli kapanış yaptı.
Ekonomik veri tarafında ABD’de ise revize büyüme rakamları beklentinin üzerinde %2.3 olarak açıklandı. Aralık ayı tüketici güveni 111 beklentisinin üzerinde 115.8 gelerek iyimserliğin artmasını sağladı. Haftalık işsizlik başvuruları 205 bin beklentisine paralel açıklandı. Kasım ayı kişisel gelir ve harcama verileri de beklentiyle aynı olarak sırasıyla %0.4 ve %0.6 artış gösterdi.
Dolar, Demokratların sosyal harcama yasa tasarısının büyük bir engelle karşılaşmasının ardından ve Omicron varyantının hızla yayılmasına rağmen yatırımcıların küresel ekonomik görünüme dair daha iyimser kalmasıyla haftayı %0.57 kayıpla 96.019 seviyesinden kapattı.
Sterlin, İngiltere'nin kısa vadeli devlet tahvili getirilerindeki yükselişin yanı sıra Omicron varyantına ilişkin güven verici araştırma sonuçlarının da desteğiyle dolar karşısında haftalık %1.08 primlendi. Euro ise dolardaki kayıpla paralel olarak %0.69 primli hafta geçirdi.
Petrol fiyatları bugün bazı ülkelerin Omicron varyantının yayılmasını engellemek için karantina uygulamalarına direnmesi ve Çin'in ekonomik büyümeyi sürdürebileceğini açıklaması ve zayıflayan dolar ile primli bir hafta geçirdi. Haftalık bazda brent petrol %3.56, ABD ham petrolü ise %4.13 değer kazandı.
Altın fiyatları, Omicron varyantına dair endişelerin hafiflemesiyle doların kayıplı seyri ve risk iştahının artmasına rağmen haftayı %0.58 primle sonlandırdı.
LME bakır ise geride bıraktığımız haftaya $9.446 seviyesinden başlangıç gerçekleştirdi. Dolardaki kayıp, yeni varyant endişelerinin azalması ve artan risk iştahı ile hafta içerisinde $9.669 seviyesine kadar yükseliş kaydettikten sonra haftalık bazda %1.60 primli olarak ve $9.597 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi.
Yeni varyantın etkisiyle rekor seviyelerde Covid-19 vakaları çeşitli ülkeler tarafından hafta sonunda paylaşılmış olsa da, yılın son haftasına dünya hisse senedi piyasalarının genelinde Noel baba rallisinin etkin olduğu bir başlangıç yapıldı.
Dow Jones %0.93, S&P500 %1.36 ve Nasdaq %1.37 oranında değerlenerek günü sonlandırdı. Londra’nın Noel nedeniyle tatil olduğu günde diğer başlıca Avrupa endeksleri de primli kapanış gerçekleştirdi. ABD endekslerinde hacimler %20 ila %40 arasında, Avrupa’da ise %60 civarında düşüş gösterdi.
İngiltere Sağlık Bakanı yaptığı açıklamada, hükümetin sağlık hizmetinin yüksek enfeksiyon oranlarıyla baş edip edemeyeceğine dair daha fazla kanıt beklediği için İngiltere'nin 2021'in sonundan önce yeni Covid-19 kısıtlamaları almayacağını söyledi. Başkan Biden ise, vakalardaki artışın eyalet düzeyinde ele alınmasını gerektiğini söylerken tam federal destek sözü verdi. Dr. Fauci, ABD'nin iç hat uçuşları için aşı zorunluluğunu düşünmesi gerektiğini belirtti.
Pandeminin gidişatına yönelik haberlerden bağımsız olarak, öne çıkan haber ise Çin’den geldi, yetkililer 1 Ocak 2022'den itibaren ülkede binek otomobil üretiminin tam yabancı mülkiyetine izin verecek.
Noel tatilinin kutlanıldığı haftanın ardından ekonomik veri akışının zayıf olacağı yılın son haftasında, günün öne çıkan veri Dallas Fed’in yayınladığı imalat endeksi oldu. Aralık ayına ait veri 13.5 seviyesinde yer alan beklentilerin altında 8.1 olarak gerçekleşti.
Haftaya 96.150 seviyesinden başlayan dolar endeksi, sakin seyrini sürdürerek gün içinde 96.050-95.260 bandında işlem gördükten sonra günü 96.093 seviyesinde yatay sonlandırdı. Dolar karşısında Euro hafif primle 1.1325, sterlin ise %0.39 primle 1.3437 seviyelerinden kapandı.
Haftaya $1.808 seviyesinden başlayan spot altın, gün içinde karışık seyrederek 1.803-1.813 bandında işlem gördü ve $1.811 seviyesinden günü noktaladı.
Asya borsaları, ABD'de güçlü seyreden perakende satış verileri Wall Street'teki yükselişten destek alarak yükseldi. Mastercard'ın hafta sonunda yayımladığı veriye göre ABD'de noel dönemi perakende satışları geçen yıla göre %8.5 ile güçlü artış kaydetti.
Petrolden Japonya'nın Nikkei endeksine kadar birçok varlık, Omicron varyantının ilk ortaya çıktığı ve yatırımcıların güvenli limanlara yönelmesine neden olduğu Kasım ayının sonundaki kayıplarını telafi ederek yaklaşık bir ayın en yüksek seviyelerinde işlem görüyor. Yeni varyantın ekonomiye etkisine yönelik endişelerin azalmasıyla, yatırımcılar riskli varlıklara tekrardan yönelmeye başladı.
Petrol fiyatları, Omicron varyantının yakıt talebi üzerindeki etkisinin sınırlı olacağı beklentisiyle kazanımlarını artırarak dün %2.40’tan fazla primlenirken bugün de %0.50 civarı primli.
Londra Metal Borsası ise bugün Boxing Day tatili sebebi ile kapalı.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta küresel piyasaların yükselişi ile başladı, ancak çoğu endeks günü tamamlamadan yönünü aşağı çevirdi. Haftaya yayılan merkez bankası açıklamaları öncesinde piyasada oluşan olası sıkılaşma algısı hisse senedi endekslerine olumsuz yansıdı.
Diğer yandan Çin'in büyük imalat bölgelerinden Zhejiang'da bu yıl ilk kez görülen koronavirüs vakalarındaki yayılma ile mücadele başladı. Vakaların görüldüğü yerlerde tedbirler sıkılaştırılarak ticari faaliyetler askıya alınırken, on binlerce kişi karantinaya alındı.
Omicron varyantına dair endişeler, İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın İngiltere'nin Omicron kaynaklı "yeni vaka dalgası" ile karşı karşıya olduğunu söylemesi ve Dünya Sağlık Örgütü'nün Omicron varyantının büyük "küresel risk" oluşturduğunu açıklamasının ardından arttı.
Fed toplantısı öncesinde beklentilerin üzerinde paylaşılan Kasım ayı ÜFE verisi ve Omicron varyantına yönelik çeşitli kurumlardan yapılan açıklamalar endekslerde satış baskısı yaratan diğer unsur oldu.
Ekonomik veri tarafında ABD’de Kasım ayı ÜFE verisi aylık bazda %0.5 oranında açıklanması beklenirken, tahminlerin üzerinde %0.8 oranında duyuruldu ve yıllık bazda %9.6’a yükseldi.
Fed tarafında ise özellikle son dönemde enflasyondaki hızlı yükseliş ile beraber enflasyona yönelik geçici söyleminden uzaklaşılması bekleniyordu ve öyle de oldu. Arz/Talep dengesizlikleri enflasyonu tetiklemeye devam ederken, tahvil alımları azaltım-tapering süreci ise hızlandırılarak 15 milyar dolardan 30 milyar dolara çıkartıldı ve aylık 60 milyar dolarlık tahvil alımı Ocak ayından itibaren devam edecek.
Fed medyan tahminlerine göre ise 2022 yılında 3 kez ve 2023 yılında 3 kez faiz artırımı bekleniyor. Fed Başkanı Jerome Powell, para politikası toplantısının ardından yaptığı konuşmada "Ekonominin artık destekleyici politikalara ihtiyacı yok" dedi.
Fed kararı sonrası yükselişe geçen endeksler sonraki gün özellikle teknoloji hisselerinde artan satış baskısı ile tekrar yönünü aşağı çevirirken, ABD tarafında endeksler haftalık bazda Dow Jones %1.68, S&P500 %1.94 ve Nasdaq %2.95 olmak üzere kayıpla kapanış gerçekleştirdi.
ABD tarafında gerçekleştirilen faiz açıklamaları ve Powell’ın yorumlarının beklenildiği kadar şahin çıkmaması ve faiz artışına tam istihdam şartının eklenmesi ile açıklamaya ilk tepki olarak 96.900 seviyesini test eden Dolar Endeksi haftayı %0.49 primli olarak 96.565 ile kapattı. Dolar karşısında Euro %0.64, sterlin ise %0.20 haftalık kayıp yaşadı.
İngiltere Merkez Bankası piyasaları şaşırtarak politika faizini %0.1’den %0.25’e yükseltti.
Avrupa Merkez Bankası faizleri sabit tutma kararı alarak kademeli olarak varlık alımlarında azaltmaya gideceği mesajı verdi.
Japonya Merkez Bankası gevşek para politikasında değişikliğe gitmedi ancak yine de salgın hastalık döneminde başlattığı destekleyici mali yardımları durdurmaya hazırlandığını belirtti.
Petrol fiyatları, koronavirüs vakalarında görülen artış sonrasında Avrupa ve Asya'da yeniden uygulanmaya başlanan kısıtlamaların ardından yatırımcıların taleple ilgili endişeleri nedeniyle haftayı kayıpla sonlandırdı.
Altın fiyatları, Omicron endişelerinin güvenli liman olarak görülen altının çekiciliğini arttırması ile haftayı %0.85 primle kapattı.
LME bakır ise yeni haftaya $9.502 seviyesinden ve Çin'in gelecek yıl için altyapı yatırımı taahhüdünde bulunması desteği ile başladı. Hafta içerisinde, özellikle Fed sonrası artan risk iştahından ve Peru’daki arz endişeleri ile primlenen LME bakır, yine de hafta başında gördüğü $9.555 seviyesine bir daha yükselemedi.
MMG Ltd, bazı Peru’luların tesis tarafından kullanılan bir ulaşım yolunu kapatması ve bir anlaşmaya varılamaması üzerine Las Bambas madenindeki üretimi 18 Aralık'tan itibaren durduracağını açıkladı.
Salgın endişeleri ve dolardaki kuvvetli seyir ile aşağıda $9.135 seviyesini test eden LME bakır, haftalık bazda $9.446 seviyesinde yatay eksi kapanış gerçekleştirdi.
Yeni haftanın ilk işlem ABD hisse endeksleri, koronavirüs vakalarında görülen artış ve Joe Biden'ın sosyal harcama ve iklim yasa tasarısının büyük bir engelle karşılaşmasının ardından %1'in üzerinde geriledi. Omicron kaynaklı vakaların ABD ve Avrupa'da yayılması ve vaka sayılarının her iki-üç günde iki kat artması da endeksleri aşağı çekti. Omicron ile ilgili endişelerin devam etmesi ve tatil sezonu sebebiyle likiditenin de düşük olması sebebiyle, %1’in üzerinde kayıplar kaydedildi.
Dow Jones %1.23, S&P 500 %1.14 ve Nasdaq %1.24 kayıpla günü sonlandırdı. Avrupa endeksleri de günü %0.82-%1.88 kayıpla kapattı.
West Virginia senatörünün pakete hayır oyu vereceğini açıklamasının ardından Goldman Sachs, ABD büyüme beklentisini düşürdü.
Omicron dair endişeler devam ederken, Asya borsaları Pekin’in borç yükü altındaki gayrimenkul şirketlerine yardım etme kararının olumlu karşılanmasıyla yükseldi ve böylece Wall Street'te görülen düşüşlerden etkilenmedi.
Dolar dün Demokratların sosyal harcama yasa tasarısının büyük bir engelle karşılaşmasının ardından kaydettiği gerilemesinin ardından toparlandı, ancak Omicron endişeleri döviz piyasaları için belirleyici olmaya devam ediyor.
Joe Biden'ın 1.75 trilyon dolarlık yerel yatırım yasa tasarısının kabulü için kilit önem taşıyan Demokrat Senatör Joe Manchin'in paketi desteklemeyeceğini açıklamasının ardından gerileyen dolar dünkü seansta yatay eksi sonlandırdı.
Günün büyük bölümünde yatay-artı bir seyir izleyen eur/usd paritesi, öğle saatlerinden itibaren yönünü yukarı çevirdi. 1.13 seviyesini aşmakta zorlanan parite günü %0.32 primli olarak 1.1275’ten sonlandırdı.
Petrol fiyatları yatırımcıların, Omicron varyantının hızla yayılması ve ülkeleri talebi daraltabilecek daha katı kısıtlamalar uygulamayı değerlendirmeye yöneltmesiyle ilgili endişelerinin devam etmesiyle dün %2.5’ten fazla değer kaybetti, bugün ise %1 civarında primli.
Altın fiyatları, işlemcilerin Omicron varyantından kaynaklanan vakalardaki artışları ve yüksek enflasyonu kontrol altına almak için uygulanması beklenen faiz artırımlarını değerlendirmesiyle yatay seyretti. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün %0.47 değer kaybederken, bugün $1.796 seviyesinde %0.37 primli.
LME bakır ise dün $9.338 seviyesine kadar geriledikten sonra dolardaki kayıp ve düşük stok etkisi ile toparlanarak günü %0.14 primle sonlandırırken, bugün %0.74 primle $9.530 seviyesinden işlem görüyor. Ancak yeni varyant endişeleri fiyatı baskılayan etken olarak öne çıkıyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta piyasalar Omicron vakalarının hafif semptomlar gösterdiğine dair haber akışı ile primli başlangıç yaptı. Asya tarafında ise Çin Merkez Bankası'nın para politikasını gevşetmesiyle kazanım elde etti.
Çin Merkez Bankası bankaların rezervlerinde tutmak zorun olduğu nakit para miktarını azaltacağını açıkladı. Çin bu hamle ile yavaşlayan ekonomik büyümeyi hızlandırmak için ikinci kez ekonomiye uzun vadeli likidite sağlamış oldu. Dünya'nın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin, salgın hastalık sonrasında etkileyici bir şekilde toparlanmış olsa da, ekonomik büyüme son aylarda yavaşlayan imalat sektörü, gayrimenkul sektöründeki borç sıkıntıları ve devam eden koronavirüs vakaları nedeniyle ivme kaybetmişti.
Pfizer CEO'su, varyantın daha hafif belirtilerle göründüğünü ancak daha hızlı yayıldığını ve daha fazla covid mutasyonuna yol açabileceğini söyledi. İngiliz ilaç üreticisi GSK ABD'li ortağı Vir Biotechnology ile geliştirdiği antikor ağırlıklı koronavirüs tedavisinin yeni Omicron varyantının tüm mutasyonları karşısında etkili olduğunu açıkladı.
Kongre liderleri, Demokratların Cumhuriyetçilerin oyları olmadan ABD borç limitini artırmalarına izin verecek bir strateji üzerinde çalışıyor. Hazine Bakanlığı, milletvekillerinin borçlanma limitini yükseltmemesi halinde ABD'nin artık borçlarını 15 Aralık'ta ödeyemeyeceğini tahmin ediyor.
Diğer yandan Başkan Joe Biden, 2035 yılına kadar sadece sıfır emisyonlu araçlar satın almaya yönlendiren bir yürütme emrini imzalamaya hazırlanıyor. Yönerge, federal hükümetin 2050’ye kadar net sıfır sera gazı emisyonuna ulaşmasını hedefliyor.
Haftanın son günü ise piyasalar ABD tarafında açıklanan enflasyon verileri ile yön buldu. Aylık bazda tüketici fiyatları %0.7 beklentisine karşılık %0.8 artarken yıllık bazda da beklentiye paralel olarak %6.8’lik artış açıklandı. Beklentilere paralel olarak açıklanan veriler ile ABD de enflasyon 40 yılın zirvesine ulaştı. Veri sonrası gözler 14-15 Aralık’ta gerçekleşecek olan Fed toplantısına çevrildi. Son dönemde açıklanan yüksek enflasyon rakamları sonrasında geçici kavramını kullanmayı bırakan başta Powell olmak üzere Fed üyelerinin tahvil alımlarının azaltılma süreci ve 2022 yılı için faiz artış sürecinde ne karar verecekleri takip edilecek.
ABD tarafında endeksler haftalık bazda Dow Jones %4.02, S&P500 %3.82 ve Nasdaq %3.31 olmak üzere primle sonlandırdı.
Ekonomik veri tarafında ABD 3. Çeyrek verimliliği -%4.9’dan -%5.2‘ye revize edilirken, Ekim ayı ticaret açığı ise beklentilerin üzerinde $67.1 milyar seviyesinde duyuruldu. Ekim ayı perakende satış verisi beklenti olan %6.2 nin üzerinde %7.1 düşüş yaşadı. Haftalık bazda işsizlik başvuruları beklentilerin ve bir önceki verinin altında 184 bin seviyesinde açıklandı.
Dolar endeksi haftayı yatay eksi sonlandırırken, Euro da hafta içerisinde 1.1228 ile 26 Kasım'dan bu yana görülen en düşük seviyeye gerilemesinin ardından toparlanarak haftayı yatay sonlandırdı.
Altın fiyatları, ABD doları, Fed'in bundan sonra izleyeceği para politikasına dair ipuçları sağlayabilecek önemli enflasyon verileri öncesinde yatay seyretti. Veri ardından yükseliş gösteren spot altın, yine de haftayı $1.782 seviyesinde yatay eksi sonlandırdı.
Petrol fiyatları, Omicron varyantının küresel petrol talebine olacak olan etkisine dair endişelerin hafiflemesi, İran ve ABD arasında müzakerelerin durması ile İran ham petrolünün piyasaya girişinin ertelenmesinin desteği ile brent petrol %7.54, ABD ham petrolü %8.16 olmak üzere primli sonlandırdı.
Geçtiğimiz haftaya $9.470 seviyesinden başlayan LME bakır, Çin’deki parasal genişlemeden destekle $9.677,50 seviyesine kadar yükseldi. Ancak güçlü doların baskısı ve Omicron varyantının yarattığı belirsizliğin etkisi ile haftayı %0.39 primli olarak $9.454 seviyesinden kapattı.
Yurt dışı piyasaların, yoğun geçecek olan bir haftanın ilk işlem gününe primli başlasa da öğleden sonra yönün aşağı döndüğü gözlendi. Haftaya yayılan merkez bankası açıklamaları öncesinde piyasada oluşan olası sıkılaşma algısı hisse senedi endekslerine olumsuz yansıdı. ABD tarafında Dow Jones %0.89, S&P 500 %0.91 ve Nasdaq %1.39 kayıpla günü sonlandırırken, başlıca Avrupa endeksleri de %0.01-%0.83 aralığında negatif kapandı.
Asya borsaları ve petrol fiyatları, Fed de dâhil olmak üzere başlıca merkez bankalarının bu hafta açıklanacak olan politika kararları öncesinde bekleyişte olan yatırımcıların Omicron varyantının yayılmasıyla artan endişeleri nedeniyle bu sabah geriledi.
Çin'in büyük imalat bölgelerinden Zhejiang'da tedbirler sıkılaştırılarak ticari faaliyetler askıya alınırken, on binlerce kişi karantinaya alındı.
Omicron varyantının ekonomiye olabilecek etkileri ve Fed'in yarın sona erecek olan iki günlük toplantısında para politikasında sıkılaşmaya gitmesi ihtimali risk iştahını azalttı. Fed'in, yüksek enflasyonla mücadele etmek için aylık 120 milyar dolar değerinde tahvil alımı gerçekleştirdiği programının durdurulma takvimini öne çekeceğine işaret etmesi bekleniyor. Bu hamlenin, Fed'in faiz artırımlarına da kapı açması bekleniyor. Para piyasaları, ilki yüksek ihtimalle Haziran ayına kadar ve diğeri de Kasım ayında olmak üzere iki faiz artırımı fiyatlandırıyor.
Avrupa Merkez Bankası, İngiltere Merkez Bankası ve Japonya Merkez Bankası da bu hafta toplantı gerçekleştirecek. Başlıca merkez bankalarından üçünün de kendi para politikalarında sıkılaşmaya gitmesi bekleniyor.
Omicron varyantına dair endişeler, İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın dün İngiltere'nin yeni koronavirüs varyantı Omicron kaynaklı "yeni vaka dalgası" ile karşı karşıya olduğunu söylemesi ve Dünya Sağlık Örgütü'nün Omicron varyantının büyük "küresel risk" oluşturduğunu açıklamasının ardından arttı. İki doz aşının varyanttan korunmak için yeterli olmayacağı yönünde bazı kanıtlar görülmesi de endişelerin artmasında etkili oldu.
Güvenli liman olara görülen dolar, Fed'in para politikasında sıkılaşmaya gideceği beklentileri ve Omicron varyantına ilişkin belirsizlikten destek bularak dün %0.23 değer kazanırken bugün 96.437 seviyesinde %0.12 primli. Euro dolar karşısında dün 1.1261 ile bir haftanın dip seviyesini kaydetmesinin ardından bugün 1.1268 ile %0.13 kayıpla işlem görüyor.
Petrol fiyatları, koronavirüs vakalarında görülen artış sonrasında Avrupa ve Asya'da yeniden uygulanmaya başlanan kısıtlamaların ardından yatırımcıların taleple ilgili endişeleri nedeniyle dün geriledi. Bugün ise brent petrol $74.60, ABD ham petrolü ise $71.45 ile %0.20 civarında primli.
Altın fiyatları, yatırımcıların Fed'in günün ilerleyen saatlerinde başlayacağı iki günlük toplantıda tahvil alımları programını ne hızda sonlandırabileceğine dair ipuçlarını izlerken, düşük tahvil getirileri ile güçlü bir dolar arasında kalarak yatay seyretti. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün günü %0.25 primle kapatırken bugün %0.23 kayıpla $1.782 seviyesinde.
LME bakır ise yeni haftaya $9.502 seviyesinden başladı, Çin'in gelecek yıl için altyapı yatırımı taahhüdünde bulunmasıyla desteklenerek dün günü yatay artı sonlandırdı.
Ancak artan Omicron endişeleri, dolardaki kuvvetli seyir ve yatırımcıların merkez bankalarının politika kararları öncesinde temkinli kalması ile bu sabah bir haftanın dip seviyesi olan $9.398 seviyesine kadar geriledikten sonra toparlansa da $9.456 ile yatay eksi işlem görüyor.
İndir
DEĞERLENDİRMELER & BEKLENTİLER
Geride bıraktığımız hafta ABD endeksleri panik satışların yerini alımlara bırakmasıyla yükselişle başladı. Yeni varyantla ilgili, daha bulaşıcı olmasına rağmen muhtemelen aşıların etkili olacağına dair yorumlar, piyasalardaki risk iştahının yeniden artmasına sebep oldu. ABD Başkanı Biden, Amerikalara yeni varyantla ilgili panik yapmamaları çağrısında bulunurken, hastalıktan korunmak için aşı, 3. doz ve maske kullanımına vurgu yaptı.
Biontech, Moderna ve J&J aşılarını yeni varyanta uyarlamak için çalışmalara başladıklarını duyurdu. Yeni varyantın özellikleri ile ilgili daha net bilgilerin 2-3 hafta içinde elde edilebileceği, bu sürede piyasalardaki volatilitenin yüksek seyretmeye devam edebileceği belirtiliyor.
Öte yandan, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Omicron varyantı kaynaklı vaka artışları görülmesi riskinin "çok yüksek" olduğu uyarısında bulundu ve birçok ülke hızlıca sınırlarındaki kontrolleri sıkılaştırarak yanıt verdi.
Moderna'nın CEO'su, Financial Times'da yer alan habere göre koronavirüse karşı geliştirilen aşıların, Omicron varyantı karşısında Delta varyantı karşısında oldukları kadar etkili olmasının çok mümkün görünmediğini söyledi.
BioNTech CEO’su ise aşılılara yeni varyantı bulaşmasının daha yüksek seviyede olabileceğini ancak yine de bağışıklık hücrelerinin kuvvetli olduğunu ve 3. doz aşılamanın hızlı bir şekilde onaylanmasının etkiyi azaltacağını ifade etti.
Piyasada son dönemde Omicron varyantıyla beraber covid-19 vakalarındaki artış ve G.Afrika, İngiltere, İsviçre, Brezilya’dan sonra sonunda ABD’de görülmesiyle beraber piyasa risk iştahında düşüş gözlemlendi.
OECD tarafındaki son tahminlerde de Omicron varyantının küresel ekonomide dengesizlikler yaratarak büyümenin yavaşlamasına ve enflasyonda artış tehdit olabileceği görüşünü açıkladı.
Haftanın sonuna doğru Çinli paylaşımlı yolculuk şirketi Didi'nin New York borsasından çıkacağını açıklamasıyla ABD-Çin gerilimi ve Çin'de teknoloji düzenlemeleri hakkında endişelerin artmasına paralel risk iştahında baskılanma oluştu.
Kasım ayının son işlem gününde ise Fed Başkanı Powell’dan gelen şahin açıklamalar piyasalarda sert satışlara sebep oldu. Powell öncelikle enflasyon ile ilgili “geçici” ifadesini kaldırırken, tahvil alımlarını beklenenden birkaç ay önce sonlandırabilecekleri sözlerine ekledi. Ayrıca 14-15 Aralık FOMC toplantısı öncesinde açıklanacak verilerin önemine vurgu yapılırken, yeni covid-19 varyantı “Omicron” un etkilerinin de sonuçlarının önemle takip edileceği açıklamalarda yerini aldı. Fed’in sermaye alımlarında aylık olarak $15 milyar azaltıma gitmesi ve 2022 ortasında tahvil alımlarını sonlandırması daha önceki planlamaydı. Powell, Fed yetkililerinin tahvil alımlarını öngörülenden birkaç ay önce tamamen bitirip bitirmeyecekleri konusunu bu ayki toplantıda değerlendireceklerini söyledi.
Açıklanan ekonomik verilerin ve yeni varyantın büyük beki yarattığı bir haftada, büyük teknoloji şirketlerinde yaşanan sert satışlar Cuma günü ABD endekslerini aşağı çekti ve endeksler haftalık bazda Dow Jones %0.91, S&P500 %1.22 ve Nasdaq %2.62 olmak üzere kayıpla sonlandırdı.
Ekonomik veri tarafında Çin Kasım ayı hizmet ve imalat PMI verileri ise sırasıyla 52.3 ve 50.1 açıklandı, her iki veride beklenti rakamları olan 51.5 ve 49.7 üzerinde açıklandı.
ABD tarafında ise Kasım ayı tüketici güveni verisi beklenti 110.9 ve önceki veri 111.6 altında 109.5 açıklandı. Bir diğer veri Kasım ayı MNI Chicago PMI verisi ise beklenti 67 ve önceki veri 68.4 altında 61.8 açıklandı. Üretim PMI’ı 59.1 beklenirken 58.3 olarak açıklandı; ISM üretim ise 61.2 seviyesine yakın 61.1 olarak gerçekleşti.
Haftalık işsizlik başvuruları 222 bin ile 240 bin beklentisinin altında kaldı ancak bir önceki döneme kıyasla yükseliş kaydetti.
ABD tarım dışı istihdam verisi 550 bin beklentisinin oldukça altında 210 bin olarak açıklandı. ABD tarafında dikkat çeken diğer önemli veriler arasında beklenti olan %4.5’in altında %4.2 olarak açıklanan işsizlik verisi, %0.5’in üzerinde %1 olarak açıklanan fabrika siparişleri ve -%0.4 olan ekim ayı dayanıklı mal siparişleri son revize verisi dikkat çekti. Beklentinin oldukça altında gelen ABD istihdam raporu, haftanın son iş gününde volaliteyi oldukça arttırdı.
Düşüşün en büyük etkenlerinden biri politika yapıcıların yüksek enflasyon ortamında varlık alımlarını daha hızlı azaltarak devam etmesinin muhtemel olarak görülmesi ve açıklanan ekonomik verilerin etkisinin bu konuda sınırlı kalacağı olması oldu.
Tarım dışı istihdam verileri karışık sonuçlara işaret etti ancak yatırımcıların Fed'in para politikasında daha erken sıkılaştırmaya gideceği beklentisinde değişiklik olmadı.
Avrupa tarafında ise Kasım ayı TÜFE verileri beklentileri aştı ve fiyat ısınmasının ciddi boyutlarda olduğuna işaret etti, AB TÜFE %4.1 önceki veri ve %4.5 beklenti üstünde %4.9 açıklandı. ÜFE Ekim ayında aylık bazda %5.4 ile %3.8 beklentisinin üzerinde artış kaydetti.
Dolar Omicron varyantının ekonomiye etkilerine dair endişelerin azalması ile baskılanırken Powell açıklamaları ile desteklendi ve haftayı 96.117 seviyesinde yatay artı sonlandırdı. Euro dolar karşısında 1.1313 ile yatay eksi, sterlin ise 1.3231 seviyesinde %0.82 kayıpla kapanış yaptı.
Petrol fiyatları, talep endişeleri ile haftalık bazda art arda altıncı haftada da geriledi ve Brent petrol %3.91, ABD ham petrolü %2.77 değer kaybetti. Diğer yandan OPEC+ yetkililerinin dün beklentilerin aksine Ocak ayında üretimi 400.000 varil artırma kararında değişiklik yapmadı.
Altın ise Fed'in varlık alımlarının azaltılması programı ve faiz oranlarında artırıma gidilmesi ile ilgili sıkı para politikası yanlısı açıklamaları nedeniyle, haftayı %0.45 kayıpla sonlandırırken, art arda üçüncü haftada da düşüş kaydetti.
LME 3m bakır geride bıraktığımız haftaya $9.554 seviyesinden ve azalan yeni koronavirüs varyantı endişelerinden bulduğu destekle primli başladı. Haftanın ilerleyen günlerinde ise ABD'de para politikasının sıkılaşmasına ilişkin endişeler, Codelco CEO'sunun, piyasanın 2024'e kadar arz fazlası göreceğini söyleyerek, gelecek yıl %9'a varan bir fiyat düşüşü tahmin etmesi geriledi.
Hafta içerisinde 18 Kasım’dan bu yana en düşük seviyesi olan $9.349 seviyesine kadar gerileyen LME 3m bakır haftalık bazda %0.30 kayıpla $9.417 seviyesinden haftayı sonlandırdı.
Haftanın ilk işlem günü ABD piyasaları, Cuma günkü negatif havayı üzerinden attı ve kayıplarının bir kısmını geri aldı. Omicron vakalarının hafif semptomlar gösterdiğine haberler endekslere destek oldu. Özellikle havacılık sektörüne yansıyan fiyatlamanın yanı sıra pozitif havanın etkisiyle toparlanan petrol fiyatları enerji sektörü yukarı taşıdı. Dow Jones %1.87, S&P500 %1.17, Nasdaq endeksi ise %0.93 primle günü sonlandırdı.
Avrupa piyasaları yeni haftaya azalan varyant endişesiyle pozitif bölgede başladı ve başlıca endeksler günü %1.39-%2.40 aralığında primli sonlandırdı.
Haftanın ilk işlem gününde dolar endeksinde 96.300 seviyesi etrafında yatay artıda seyir görülürken G10 para birimlerinde karışık seyir izlendi. Dolar endeksi günü %0.22 primli sonlandırırken, dolar karşısında Euro %0.25 kaybetti, sterlin ise %0.25 primlendi.
Asya borsaları, Omicron varyantının ekonomiye olan etkilerine dair endişelerin hafiflemesiyle yükselirken, Çin piyasaları Çin Merkez Bankası'nın (PBOC) para politikasını gevşetmesiyle kazanım elde etti. Çin Merkez Bankası dün bankaların rezervlerinde tutmak zorun olduğu nakit para miktarını azaltacağını açıkladı. Çin bu hamle ile yavaşlayan ekonomik büyümeyi hızlandırmak için ikinci kez ekonomiye uzun vadeli likidite sağlamış oldu.
Dünya'nın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin, salgın hastalık sonrasında etkileyici bir şekilde toparlanmış olsa da, ekonomik büyüme son aylarda yavaşlayan imalat sektörü, gayrimenkul sektöründeki borç sıkıntıları ve devam eden koronavirüs vakaları nedeniyle ivme kaybetmişti.
Petrol fiyatları, dün Omicron varyantının küresel petrol talebine olacak olan etkisine dair endişelerin hafiflemesiyle %4.5 civarında artarak toparlanmasının ardından yükselişine devam ederken, İran ve ABD arasında müzakerelerin durması İran ham petrolünün piyasaya girişinin ertelenmesine neden oldu. Brent petrol bugün %1.25, ABD ham petrolü ise %1.61 primli işlem görüyor.
Altın, güçlenen dolar ve ABD Hazine tahvil getirileri nedeniyle çekiciliğinin azalmasıyla birlikte yatay seyretti. Altının spot piyasadaki ons fiyatı dün %0.32 kaybederken bugün %0.14 primli olarak $1.781 seviyesinde.
LME 3m bakır ise yeni haftaya $9.470 seviyesinden başladı. Omicron varyantı belirsizliği ve dolardaki güçlü seyir fiyatlar üzerinde baskı oluştursa da Çin'deki parasal genişlemeden gelen destekle primli seyrediyor. Dün günü %1.07 primli sonlandıran LME 3m bakır bugün %0.45 primle $9.620 seviyesinden işlem görüyor. Cash fiyat $9.670, backwardation ise $50 seviyesinde.
İndir
